تاروپود نساجی به امید سرمایه‌گذاری

پوشاک یکی از اقلام مهم خانوارهاست و همیشه در بالای فهرست نیازهای ضروری قرار دارد. برای محاسبه سبد هزینه خانوار مسکن، پوشاک و خوراک در اولویت هستند. آمارها نشان می‌دهد هر اتفاق سیاسی و اقتصادی در کشورهای تولیدکننده اثر دارد اما این موضوع در صنعت نساجی حتی با نتیجه معکوس روبه‌رو بوده و در برخی زمان‌های غیرعادی تولیدات روند صعودی به خود گرفته است. صنعت نساجی نه‌تنها برای پوشاک بلکه برای مبلمان، پرده و هر وسیله‌ای که نیاز به پارچه داشته باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد. با گسترش مصرف‌گرایی در جهان شاهد افزایش تولید و کاهش کیفیت این محصولات در بازارهای جهانی بوده‌ایم و در مقابل به تنوع آن افزوده شده است.

هنوز به جایگاه مطلوب نرسیده‌ایم

اولین کشور تولیدکننده پوشاک در جهان چین است و بنگلادش و ترکیه در رتبه‌های بعدی قرار دارد. ایران با جایگاه مطلوب براساس ظرفیتی که داراست فاصله دارد. محسن گرجی، مدیرکل دفتر پوشاک و نساجی وزارت صنعت، معدن و تجارت دراین‌باره می‌گوید: مجموع صادرات پوشاک و نساجی در نیمه نخست امسال رقم ۳۶۸میلیون دلار را نشان می‌دهد. این عدد در مدت مشابه پارسال ۳۴۵ میلیون دلار بود که حاکی از رشد ۶ درصدی است. 
وی افزود: همچنین در بخش واردات نیز از نظر ارزشی ۵ درصد و از نظر وزنی ۱۵ درصد افزایش داشتیم که البته واردات محصول نهایی ممنوع است. واردات الیاف پنبه در نیمه نخست امسال ۴۰ هزار تن بود که نسبت به ۳۰هزار تن پارسال رشد ۲۵درصدی را نشان می‌دهد. وی تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود که متوسط رشد رشته‌های مختلف صنعتی در نیمه نخست امسال به ۸ درصد برسد. مدیرکل دفتر پوشاک و نساجی وزارت صمت در مورد تأمین ارزی این صنعت هم گفت: تأمین ارزی شش‌ماهه امسال ۸۶۲ میلیون دلار بود؛ درحالی‌که این عدد در مدت مشابه پارسال ۹۳۸ میلیون دلار بود که بیانگر افت ۸ درصدی تأمین ارزی در این بخش است. وی به واحدهای فعال در صنعت نساجی و پوشاک اشاره کرد و گفت: حداقل ۱۲۰ هزار واحد صنفی ــ تولیدی ثبت‌شده در این صنعت داریم. همچنین ۶۵۰۰ تا ۷۰۰۰ واحد صنفی در کل این زنجیره فعال هستند. بنابراین تقریبا یک‌میلیون و ۲۰۰هزار نفر در این صنعت مشغول به کارند.
گرجی اضافه کرد: ۲۷۵ هزار واحد صنفی ــ توزیعی فقط در بخش پوشاک فعال هستند. صنعت نساجی کشور در سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۷.۳درصد و در بخش سرمایه‌گذاری ماشین‌آلات صنعتی ۳۰درصد رشد نشان می‌دهد.

۸۰درصد تولید داخل

براساس آخرین گزارش وزارت صمت ۸۰درصد پارچه مورد نیاز کشور از تولید داخلی تامین می‌شود و ارزبری واردات پارچه سالانه حدود ۶۰۰ میلیون دلار است. تولید الیاف اکریلیک در سال۱۴۰۱ با رشد ۵۰۰ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ به بیش از ۸.۱هزار تن رسید و تولید نخ فیلامنت پلی‌استر در سال۱۴۰۱ با رشد حدود ۵.۳درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ به ۲۹۹ هزار تن رسید. همچنین تولید الیاف پلی‌استر ۲۱۳ هزار تن در سال۱۴۰۱ بود که این محصول رشد حدود ۴ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ داشته است. تولید نخ سیستم پنبه‌‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی نیز در سال ۱۴۰۱ در حدود ۲۸۵ هزار تن بوده که این محصول رشد حدود ۴ درصدی نسبت به سال۱۴۰۰ داشته است.
سیدشجاع‌الدین امامی‌رئوف، دبیر انجمن صنایع نساجی ایران نیز دراین‌باره گفته برآوردها حاکی از آن است که سال گذشته حدود ۴۵۰هزار تن پارچه در کشور تولید شده است و با توجه به برآوردها به پنج‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در طول یک برنامه پنج‌ساله برای بازسازی، نوسازی در صنعت نساجی و پوشاک نیاز داریم.
نوسانات درآمدی که آمار و ارقام آن از بورس استخراج شده نشان می‌دهد هنوز استراتژی مهمی در صنعت پوشاک نداریم. همچنین نوسانات آن‌قدر زیاد است که مشخص می‌شود با هر نوسانی در اقتصاد رویکرد تولید نیز تغییر می‌کند. کارشناسان معتقدند ایران می‌تواند یکی از ظرفیت‌های بزرگ در زمینه صادرات باشد اما در طول سال‌های گذشته به این صنعت بی‌توجهی شده و اقدامات صورت‌گرفته نشان می‌دهد اگر توجهی هم اتفاق افتاده مقطعی و بی‌دوام بوده است. 

روند درآمد صنعت نساجی در سال‌های گذشته

درآمد سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳           ۹درصد رشد
درآمد سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴           ۵ درصد کاهش
درآمد سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵          ۴۰ درصد رشد
درآمد سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶          ۱۱۵ درصد رشد
درآمد سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷          ۲۸ درصد کاهش
درآمد سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸          ۳۳ درصد کاهش
درآمد سال ۱۴۰۰ نسبت به سال۹۹       ۷۳ درصد رشد
درآمد سال۱۴۰۱ نسبت به سال۱۴۰۰   ۸۱ درصد رشد