تحقق یک میلیون فرصت‌ شغلی

برای بررسی میزان اشتغال و چگونگی تحقق این وعده توسط دولت سیزدهم، جام‌جم گفت‌وگویی با محمود کریمی بیرانوند، معاون اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ترتیب داده‌است که در زیر می‌خوانید.

زمانی که نرخ اشتغال و بیکاری اعلام شد انتقادات زیادی به این آمار مطرح بود. نظر شما درباره این آمار چیست؟
آمار‌هایی که تابستان۱۴۰۲درحوزه اشتغال به‌دست آمده، نشان می‌دهد که نرخ بیکاری به نسبت تابستان سال گذشته حدود ۷.۹درصد کاهش داشته‌است، به طور کلی در ۲۱استان کشور روند نرخ بیکاری کاهشی شده‌است. در این میان نرخ بیکاری جوانان به ۳‌درصد و نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به ۱.۲درصد کاهش پیدا کرده‌است. البته تا پایان سال ۱۴۰۲ نمی‌توان نرخ بیکاری را اعلام کرد، اما سال گذشته نرخ بیکاری به ۹‌درصد رسید که این آمار کمترین میزان نرخ بیکاری در ۲‌دهه گذشته بوده‌است.
 
یکی از وعده‌های دولت سیزدهم ایجاد یک‌میلیون شغل بود، چقدر به این آمار و وعده دولت نزدیک شده‌ایم؟
بر‌اساس آمار رسمی کشور، از ابتدای امسال تاکنون بیش از ۹۰۷هزار شغل ایجاد شده‌است که خود این آمار نشان می‌دهد ما به هدف اصلی ایجاد یک‌میلیون شغل در سال۱۴۰۲ دست پیدا کرده‌ایم. البته موفقیت دیگر دولت سیزدهم افزایش ۰.۶درصدی مشارکت اقتصادی و رسیدن نرخ مشارکت اقتصادی به ۴۱.۶درصد بود که به پویایی و رونق بازار کار در کشور منتهی شده‌است. البته باید توجه داشت که این ۹۰۷هزار نفر اشتغال خالص هستند، اشتغال خالص به منزله اشتغال منهای بازنشستگان و کسانی است که بیمه بیکاری می‌گیرند، یعنی اگر بیمه بیکاری در سال را ۱۸۰ هزارنفر و بازنشستگان را حدود ۳۰۰‌هزار نفر تخمین بزنیم، برای نزدیک به یک میلیون و ۲۸۰ هزار نفر شغل ایجاد شده که ۹۰۷‌هزار نفر آن اشتغال خالص است.
 
سهم زنان و روستاییان به‌عنوان دو قشر مهم در کشور از این میزان شغل ایجاد شده چقدر بوده‌است؟
امروز زنان پابه‌پای سایر افرادخانواده کار می‌کنند ونقش مهمی دراقتصاد خانواده دارند؛ با پیگیری‌های انجام شده در تابستان۱۴۰۲ نرخ مشارکت اقتصادی زنان ۰.۹درصد افزایش و از سوی دیگر نرخ بیکاری زنان ۱.۸درصد کاهش پیدا کرده‌است. از طرف دیگر اشتغال زنان افزایش یک درصدی داشته‌است. هرچند ۴۲‌درصد از مشاغل ایجاد شده از ابتدای سال سهم زنان بوده و این رقم نسبت به سال گذشته ۱۲‌درصد افزایش داشته‌است. نرخ مشارکت اقتصادی در مناطق روستایی هم افزایش خوبی داشته‌است تا جایی که این مشارکت باعث کاهش نرخ بیکاری در روستا‌ها به میزان ۵‌درصد شده‌است. به‌طور کلی نرخ مشارکت اقتصادی در ۲۰استان کشور افزایش داشته و در سه استان هرمزگان، خوزستان و خراسان‌شمالی که بیشترین نرخ بیکاری را در سال‌های گذشته داشتند، نرخ اشتغال افزایش چشمگیری پیدا کرده‌است. با همت دولت کاهش نابرابری نرخ بیکاری در بین استان‌ها که همان فاصله بین بالاترین نرخ بیکاری و کمترین نرخ بیکاری است، از ۱۷.۱درصد به ۷.۴درصد رسیده که در هیچ دولتی سابقه نداشته‌است. درحال حاضر به جرات می‌توان گفت نرخ بیکاری ۱۹استان درکانال ۷‌درصد قرارگرفته و نرخ بیکاری در ۲۵استان تک‌رقمی شده‌است.
 
چه اقداماتی از سوی دولت انجام گرفت تا در نهایت این آمار به دست آمده‌است؟
وقتی دولت هدف‌گذاری ایجاد یک میلیون شغل در سال را اعلام کرد، یک تقسیم کار سازمانی در سطح ملی با استفاده از سامانه رصد انجام گرفت. در همین راستا جلسات مستمر شورای‌عالی اشتغال تشکیل شد که درنهایت به هم‌افزایی مجموعه‌های حاکمیتی برای افزایش اشتغال رسید. در ابتدا سعی شد واحد‌های نیمه‌فعال و غیرفعال شغلی در کشور شناسایی و به‌حالت فعال دربیایند که این اتفاق با حضور میدانی مدیران ستادی و مسئولان دراستان‌ها محقق شد. تاکنون حدود ۱۵۰‌هزار میلیارد تومان منابع مالی و حمایتی برای حمایت از مشاغل روستایی و خانگی به این بخش تزریق شده و درهمین حال نظارت‌های سختگیرانه‌ای برای صرف این مبلغ در حوزه اشتغال صورت گرفت. مثلا از طریق پیامک، تماس تلفنی وحضور بازرسان، روند اشتغال افراد در واحد بررسی می‌شود. تسهیل صدور مجوز‌های کسب‌و‌کار و آنی‌سازی صدور مجوز‌های اشتغال هم سرعت ایجاد مشاغل را افزایش داد. از طرف دیگر سامانه جست‌وجوی شغل برای متقاضیان کار و کارفرمایان راه‌اندازی شد که در کمتر از چهار ماه بیش از ۱۹۰‌هزار فرصت شغلی در این سامانه بارگذاری و متقاضیان کار به آن‌ها دسترسی پیدا کردند.