شهاب خدابخشیان با اشاره به اینکه بازار بورس بازتابی از اقتصاد واقعی کشور است، اظهار کرد: ریزشهای روزهای کاری اخیر بورس به خاطر ریسک سیستماتیک ناشی از اتفاقهای سیاسی است.وی با بیان اینکه ریزشهایی که قبل از این دوره اتفاق میافتاد به خاطر کاهش قابل توجه به حاشیه و کیفیت سود صنایع بزرگ از جمله فولادی، پالایشی و پتروشیمی بود، یادآور شد: این شرکتها بهدلیل برخی عوامل از جمله فاصله دلار نیمایی با آزاد و افزایش بیقاعده هزینه انرژی و نرخ خوراک به کاهش حاشیه سود رسیدند.
خدابخشیان، صنایع پتروشیمی و فلزی را که ایران در این صنایع مزیت دارد، صنایع قابل توجیه در جهان با حاشیه سود مشخص دانست و اضافه کرد: با توجه به عوامل مربوط به قیمتگذاری دستوری در مدیریت اقتصاد، تورم، افزایش مالیات، حذف برخی معافیتهای مالیاتی و...صنایع مهم در کشور متضررشدند وحاشیه سودشان کاهش پیدا کرد و گزارشهای فصلی، بهخصوص زمستان سال گذشته نشان داد که تصمیمات اشتباهی در این خصوص اخذ شده است.
این کارشناس بورس با اشاره به اینکه قطعی برق صنایع که به خاطر جلوگیری از فشار به خانوار صورت گرفت نیز باعث ایجاد مشکلاتی برای شرکتهای بورسی شد، افزود: اگر این قطعی برق برای صنایع و خانوار یکسان صورت میگرفت، صنایع تا این اندازه دچار مشکل نمیشدند. به گفته وی، تعطیلیهای ناشی از گرما و کسری برق باعث شد تا صنایع مجبور به تعدیل نیرو شوند و در نهایت در بلندمدت خانوار متضرر اصلی این موضوع میشود.
خدابخشیان یادآورشد:بهدلیل عدم اتخاذ تصمیمات سخت درشرایط بحرانی اقتصادی وبازار سهام، اگر سرمایهگذاری در شرایط ریزشی قبل از این دوره، اقدام به فروش سهام میکرد، دچار مشکل نمیشد،امادرشرایط فعلی اگر سهامدار بتواند سهام مناسب و رشدی را نگهداری کند و اتفاق سیستماتیک بزرگی رخ ندهد،میتواند بازدهی خوبی درمیانمدت از بازاربورس دریافت کند،زیرا درحال حاضربا توجه به ریزش بازار سهام، شاهد محدوده قیمتی جذاب برای بسیاری از شرکتها ازجمله شرکتهای کوچک بورسی هستیم.
تحولات اخیر روانی و کوتاهمدت است
همچنین شایان آرانی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به افت شاخص کل بازار سرمایه و عوامل اثرگذار در ریزش اخیر بورس گفت: هر زمانی که دورنمای آینده دچار ابهام شود، جذابیت داراییهای فیزیکی مثل طلا، مسکن، خودرو و ارز و همچنین برخی کالاهای استراتژیک مثل نفت و انرژی برای سرمایهگذاری بیشتر میشود. وی ضمن تشریح علت خروج برخی از بازار سرمایه در شرایط ریزشی گفت: در طرف دیگر ارزش داراییهای مالی، مثل سهام شرکتها و اوراق قرضه به علت تمایل برای تبدیل داراییها به منابع فیزیکی، کاهش پیدا میکند.این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: درحال حاضر و بهدلیل وقایع سیاسی پیشآمده، ما شاهد یک فضای ناآرام در منطقه هستیم و نهتنها کشور ما، بلکه بازار بیشتر کشورهای منطقه را نیز تحت تاثیر خود قرار داده و طبیعتا بورس و بازار سرمایه در کشور ما نیز تحت تاثیر این موضوع قرار دارد. به عبارتی میتوان ریزش شاخص بورس را از پیامدهای روانی این وقایع به حساب آورد که یک پدیده کوتاهمدت، زودگذر و موقتی است.آرانی افزود: این افت شاخص ناشی از ساختار اقتصادی کشور نیست و پتانسیل بورس و بازار سرمایه کشور بسیار بالاتر از وضعیت موجود است اما بهدلیل دولتیبودن برخی شرکتهای بورسی و همچنین سایه روانی بحران سیاسی پیشآمده، شاهد کاهش و زیرش در شاخص کل بورس هستیم که یک پدیده کوتاهمدت روانی هم در داخل کشور و هم در سطح منطقهای و بینالمللی است.وی با اشاره به اثر و پیامد تنشهای سیاسی در سطح جهانی گفت: بیشک شاخص بورس کشورهای دیگر مثل شاخص بورس لندن نیز تحتالشعاع این وقایع قرار گرفته؛ چراکه در صورت وقوع تنشهای بیشتر آنها نیز بهصورت مستقیم و غیرمستقیم درگیر میشوند.
تحمل ریسک ندارید، وارد نشوید
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: یک قاعده کلی و علمی در رابطه با بازار سرمایه و سهام وجود دارد و آن قاعده این است که خریدوفروش سهام برای کسانی است که تاب و تحمل و اشتهای پذیرش ریسک را داشته باشند. یعنی در شرایط سقوط بازار نیز میدانند ارزش واقعی شرکتهای سهامی چقدر است و این افت و ریزش به خاطر شرایط سیاسی بوده و در بنیان و پتانسیل تولیدی و ارزش واقعی سهام این شرکتها شک و شبههای ایجاد نمیکنند؛ بنابراین در این شرایط اتفاقا بسیاری از کسانی که نگاه بلندمدت داشته، سرمایه و سهام خود را به فروش نمیرسانند اما به کسانی که صرفا در بازار سهام حضور داشته و قصد دارند با خریدوفروش لحظهای و کوتاهمدت کسب سود کنند، پیشنهاد میکنم که این افراد بهویژه در شرایطی فعلی، اصلا وارد بازار سهام وارد نشوند.وی گفت: بنابراین در شرایط فعلی که شاخص بورس با افت و ریزش روبهروست، بسیاری از کسانی که سرمایهگذار و سهامدار واقعی هستند، از این بازار خارج نمیشوند، بلکه فرصتها را شناسایی و سهام مورد نظر خود را برعکس انتظار خریداری میکنند.