رسانههای محور مقاومت برهمین اساس، زنجیرهای ساختند که توانست راوی حقیقت باشند. آن هم درست زمانی که بسیاری از شبکههای معاند تمام تلاش خود را بر این گذاشتند که مانع شنیده شدن صدای حقیقت در غزه شوند و به هر بهانهای جای ظالم و مظلوم را عوض کنند، رسانههای محور مقاومت تمام تلاش خود را براین گذاشتند که روایت اول را دردست بگیرند. کشته شدن هر روزه زنان و کودکان در غزه چیزی نیست که کسی بتواند آن را انکار یا به سادگی از کنارش عبور کند. با این حال، وقتی قرار باشد صدای آنها در قامت صدای حقیقت به گوش مردم برسد، دیگر یک مسأله ساده نیست و آن وقت برخی جریانهای خاص غربی تمام تلاش خود را میکنند تا مانع شنیده شدن صدای حقیقت شوند. صحبت از رسانههای محور مقاومت در جریان عملیات طوفان الاقصی و ارزیابی آن، گواه آن است که سیاستهای این رسانهها چطور چیده شده تا دربحرانهای این چنینی، صدای حق وحقیقت باشد. شبکههای العالم، پرستیوی، المنار، المیادین، الجزیره، شبکه خبر ودیگر رسانههای جبهه مقاومت تمام تلاش خود را براین گذاشتهاند که راوی حقیقت و مقاومت مردم غزه باشند. هرکدامشان حلقهای در زنجیره رسانههای مقاومت برای انعکاس حقیقت غزه بودند تا روایت آنچه در فلسطین درحال رخ دادن است، بدون واسطه و آنطور که هست، به گوش مردم جهان برسد.
لحظه به لحظه با المنار
شبکه خبری المنار در طول عملیات طوفانالاقصی با وجود تمام سنگاندازیهایی که کشورهای غربی برای شنیده شدن صدای حق و حقیقت داشتند، تلاش خود را بر پوشش لحظهای اخبار گذاشته بود. این شبکه خبری علاوه بر پخش برنامههای متنوع، در تمام این مدت پوشش اخبار را در دست داشته و در وبسایت خود، گزارشی از کشتهشدگان غزه را به صورت لحظهای نمایش دادهاست. این شبکه همچنین گزارشی از آنچه در طول این مدت بر مردم غزه رفته را هم به شکل گزارش تهیه کرده تا مخاطبانی که امکان دسترسی به شبکه و برنامههای آن را ندارند، بتوانند با مراجعه به وب سایت خبری آن، مشاهده کنند.
پوشش و تحلیل تحولات پس از عملیات طوفانالاقصی توسط شبکه المنار نیز مبنی بر پنج مؤلفه اساسی صورت گرفتهاست:
نخست: تمرکز بر اصالت عملیات طوفانالاقصی و تاثیر شگرف آن بر روند آسیبپذیری و سقوط رژیم اشغالگر قدس.
دوم: ارائه تحلیلها و گزارشهای مستند میدانی نسبت به ابعاد انسانی و حقوق بشری جنگ غزه و تشریح عمق فجایع جاری در نوار غزه. در این میان شاهد مصاحبههای میدانی از نوار غزه و جنوب لبنان بودهایم که روایتگری از بمباران غزه را به صورتی شفاف به مخاطبان ارائه میکند.
سوم: به چالش کشیدن سکوت و انفعال برخی دولتهای منطقه به رغم خیزش ملتها در دفاع از فلسطین. مطالبهگری از کشورهای مسلمان در خصوص جنگ غزه به مثابه یک خط رسانهای و تحلیلی در این شبکه دنبال میشود و این روند ادامه دارد.
چهارم: مواجهه با روایتگری مخدوش دولتمردان و رسانههای غربی در خصوص جنگ غزه از طریق ارائه مستندات و دادههایی که ادعاهای دروغین تبلیغاتی غرب و صهیونیستها را زیر سؤال میبرد.
