طبیعتا وقتی حواسش به نمایشگر گوشی است، دیگر جلوی چشمش و آنچه را که در خیابان میگذرد نمیبیند. با اینکه پنج ثانیه به نظر زمان کوتاهی است، اما طی همین مدت کوتاه، خودروی او بیش از ۳۰ متر در خیابان حرکت کرده است. به عبارت دیگر، او بیش از ۳۰ متر تقریبا چشمبسته رانندگی کرده است. حتی تصورش هم ترسناک است!
طبق گزارش اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراهها (NHTSA)، هزاران تصادف هرساله به حواسپرتی در رانندگی نسبت داده میشود که بخش قابلتوجهی از آنها مربوط به استفاده از تلفنهمراه است. درواقع، مطالعات نشان میدهد که ارسال پیامک هنگام رانندگی در مقایسه با رانندگی بدون حواسپرتی، خطر تصادف راتا ۲۳برابر افزایش میدهد. در ایران نیز آمارها در این زمینه قابلتامل است! چراکه بنابر اعلام سرهنگ فیروز کشیر،معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ، متاسفانه ۴۶درصد تصادفات مربوط به تلفنهمراه است.
عادت مخرب رانندگی، معلول ضعف در آموزش و مهارتهای افراد
حال سؤال این است علیرغم تجربههای تلخ و بعضا جبرانناپذیر ناشی از حواسپرتیهای آنی مثل تلفنهمراه حین رانندگی، چرا همچنان این عادت در جامعه از فراوانی بالایی برخوردار است و گوش شنوایی برای هشدارها وجود ندارد؟ هرمز ذاکری، معاون مرکز تدوین مقررات و ایمنی حملونقل وزارت راهوشهرسازی در گفتوگو با جامجم یکی از دلایل وجود این عادت مخرب رانندگی را ضعف در آموزش ومهارتهای افراد میداند ومیگوید: بسیاری از ما از سنین کودکی مهارتهای مختلفی را مانند احترام به خود و به دیگران یاد نمیگیریم. درحالیکه این موضوع یکی از عوامل مهمی است که به همراه سایر پارامترها، برای داشتن یک زندگی سالم ضروری است. بهویژه دررانندگی که ابرکنش آن با بقیه افراد زیاد است و در صورت عدم رعایت آن خود فرد یا دیگران آسیب میبینند و از این جهت نمود بیشتری پیدا میکند.وی میافزاید: یکی از دلایل دیگر وجود عادات مخرب رانندگی در کشور ما این است اعمال مقرراتی که باید از سوی پلیس راهور انجام شود بهنسبت ضعیف است. البته این دلیلی بر عملکرد ضعیف آنها نیست، بلکه شاید تجهیزات و نیروی انسانی برای ارائه خدمات بهتر وجود ندارد.
ذاکری با بیان اینکه استفاده از تلفنهمراه نه در ایران، بلکه در تمام دنیا یک معضل است، ادامه میدهد: دو پارامتر اصلی که اکنون در کشورهای اروپایی و آمریکایی در حال کنترل است، استفاده از موبایل و مشروبات الکلی و دراگ هنگام رانندگی است. بنابراین ما نیز باید ضمن توجه به عادات و مهارتهای زندگی بحث اعمال مقررات را به تناسب میزان تخلفات قویتر کنیم تا بتوانیم کنترلی بر تخلفات داشته باشیم.
کمتر از ۵ درصد از افراد متخلف متوجه جریمه میشوند!
معاون مرکز تدوین مقررات و ایمنی حملونقل وزارت راهوشهرسازی در خصوص تاثیر جریمه در جلوگیری از حواسپرتی هنگام رانندگی میگوید: در بحث جریمهها پارامترهای مختلفی وجود دارد اما افزایش جریمهها درسال۱۴۰۳ عدد خوب و بالایی است و اگر اعمال شود میتواند موثر باشد. البته درحالحاضر از یکسو میزان کشف تخلفات در تمامی حوزههای حادثهساز به نسبت تخلفاتی که توسط رانندگان رخ میدهد کم است و ازسوی دیگروقتی فرد جریمه هم میشود آن را بهموقع پرداخت نمیکند. وی ادامه میدهد: آمارها نشان میدهد بالای ۷۰ درصد رانندگان جریمه را بهموقع پرداخت نمیکنند و فرد متخلف خیالش راحت است، چون قوانین ما اجازه برخورد دیگری را نمیدهد. بنابراین تخلف کشف نمیشود و اگر هم کشف شود توسط راننده پرداخت نمیشود، لذا مجموعه این عوامل باعث میشود میزان اعمال مقررات در کشور ماعلیرغم زحمات پلیس اثرگذار نباشد. مطالعات نشان میدهد جرائمی که بهصورت فیزیکی در اختیار فرد قرار نمیگیرد و توسط سیستمهای هوشمند کشف میشود، در بسیاری از موارد به راننده اطلاع داده نمیشود که این نیز در کنار آن دو پارامتر قبلی باعث میشود تا کمتر از ۵ درصد افراد متخلف متوجه جریمه و پرداخت آن شوند.
راهکار چیست؟
ذاکری با بیان اینکه در تمام دنیا با تقویت نیروی پلیس و توسعه سیستمهای هوشمند، بخش اعمال مقررات و تمامی پارامترهایی که روی ایمنی اثر میگذارد را تقویت میکنند، میگوید: در ایران نیز ما باید اول میزان کشف تخلف را بیشتر کنیم تا راننده متخلف احساس امنیت نداشته باشد.همچنین قانون باید فضایی را فراهم نماید تا راننده در اسرع وقت جریمه را پرداخت کند. البته این اعمال قانون باید همزمان در کنارآموزشها،اقدامات فرهنگی واطلاعرسانی دربلندمدت ازسوی آموزشوپرورش، صداوسیما و دستگاههای مختلف با استفاده از روشهای نوین انجام شود تا در آینده شاهد اثرگذاری آنها باشیم.