این موضوع در حالی است که بیکاری و نبود شغل مناسب تا چند سال پیش از دغدغههای مهم مردم بهخصوص جوانان محسوب میشد که حالا با اقدامات دولت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آن پاسخ داده شده است. در این گزارش به بررسی نرخ بیکاری در استانهای مختلف و اقدامات مهم دولت در راستای حل این مسأله خواهیم پرداخت که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
بررسی نرخ بیکاری و وضعیت اشتغال از سال۱۳۹۰ تاکنون نشان میدهد اقدامات دولت سیزدهم در راستای اشتغالزایی جواب داده است. نگاهی گذرا به سالهای گذشته نشان میدهد، نرخ بیکاری در تابستان۱۳۹۲ که مصادف با آغاز فعالیت دولت یازدهم بود، رقم ۱۰.۴درصد را ثبت کرده است. تابستان۱۳۹۳ این میزان به ۹.۵درصد کاهش پیدا کرد اما در سال بعد مجدد با افزایش حدود یک درصدی به میزان ۱۰.۹درصد رسید. همچنین در سال ۱۳۹۵ این نرخ ۱۲.۷درصد، در سال ۱۳۹۶ رقم ۱۱.۷درصد، سال۱۳۹۷ رقم ۱۲.۲درصد، سال۱۳۹۸ رقم ۱۰.۵درصد و سال۱۳۹۹ رقم ۹.۵درصد ثبت شده است. این میزان در تابستان۱۴۰۰ نیز به ۹.۶درصد رسید وازآن پس بااقدامات دولتسیزدهم روندنزولی بهخود گرفت. نرخ بیکاری در تابستان۱۴۰۱ به ۸.۹درصد و در تابستان امسال نیز به ۷.۹درصد رسید.
ثبت نرخ تک رقمی در استانها
کاهش نرخ بیکاری در کشور در پی کاهش نرخ بیکاری در استانها اتفاق افتاده است، چراکه این دو مؤلفه میتوانند بر یکدیگر اثرگذار باشند. بر همین اساس، نگاهی به وضعیت استانهای کشور نشان میدهد نرخ بیکاری در ۲۵استان کشور تک رقمی بوده که کمترین میزان با نرخ ۵.۱درصد برای استانهای آذربایجان غربی و خراسان شمالی بوده است. همچنین نرخ بیکاری در شش استان دیگر دو رقمی بوده که بیشترین میزان با نرخ ۱۲.۵درصد مربوط به استان سیستان و بلوچستان بوده است. نگاهی به آمار منتشر شده ازسوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نشان میدهد نرخ مشارکت اقتصادی نیز درتابستان سالجاری به ۴۱.۶درصد رسیده که نسبت به تابستان سال گذشته، ۰.۶درصد رشد یافته است. همچنین نسبت اشتغال در تابستان سال جاری ۳۸.۳درصد بوده که نسبت به تابستان سال گذشته یکدرصد رشد داشته است.
میزان اشتغال در بخشهای مختلف
کشاورزی، صنعت و خدمات، بخشهایی هستند که اشتغال در آنها ایجاد میشود. برهمین اساس اشتغال در بخش کشاورزی که طی سالهای گذشته به دلیل خشکسالیهای پیدرپی کاهش یافته بود حالا در سال۱۴۰۲ به سطح ۳.۸میلیون نفر رسیده است. این میزان نشان میدهد تعداد افراد مشغول در این بخش نسبت به سال گذشته حدود ۵۹هزار نفر افزایش پیدا کرده است. بخش صنعت نیز یکی دیگر از بخشهای مهم است که اشتغالزایی درآن رخ داده و آمارها نشان میدهد ۸.۳میلیون نفر در این بخش مشغول شدند که نسبت به سال گذشته حدود ۳۷۰هزار نفر بیشتر است. بخش خدمات نیز که بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده با سطح ۱۲.۴میلیون نفر در رتبه یک قرار گرفته و نسبت به سال گذشته ۴۸۲.۷هزار نفر افزایش داشته است.
اقداماتی که اشتغال را آفرید
با شروع فعالیت دولت سیزدهم، پاسخگویی به مسائل و دغدغههای مردم نیز آغاز شد. اشتغالآفرینی و تولید اشتغال نیز یکی از همان دغدغههایی بود که مورد توجه دولت قرار گرفت. برهمین اساس اقداماتی ازسوی دولت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی این دولت انجام شد که توانست به این نیاز مهم پاسخ دهد. یکی ازاین اقدامات فعالسازی کارخانهها و کارگاههای نیمهفعال و غیرفعال درسراسر کشور بود. این موضوع بهگونهای بود که نهفقط میتوانست بسیاری ازاین کارخانهها را به صنعت تولید برگرداند بلکه میتوانست موجب اشتغالزایی برای بسیاری از مردم شود. ازدیگر اقدامات دولت درراستای اشتغالزایی، طراحی و ابلاغ زیست بوم ملی اشتغال بود که بر مبنای یک خلأ همیشگی درحوزه اشتغال و کسب وکار کشور بنا شد. این طرح که بر مبنای نظریه حوزه اشتغال طراحی شد به دنبال هماهنگی دستگاهها برای ساماندهی حوزه اشتغال در کشور بود. علاوهبر این طرح، راهاندازی سامانه اشتغال و کسب و کار نیز از اقدامات دیگر دولت تلقی میشود. از طریق این سامانه، اطلاعات و دادههای دقیق و جامع بازار کار و اشتغال دراختیار مدیران ارشد و سیاستگذاران کشور قرارمیگرفت تا بتوانند درطراحی سیاستها و برنامههای اشتغال و تنظیمات نهادی بین ذینفعان اصلی بازار کار از آن بهرهمند شوند. همچنین شناسایی الگوی اشتغالزایی و درپی آن تدوین اطلس ملی الگوهای اشتغالزایی، تدوین و تصویب برنامه ملی تقویت کسب وکار مرزنشینان و ایجاد شغل پایدار در مناطق مرزی، کاهش زمان صدور مجوز تأسیس آموزشگاهها، کاهش زمان صدورمجوز رشتههای تأیید مجوز مشاغل خانگی، تصویب و آغاز اجرای سند مهارتآموزی و اشتغال سربازان، پرداخت تسهیلات مناسب و...، ازاقدامات مهم دولت درراستای اشتغالزایی محسوب میشود.