پنجم: تشریح و تحلیل و اعلام مواضع صریح دبیرکل حزبا... و مقامات لبنانی در خصوص جنگ غزه و ابعاد گوناگون انسانی، راهبردی، امنیتی، منطقهای و بینالمللی آن.
استفاده از ترکیبی از سیاستمداران کنونی و سابق لبنانی و فلسطینی و عراقی و یمنی در این حوزهها، تنوع مطلوبی به این روند بخشیدهاست.
پوشش تحولات به شیوه المیادین
شبکه المیادین از نخستین لحظات وقوع طوفانالاقصی سه رویکرد را در حوزه ارائه اخبار و تحلیلهای مربوط به تحولات میدانی و فرامتنی جنگ در دستور کار قرار دادهاست. نخست، ارسال گزارشهای خبری و ویدئویی از تحولات میدانی نبرد با تکیه بر ابعاد پنهان و آشکار عملیات موفقیتآمیز حماس و توصیف صحنههای جاری در غزه و دیگر مناطق درگیر. دوم استفاده گسترده از تحلیلگران سیاسی و منطقهای از کشورهای لبنان و فلسطین و عراق و یمن در تشریح ابعاد فرامتنی نبرد و روند پژوهشی آن. در این خصوص المیادین بر ابعاد حقوق بشری جنایات رژیم اشغالگر قدس در نوار غزه تمرکزی ویژه داشته و انفعال سازمانهای بینالمللی و حتی اتحادیه عرب را در این خصوص به چالش کشیده است. سوم ارائه گزارشها و تحلیلهای مستند و مستمر در خصوص تحولات جاری در اراضی اشغالی و پردهبرداری از اختلافات درونی صهیونیستها پس از وقوع عملیات طوفانالاقصی. از جمله این موارد میتوان به اختلافات سیاسی جاری میان ائتلاف نتانیاهو و مخالفانش اشاره کرد. المیادین از منازعات آشکار و پنهان در اراضی اشغالی رصد و تحلیل دقیقی به مخاطبان منطقهای و بینالمللی ارائه کردهاست.
مانعتراشی بر سر حقیقت
اما صحبت از رسانههای راوی حقیقت در ظاهر ساده است ولی اگر پای صحبتهای این خبرنگاران بنشینیم، روی دیگری از ماجرا و مانعتراشیهایی بیرون میآید که بسیاری بر سر راه حقیقت ایجاد میکنند. بر همین اساس کمی قبل بود که خبرنگار شبکه المیادین در قدس اشغالی گفته بود گروهی از خبرنگاران و شهرکنشینان افراطی صهیونیست مدام درحال تهدید او هستند و وی را بهدلیل انتشار اخباری که مخالف روایات دروغین اسرائیلیهاست، مورد حمله قرار دادهاند. «هناء محامید» خبرنگار شبکه المیادین گفته بود: من در معرض یک کمپین تهدیدآمیز سازماندهیشده قرار دارم و صهیونیستها تلاش کردند بهبهانه گرفتن یک بسته پستی، برای من کمین بگذارند. تعدادی از خبرنگاران صهیونیست اتهاماتی را علیه من مطرح کردند وشماری ازآنها بههمراه شهرکنشینان، من را تا خودروی شخصیام تعقیب کردند وتلاش داشتند مانع سوارشدن من به خودرو شوند. آنها باگرفتن فیلم ازمن مدعی شدند که خبرهای جعلی منتشر میکنم. البته این صحبتهای مطرح شده از سوی این خبرنگار، تنها یکی ازهزاران موردی است که میتوان به آن اشاره کرد.
پیشگامی شبکه المنار در حمایت از مقاومت
پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما با حضور در استودیوی شبکه تلویزیونی المنار در لبنان، ضمن تبریک به این شبکه بهدلیل پیشتازی در حمایت رسانهای از جبهه مقاومت، اعلام کرد، با توجه به امکاناتی که دراختیار داریم، آمادهایم در حوزه رسانهای به جبهه متحد مقاومت کمک کنیم.
