بعد ازخروج آمریکا ازبرجام دراردیبهشت سال ۹۷ رویکردی از سوی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا برای فشار علیه جمهوری اسلامی در حوزههای مختلف در پیش گرفته شد و به موازات آن، ما در ایران با اتخاذ رویکردی روبهرو بودیم که از آن بهعنوان مقاومت فعال یاد میکنیم. بر مبنای همین رویکرد، جمهوری اسلامی ایران پاسخ متقابل به اقدامات آمریکا و جریان فشار حداکثری را که در آن مقطع با فشار آمریکا، رژیمصهیونیستی و برخی کشورهای منطقه شکل گرفت در دستور کار خود قرار داد. مقاومت فعال در ابعاد مختلف دنبال شد؛ بهعنوان نمونه یکی از اهداف جریان فشار حداکثری به صفر رساندن صادرات نفت ایران بود و در قالب این سیاست، آنها بسیاری از کشتیها و نفتکشهای ما را توقیف یا مورد اصابت قرار دادند. برهمیناساس، یکی از سیاستهای مقاومت فعال، مقابلهبهمثل دربرابر این اقدام محور فشار به ایران بود و در حقیقت اشاره اخیر سردار سلامی درباره پیروزی ایران بر دشمن در نبرد دریاها، روایتی از آن مقطع زمانی است. از طرف دیگر اگر بخواهم به معنای سیاسی اظهارات سردار سلامی برای دشمنان بهخصوص رژیم صهیونیستی اشاره کنم، باید بگویم که دنیا در شرایط کنونی در شرایط پیچیدهای بهسر میبرد. از یکسو، بحران اوکراین و از سوی دیگر، جنگ غزه و همچنین امنیت در منطقه غرب آسیا، مسأله قفقاز و تنشهای سیاسی در منطقه جریان دارد؛ از جمله موضوعاتی که باعث شده اوضاع منطقه ما پیچیده شود. به نظر میرسد باتوجه به اینکه ما در آستانه سال دهم برجام قرارداریم و درحقیقت سال حساسی ازاین نظراست، پیشبینی میشود که دوباره محور غربی شامل آمریکا، اروپا و رژیم صهیونیستی بخواهند مجددا اقداماتی را علیه ایران در یکی ازمحورها ساماندهی کنند.
از سویی دیگر، انتخابات ریاستجمهوری در آمریکا هم در پیش است و هر کدام از دو نامزد که مطرح هستند، اگر بر مسند قدرت بنشینند، سیاستهای خصمانهای علیه ایران را دنبال خواهند کرد. از این منظر میتوان دریافت که ما با شرایط حساسی روبهرو خواهیم بود و در کنار آن، این احتمال هم وجود دارد که محور غرب به رهبری آمریکا، اروپا و رژیم صهیونیستی قصد ضربهزدن به منافع جمهوری اسلامی را داشته باشند. بنابراین صحبتهای سردار سلامی در واقع یادآوری اقدامات ایران در راستای مقاومت فعال بود. این نکته هم قابلتوجه است که برای اولینبار بود که فرمانده کل سپاه پاسداران درباره نقش سپاه در امنیت آبراههای ایران به موضوع جبران اقدامات آمریکا اشاراتی داشت. تا پیش از این، بحث مقاومت فعال در بعد رسانهای عمدتا معطوف به بیان یکسری اقدامات حقوقی شامل توقیف نفتکشها به دلیل نقض قوانین زیستمحیطی یا نمونههایی از این دست بود و برای نخستینبار یک فرمانده نظامی ایرانی بهطور علنی آن اقدامات را در چهارچوب سیاست مقابلهبهمثل با دشمنان مطرح کرد و از این جهت بهنظر میرسد که پیام سخنان فرمانده کل سپاه، یک سیگنال قوی برای طرفهای مقابل جمهوری اسلامی است که اگر دست به ساماندهی اقداماتی بزنند، طبعا ایران در همان سطح و اندازه، پاسخ لازم را خواهد داد.
ازطرف دیگر،اظهارات سردار سلامی برای امنیت داخل کشور با عطف به تحقق هر چه بهتر برنامههای دولت چهاردهم نیز واجد پیامهای مهمی است.طبعانیروهای مسلح شامل ارتش،سپاهپاسداران انقلاباسلامی،ستادکل نیروهای مسلح وفراجا بهعنوان مجموعههای تحتفرمان رهبر انقلاب همواره طی چهار دهه گذشته پشتیبان دولت بودهاند.دکتر پزشکیان از مجموعه سپاه و ارتش بازدید داشت و توانمندیهای هر دو سازمان به رئیسجمهور ارائه شد.صحبتهای سردار سلامی، حاکی از پیام سپاه پاسداران برای کمک به دولت بود. به عبارت دیگر؛درتمام شرایطی که برای کشور ودولت پیش خواهد آمد، سپاه بهعنوان نهاد پشتیبان نظام و انقلاب اسلامی، در کنار دولت خواهد بود و درحقیقت این مجموعه نظامی، یک اطمینان خاطر به رئیس دولت چهاردهم داد، در همه مقاطع حساس که دشمنان بخواهند برای کشور بهوجود آورند، سپاه و دیگر نهادهای نظامی و امنیتی برای مدیریت این شرایط در کنار دولت هستند.
این نکته را هم باید مدنظر قرار داد که برخی بهطور مغرضانه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به بعضی از جریانهای سیاسی نسبت میدهند اما در واقع سپاه فارغ از تمام دستهبندیها و جریانهای سیاسی و بدونتوجه به اینکه چه کسی یا کدام جریان مدیریت قوه مجریه را به عهده دارد، به حمایت از دولتها میپردازد و این رویکرد را برای دولت چهاردهم هم در پیش گرفته است.
محمد شلتوکی - کارشناس دفاعی - امنیتی