کم‌کاری سینما برای قهرمان ملی

در غرب نیز کشورهایی که دارای صنعت سینما هستند هر‌یک فیلم‌هایی برای قهرمانان خود ساخته‌اند و سرآمد این کشورها هالیوود است که می‌توان به آن لقب کارخانه قهرمان‌سازی نیز داد. چراکه هالیوود برای تمام جنگ‌افروزی‌هایی که داشته و دارد، پیوستی رسانه‌ای تولیدمی‌کندکه یکی ازنمونه‌های آن فیلم «تک‌تیرانداز آمریکایی» است.علاوه‌ بر این، حتی فیلم‌های ابرقهرمانی که این‌سال‌ها سینما را قبضه کرده‌اند نیز از ابتدای خلق‌شان به‌همین منوال عمل کرده‌اند.وقتی به سینمای ایران مخصوصا بعد از شهادت سردار سلیمانی نگاه کنیم، فهمیدن این نکته کار سختی هم نیست که تاکنون اثری که مستقیما به این شخصیت پرداخته باشد وجود ندارد. این درحالی است که شهید سلیمانی به اذعان منابع خبری داخلی وخارجی، یکی از فرماندهان کلیدی و هماهنگ‌کننده جبهه‌های وسیع مقاومت به شمار می‌آید. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می‌کند و جالب می‌شود که وقتی دنیای فیلم و سریال منطقه و جهان مخصوصا رژیم‌صهیونیستی را بررسی می‌کنیم، آثاری پیدا می‌شوند که حول محور موضوعاتی چون جبهه مقاومت تولید شده‌اند و مستقیما به شخصیت شهید سلیمانی پرداخته‌اند که نشان از اهمیت این شخصیت است. 
     
شمایل حاج قاسم در «بادیگارد»
«حاج‌حیدر ذبیحی» کاراکتر فیلم «بادیگارد» با بازی پرویز پرستویی بود که گفته شد گریم این شخصیت از روی چهره سردار شهید قاسم سلیمانی طراحی شده است. حیدر ذبیحی فیلم بادیگارد بیشتر از روحیه‌ای شبیه به حاج‌کاظم فیلم «آژانس شیشه‌ای» برخوردار بود‌؛ رزمنده‌ای که به اتفاقات پیرامونی خود در جامعه معترض است و فشار روحی ناشی از این اتفاقات منجر می‌شود تا در تنگنا قرار گرفته و واکنش‌هایی بروز بدهد. دلدادگی حاتمی‌کیا به حاج قاسم سلیمانی سبب شد تا در فیلم «بادیگارد» برای شخصیت اصلی فیلمش از چهره سردار سلیمانی وام بگیرد. «بادیگارد» را می‌توان نوعی ادای دین حاتمی‌کیا به شهدای هسته‌ای ایران نیز قلمداد کرد‌؛ شهدایی که در سینما نادیده گرفته شدند. حاتمی‌کیا در همان روزهای جشنواره سال ۹۴، اعلام کرد که «بادیگارد» را «به عشق حاج قاسم» ساخته است. خود حاج قاسم هم همان‌روزها، همراه با حاتمی‌کیا و پرستویی، به تماشای فیلم نشست. 
     
حاتمی‌کیا و شهید سلیمانی
دومین فیلمی که مورد توجه شهید سلیمانی هم قرار گرفت فیلم «به وقت شام» بود. می‌توان گفت حاتمی‌کیا فیلم «به وقت شام» را نیز تحت تأثیر شخصیت سردار سلیمانی ساخته است، چراکه برای ساخت این فیلم ماجرای حوادث سوریه و مبارزه با گروهک امریکایی داعش را دستمایه کار خود قرار داد‌؛ همان سرزمینی که سردار سلیمانی در آن سال‌ها بر ضد شبه‌نظامیان دست‌پرورده امریکا جنگید و دست آخر نیز جانش را در این راه مقدس نثار کرد. حاتمی‌کیا نیز زمانی که برای دریافت جایزه بهترین کارگردانی روی صحنه رفت از سردار سلیمانی نام برد که فیلم او را دیده و تمجید کرده است‌؛ تأییدی که پیدا بود برای حاتمی‌کیا اهمیت ویژه‌ای دارد. 
         
بیست‌و‌سه نفر
دیگر فیلمی که اگرچه در خود تصویری از حاج قاسم نداشته باشد اما ارتباط تنگاتنگی با او دارد، فیلم «بیست و سه نفر» است؛ نوجوانانی که به ۲۳نفر مشهورند، اغلب‌شان از لشکر ۴۱ثارا... کرمان به جنگ اعزام شده بودند و فرمانده این لشکر، شهید حاج قاسم سلیمانی بود. او یک بار در یادداشتی از این کتاب تمجید کرد و یک بار هم به حاتمی‌کیا نامه نوشت و از او خواست تا فیلم این ماجرا را بسازد اما در نهایت، ساخت این فیلم به مهدی جعفری مدیر فیلمبرداری «به وقت شام» رسید. همچنین شهید سلیمانی در آغازین روزهای فیلمبرداری این فیلم به پشت صحنه فیلم رفته بود. همچنین در پویانمایی بلند سینمایی «نبرد خلیج‌فارس۲» ساخته فرهاد عظیما نیز فرمانده یک ناو ایرانی که در خلیج‌فارس با نیروهای آمریکایی می‌جنگد و نمادی از قدرت نظامی ایران به شمار می‌رود، شبیه به سردار حاج‌قاسم سلیمانی طراحی شده است. 
     