به گزارش روابطعمومی رسانهملی، مجری المنار ضمن خوشامدگویی به رئیس رسانه گفت: نبردی که آغاز شد علاوه بر اهمیت میدانی، در بخش رسانهای، چه در رسانههای سنتی یا فضای مجازی هم به همان شدت اهمیت دارد که در میدان مبارزه شاهدیم. اجازه دهید از همینجا شروع کنیم، حضور شما نخستین حضور نیست اما حضور جنابعالی و حمایت شما در این برهه تاریخی از عملکرد رسانه مقاومت اهمیت ویژه دارد. نظرتان در این خصوص چیست؟
رئیس رسانهملی با قدردانی از این میزبانی گفت: به شما و همکارانمان در شبکه المنار بهدلیل پیگیری دقیق و سریع تحولات و عملکرد مقاومت در فلسطین یا لبنان خسته نباشید میگویم، همانگونه که انتظار داشتیم شبکه المنار در همراهی با مقاومت پیشگام بود. چنانچه اشاره کردید، مقاومت قهرمان فلسطین که با عملیات طوفانالاقصی معجزهای را خلق کرد و این شکست بیسابقه در تاریخ رژیمصهیونیستی را بر دشمن تحمیل کرد. واکنش اسرائیل و رژیمصهیونیستی به این عملیات قهرمانانه چیزی جز کشتار مردم، کشتار کودکان و بیگناهان و مردم بیدفاع غزه نبود، البته من نمیخواهم درباره ابعاد این پیروزی تاریخی سخن بگویم اما میخواهم به آنچه که شما بهآن تاکید کردید، اشاره کنم. پیروزی مقاومت در دو سطح است، اول مقاومت مردمی یعنی مقاومت مردم غزه که با وجود تقدیم دهها هزار زخمی و هزاران شهید، اعم از کودکان و دیگران، در برابر امکانات جنگی دشمن تسلیم نشدند.
دستاورد رسانهای مقاومت
جبلی افزود: این مردم بزرگ حمایت ازمقاومت را رهانکرده و همچنان با جان ودل و هرآنچه که در توان دارند از مقاومت حمایت میکنند. سطح دوم پیروزی دربخش رسانهای است، نباید فراموش کنیم دراین نبرد گسترده رسانهای، آن هم در شرایطی که بسیاری از رسانههای جهان، اعم از رسانههای غربی و بینالمللی، تحت سلطه نظامهای حامی صهیونیسم است، اما با گذشت بیش از سی روز از جنگ، مقاومت فلسطین و مقاومت منطقه در سطح رسانهای هم بر رسانههای جهان پیروز شدهاند. همراهی گسترده مردم جهان چه در قلب آمریکا یا پایتختهای اروپایی، حمایت آنان از مردم غزه و محکوم کردن جنایات رژیمصهیونیستی و اشغالگر، چیزی جز دستاورد رسانههای مقاومت نیست. در این میدان تنها در غزه حدود ۵۰نفر ازهمکاران رسانهای ما اعم از خبرنگاران و روزنامهنگاران به شهادت رسیدند. البته مقصود از رسانه مقاومت، به این معنی هم میتواند باشد که وقتی رزمنده مقاومت وارد نبرد میشود همزمان نقش رسانهای خود را هم ایفا میکند، مثلا از روند نبرد تصویربرداری میکند و با پایان عملیات در پناهگاه خود تصویرهای ضبط شدهاش را با دقت و حرفهای مونتاژ و با وجود موانع و چالشها مثل قطع اینترنت و شبکههای ارتباطی، آن را برای جهانیان منتشر میکند.
