«ارگ» را موزه کنیم

یکی از بناهای قدیمی و کهنسال مجموعه ارگ معروف به ساختمان آرشیو، محلی است که برگ‌های مهمی از تاریخ خاطرات رادیو در آن رقم خورده و شامل بخش‌های مختلف از جمله برخی استودیوهای موسیقی که محل ضبط برنامه معروف گلها بود و واحد ترانه و موسیقی رادیو که نامدارانی مانند داوود پیرنیا و امیرهوشنگ ابتهاج سال‌ها مدیریت آن را بر عهده داشتند.

کد خبر: ۱۴۰۵۱۳۱

نویسنده محسن سوهانی - مدیر کل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش

این ساختمان چه از نظر قدمت بنا و معماری و چه از نظر درونمایه و تاریخی که به واسطه افراد، بزرگان و نامدارانی که در آن رفت و آمد داشته‌اند، پشت سر گذاشته، یک میراث فرهنگی توامان ملموس و نا‌ملموس گرانبهاست که متاسفانه در دست تخریب و خطر ویرانی قرار گرفته است.

برخی تصمیم‌های مدیریتی به واسطه تغییر نفرات نا‌تمام می‌ماند و به آفت بی‌سرانجامی دچار می‌شود. در مورد این ساختمان نیز طی دوره‌های متفاوت ریاست سازمان صداوسیما تصمیمات گوناگونی گرفته شد. نهایتا پس از فراز و نشیب مدیریت‌های اسبق، در زمان ریاست سابق قرار شد به موزه رسانه‌ملی تبدیل شود و مسئولیت آن نیز از عهده رادیو خارج و به حوزه ریاست سازمان و اداره کل روابط عمومی واگذار شد. اما این طرح نیز نا‌تمام ماند.

با توجه به این‌که در این ساختمان دیگر سکونتی وجود ندارد و در مسیر تخریب و آستانه خطر ویرانی قرار گرفته جای توجه فوری دارد که امیدوارم با عنایت خاصی که ریاست محترم فعلی سازمان، جناب آقای دکتر جبلی به حفظ و توسعه میراث فرهنگی سازمان دارند، هر چه زودتر تصمیمی برای اولا احیا و مرمت تخصصی و ثانیا آینده آن گرفته شود.

پیشنهاد بنده این است که با توجه به پیشینه تاریخی‌اش تبدیل به موزه رادیو و مسئولیت راه‌اندازی و انجامش بار دیگر بر عهده معاونت صدا قرار گیرد تا آورده فرهنگی بسیار خوبی برای سازمان صداوسیما داشته باشد. مجموعه ارگ شامل اداره کل هنرهای نمایشی و استودیوی پر قدمت و خاطره‌ساز هشت که همچنان فعال است، در کنار ساختمان آرشیو که قابلیت موزه شدن را دارد، می‌تواند تبدیل به یک موزه زنده شود تا با حضور مردم مشتاق رونق دوباره‌ای به مجموعه برگردد.

اصلا همین استودیو ۸ از ابتدا و با گنجایش ۳۰۰ نفر برای حضور مخاطب طراحی شد. در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ شمسی و با وجود شرایط جنگی و موشکباران، مردم برای تماشای نزدیک اجرای برنامه «صبح جمعه با شما» به این استودیو می‌آمدند و با حضورشان حال و هوای پر شوری به آن می‌بخشیدند. این اتفاق می‌تواند بار دیگر با حضور مردم در کنار هنرمندان نمایش‌های رادیویی و در قالب موزه زنده ارگ تکرار شود.

همچنین این فرصت می‌تواند محلی برای بهره‌گیری از ظرفیت ژانرهای خاص و مردمی تئاتر مانند: «تئاتر کاربردی»، «تئاتر در محیط»، «تئاتر میراث(موزه) و بازآفرینی فضای گذشته» و... باشد. زمینه‌هایی تخصصی که امروزه در دنیا از آن به ویژه برای آموزش و فرهنگ‌سازی استفاده‌های بسیاری می‌شود.۸۳ سال از تاسیس رادیو در ایران می‌گذرد.

در این رهگذر از سال۱۳۲۱ شاهد ظهور نمایش‌های رادیو به عنوان یک قالب جذاب، خیال‌انگیز و الهام‌بخش برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان‌مان بوده‌ایم اما از سوی دیگر در این سیر تاریخی زمینه‌های گوناگون اجتماعی، ابزار رسانه‌ای و به فراخور آن فرهنگ مصرف و ذائقه مخاطب نیز دچار تحولات عمیق و جدی شده‌اند، در نتیجه ما نیز باید متناسب با شرایط و زمینه‌های روز به فکر نو آوری باشیم. البته این به آن معنا نیست که از سنت‌های میراث گرانبهای نمایش‌ های رادیویی که امانت‌دار آن هستیم چشم‌پوشی کنیم.