همراهی رسانهای ایران با رسانه مقاومت
رئیس رسانهملی درباره سیاست سانسور رسانههای غربی و بستن دهان دیگران گفت: در این زمینه تلاش میکنند اما در این مرحله نتوانستند کاری از پیش ببرند. میخواهم به این نکته اشاره کنم که ما بهعنوان چهرههای رسانهای باید به حمایتمان از رسانههای قهرمان مقاومت در غزه و دیگر رسانههای مقاومت که در خدمت عملیات محور مقاومت هستند و شبکه المنار یکی از آنهاست، ادامه دهیم، حضور من در لبنان با هدف همراهی با همکارانمان در بخش رسانه بهویژه شبکه المنار بهعنوان نماینده رسانه مقاومت است تا بگوییم در همراهی با این تحولات دوشادوش شما حرکت میکنیم و به شماخسته نباشید میگوییم. با توجه به امکاناتی که در اختیار داریم از آمادگی خود برای حمایت از این جبهه متحد رسانهای میگوییم و این مایه افتخار ماست که در کنار رسانههای مقاومت باشیم، امیدواریم کارآمدی این رسانهها در همان سطحی باشد که رزمندگان در میدان خلق و شکست را بر دشمن صهیونیستی تحمیل کردند.
مجری المنار گفت: جمهوری اسلامی ایران کوتاهی نکرد؛ حتی در سال۲۰۰۶ که ساختمان شبکه المنار هدف قرار گرفته بود جنابعالی هم در قلب این حوادث حضور داشتید، امروز با توجه به سیاست جلوگیری از پخش شبکههای ماهوارهای یا تخریب ساختمان شبکه الاقصی که بارها در نوار غزه تکرار شد، چگونه میتوان پیام حمایتی رسانه را با عملکرد محور مقاومت، یعنی همان آمادگی و همراهی که از روز هفتم اکتبر، روز آغاز عملیات طوفانالاقصی و نتایج عملیات که آغاز مرحلهای جدید از نبرد با رژیم است، پیوند داد؟
جبلی گفت: از اولین لحظاتی که عملیات طوفانالاقصی شروع شد ما شاهد تصاویر لحظه به لحظه عملیات بودیم در مقایسه با دیگر عملیات مقاومت در گذشته، عملیات طوفانالاقصی را به صورت مستقیم شاهد بودیم، پس از آنکه تجاوزات رژیم علیه مردم بیدفاع غزه آغاز شد باز هم شاهد ارسال لحظه به لحظه تصاویر بودیم. در نتیجه در این میدان و در این مرحله از تاریخ فلسطین، نقش رسانه نقشی تاریخی و مهم بود. شاهد بودیم که رسانه در تکمیل روند فعالیت میدانی مقاومت نقش مهمی ایفا میکند. یعنی اگر رسانهها چه در غزه یا دیگر محورها و جبهههای مقاومت در این سطح عمل نمیکردند، میتوانستیم بگوییم مقاومت در حوزه نظامی نیز این تاثیر گسترده را برجای نمیگذاشت. این روند روحیه دشمن را که از اساس ناخوش است به هم ریخت، این عملیات مرحله نوینی را پدید آورد که این مرحله جدید در کلام امام خامنهای شکستی غیرقابل جبران برای دشمن، توصیف شد. اما نقش رسانه در تحکیم این دستاورد و این شکست دشمن چه بود؟ به نظر من به عنوان اصحاب رسانه و سازمانهای رسانهای باید با این پیروزی بزرگ همراه باشیم و به بینندگان، مخاطبان و افکار عمومی آشکار کنیم که مرحله پسا طوفان الاقصی با مرحله پیش از آن کاملا متفاوت است.
مجری المنار گفت: جنابعالی رسانههای انگلیسی زبان را نیز پیگیری کردید، اهمیت تاثیر این بخش بر رسانههای غربی چه بود؟ چون امروز آنچه را رسانههای سنتی نتوانستند جامه عمل بپوشانند، رسانههای غیر سنتی در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی توانستند، این شبکهها معادلات جدیدی را رقم زدند و دیوار سکوت و تلاش غرب برای سانسور را شکستند. جنابعالی چگونه پیگیر این موارد بودید و اهمیت حمایت از این روند چیست؟ نکته بعدی اینکه صهیونیستها در این زمینه (فضای مجازی) واحد ویژهای دارند که به شیوه خاص خود به تجاوزاتشان ادامه میدهند. رئیس رسانهملی تاکید کرد: توسعه رسانه و پیوند آن با شبکههای اجتماعی جهت استفاده از اینترنت در ارسال صدا و تصویر برای جهانیان تا رسانههای سنتی اعم از رادیو و تلویزیون، بیش از آنکه در خدمت نظام سلطه در غرب باشد در خدمت مظلومان در جهان سوم بود.
جبلی درخصوص مستند سازی شهروندان نوار غزه درباره تحولات جنگ گفت: تصاویر مردم بیدفاع غزه و کودک خردسال در برابر بیمارستان الشفا پیام قابل توجهی برای جهانیان ارسال میکند، تاثیرگذاری این فرد فراتر از رسانههای بزرگ جهان است که زیر نظر رژیم صهیونیستی و آمریکا فعالیت میکنند. این روزها پخش زنده سخنان دبیرکل حزب ا... لبنان در شبکه انگلیسی زبان پرس تی وی، ۱۰میلیون نفر بیننده همزمان داشت. وقتی همه شبکههای صوتی و تصویری و شبکههای اجتماعی را مدنظر قراردهیم، آمار مخاطبان در پیگیری این تحولات آمار عظیمی خواهد شد. درست است که ما بر شبکههای سنتی متمرکزیم اما این دروازه گسترده ارسال خبر دراینترنت، نقش بسیار بزرگی دارد و شاهدیم که افراد محاصره شده در غزه در استفاده از این امکانات اثرگذار عمل کردهاند. همچنین شما وهمکارانتان درشبکه المنار هم ازاینترنت و شبکههای اجتماعی استفادهای اثر گذار داشتید.
دیدار رئیس رسانهملی با خانواده شهدا
پیمان جبلی با حضور در مناطق مرزی لبنان با رژیمصهیونیستی، با خانواده پنج شهید راه قدس و همچنین گروههای خبری صداوسیما دیدار کرد.به گزارش روابط عمومی رسانهملی، دکتر جبلی در دیدار با خانواده شهدا ضمن تجلیل از شهدای راه قدس و خانوادههای ایشان گفت: همان گونه که رهبر مقاومت لبنان تاکید کردهبود، زمان پیروزیهای رژیمصهیونیستی پایان یافتهاست.
رئیس رسانه ملی با اشاره به موفقیتهای بیسابقه عملیات طوفانالاقصی و همچنین توفیقات رزمندگان مقاومت در جنوب لبنان تاکید کرد: واقعیتهای میدان حکایت از آن دارد که نسل کنونی زوال اسرائیل راخواهد دید.خانوادههای شهدا هم ضمن تشکر از حمایتهای جمهوری اسلامی از مقاومت ضداسرائیل، از حضور رئیس سازمان صداوسیما در مرز لبنان و فلسطین اشغالی و دیدار ایشان با خانواده شهدا قدردانی کردند. تعبیر زیبای«مامجاهد میکاریم و شهید درو میکنیم» از زبان یکی از پدران شهدای الاقصی از نکات شنیدنی این دیدارها بود.دکتر جبلی سپس در جمع گروههای خبری صداوسیما در خطوط مرزی حاضر شد و از تلاشهای آنان در انعکاس دقیق، صادقانه و لحظه به لحظه رویدادهای نبرد در مرزهای جنوبی لبنان و سرزمینهای اشغالی قدردانی کرد.
لزوم انعکاس تعدد دیدگاهها درباره پوشش رسانه ملی
حسن لاسجردی، کارشناس روابط بینالملل درباره ارزیابیاش از پوشش رسانهای صداوسیما درباره عملیات طوفانالاقصی به جامجم گفت: به نظرم عملکرد صداوسیما در اتفاقاتی که در منطقه میافتد، خوب است بهویژه مناطقی که از نگاه جمهوری اسلامی هم بهعنوان مناطق مورد توجه نیروهای مقاومت مثل سوریه و فلسطین قرار میگیرد. در حقیقت میتوان گفت صداوسیما پوشش خبری مناسبی را میدهد. از طرف دیگر با توجه به امکانات مناسبی که صداوسیما در این مناطق دارد، ازجمله حضور خبرنگاران، مزید بر علت میشود که بتوانیم حوادث و اتفاقات آن مناطق را با نگاه دقیقتری پوشش دهیم.
امیدعلی مسعودی، استاد دانشگاه وکارشناس رسانه هم بیان کرد: به نظر من انعکاس خبر خوب بود. صداوسیما میتواند بهعنوان هسته اصلی انتشار خبر و تحلیل خودش را به خبرگزاریهای بزرگ دنیا تحمیل کند. هر خبری که رسانهای و منتشر میشود، باید طبق مستندات باشد. ما معمولا در هر کاری وقتی میخواهیم حرفی را باور کنیم، باید مشاهده کنیم و بر اساس مدرک و سند آن را بپذیریم. متاسفانه در فضای مجازی جعل عمیق هست؛ یعنی آدمهایی را میسازند در حالی که آنها واقعی نیستند و محیطهایی را میسازند که محیط واقعی نیست.
غلامرضا آذری، استاد علوم ارتباطات هم گفت: رسانههای معاند سعی دارند با چنین دروغهایی پنهانکاری کنند و چهره واقعی ظالم را نشان ندهند. باید این مظلومیت عیان شود. با آشکار شدن چهره واقعی ظالم و مظلوم خیلی از واقعیتهای رسانهای روشن و دروغها برملا میشود. باید بکوشیم بسیاری از این اخبار کذب را رو کنیم، ضمن آن به بسط معنویت اخلاق رسانهای در جامعه فعلی نیز یاری میرسانیم. با چنین عملکردی است که میتوان نقش رسانههای این سو را مثبت و مؤثر ارزیابی کرد.
بازنمایی توفیقات مقاومت
احمد نوروزی، معاون برون مرزی رسانهملی پیشتر در گفتوگو با جامجم از عملکرد این معاونت همگام با رسانههای محور مقاومت برای پوشش رخدادهای غزه و جنایات رژیم صهیونیستی گفت. وی در بخشی از سخنانش بیان کرد: در دوره جدید معاونت برون مرزی، سیاست ما این بوده که فلسطین به یکی از موضوعات راهبردی معاونت تبدیل شود و در همین راستا ظرفیت کار خبری، تولید برنامه، مستند و آثار نمایشی افزایش یابد. در زمینه خبری، ما پنج تیم خبری در کل پهنه فلسطین داشتیم که به دو زبان انگلیسی و عربی کار میکردند که با پیگیریهای انجام شده این ظرفیت به ۹ تیم افزایش یافت که به سه زبان عربی، انگلیسی و اسپانیایی فعالیت میکردند. در حال حاضر هم شاید تنها خبرنگاری که به زبان اسپانیایی از داخل غزه گزارش میدهد، خبرنگار شبکه هیسپان تی وی باشد. این به معنای ایدهآل بودن فعالیت ما در پهنه فلسطین نیست. اگر امکانش را داشتیم و میشد اتفاق بیفتد، مایل بودیم حداقل دو برابر تیمهای حاضر را در جای جای فلسطین مستقر کنیم. در طول زمان و با برقراری مراودات بین خبرنگاران و اتاقهای خبر شبکه ها، تلاش شده هم افراد حرفهای به کار گرفته شوند، هم این افراد در جریان سیاستگذاریهای معاونت قرار بگیرند. در حال حاضر پنج خبرنگار در کل سرزمین غزه داریم. دو خبرنگار از العالم، دو خبرنگار از پرس تی وی و یک خبرنگار از هیسپان تی وی. به علت محدودیتهایی که وجود دارد ما لحظه به لحظه و با استفاده از ظرفیتهای تولید کار میکنیم و اکنون امکان بهرهمندی از همه تیمهای خبریمان را در مقیاس ابتدای طوفان الاقصی نداریم ولی خبرنگاران پرس تی وی، العالم و هیسپان تیوی که بعضی در دیرالبلح یا خان یونس یا در مناطق مختلف حضور دارند، سعی میکنند ابعاد مختلف ماجرا را اعم از جنایات صهیونیستها و توفیقات مقاومت بازنمایی کنند.