مصر علیه شهید سلیمانی
یکی از آثاری که مستقیما به شخصیت شهید سلیمانی اشاره دارد و این شخصیت در آن حضور دارد سریال «انتخاب» محصول کشور مصر است. این سریال مصری در ایام ماه مبارک رمضان و عید فطر- به‌عنوان یکی از دوره‌های مهم برای تولید فیلم و سریال در کشورهای عربی- درسال۱۴۰۱ پخش شده است. سریال «انتخاب‌» ازهمان فصل اول، نسبت به جمهوری اسلامی ایران موضع داشته و چنین القا کرده است که جنبش‌های نوسلفی و گروه‌های جهادی (تروریستی)، انقلاب اسلامی ایران را الگوی خود می‌دانند! این سریال حتی در فصل سوم خود نشان می‌دهد که شهید سلیمانی فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در مصر و در دیدار با «خیرت‌الشاطر» نفر دوم اخوان‌المسلمین تصویر کرده است.در این سریال چنین نمایش داده می‌شود که در سال ۲۰۱۳، سردار سلیمانی طی سفر به مصر، پیشنهاد تأسیس گروهی شبه‌نظامی مانند سپاه پاسداران را به اخوان‌المسلیمن ارائه کرد، چرا که اخوانی‌ها به این نتیجه رسیده بودند که رویارویی با ارتش و پلیس اجتناب‌ناپذیر است. البته او متوجه می‌شود اطلاعات سفرش لو رفته و تحت نظر سرویس‌های امنیتی مصر است، به‌همین دلیل مصر را بدون دستاورد مشخصی ترک می‌کند. البته پرواضح است که چنین روایت‌های دروغی آن‌قدر در روایت‌کردن لنگ می‌زنند که نیازی به صحبت درباره دروغ‌بودن آن نیست. 
     
شبح صهیونیستی بیروت
طبیعی است که رژیم‌صهیونیستی و کشور آمریکا به خاطر دشمنی مبنایی که با ایران دارند، در جبهه نرم فرهنگی تولیدات زیادی دارند. «اشباح ‌بیروت» (یا ارواح بیروت) یک مجموعه تلویزیونی اکشن-درامِ اسرائیلی-آمریکایی است که پخش آن درماه می‌۲۰۲۳ ازکانال Yes و شبکه Showtime آغاز شد. این سریال به ماجرای ترور عماد مغنیه، یکی از فرماندهان مقاومت لبنان به دست سرویس‌های اطلاعاتی موساد و سیا می‌پردازد و هشام سلیمان، نقش شهید مغنیه را بازی کرده است. در یکی از بخش‌های این سریال تصویری از شهید سردار سلیمانی، فرمانده سپاه قدس هم نشان داده می‌شود که تصویری منفی از جبهه مقاومت و فرماندهان آن به نمایش می‌گذارد. 
   
تهران به روایت  صهیونیسم
دیگر سریالی که به صورت تخصصی به موضوع ایران می‌پردازد و در خلال آن شخصیت‌هایی مانند شهید سلیمانی نیز به تصویر کشیده می‌شود، سریال تهران است. این سریال سعی می‌کند تا تریلری جاسوسی باشد که به مأموریت حساس موساد در ایران می‌پردازد اما نتیجه کار به کمدی ناخواسته‌ای تبدیل شده است. با این حال نباید از کنار چنین تولیداتی به سادگی گذشت، زیرا گاهی اوقات چنین آثاری مانند سریال «تهران» با استفاده از تبلیغات وسیعی که پشت خود دارند، درسطح جهان مطرح می‌شوند و به علت آشنا‌نبودن مخاطب جهانی با فرهنگ و کشور ایران، می‌توانند در ذهن مخاطب خود اثرگذار باشند. همین امر باعث می‌شود تا نهادهای دولتی که در امر تولید آثار سینمایی و تلویزیونی نقش دارند به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند. به این دلیل که اگر نتوانیم تصویری حقیقی از خود و جبهه مقاومت به دنیا نشان ندهیم، این دیگران هستند که هر آنچه را که در راستای اهدافشان است، تولید کرده و به مخاطبان برسانند و نتیجه آن می‌شود همان‌چیزی که امروزه شاهد آن هستیم.
​​​​​​​
جای خالی شهید سلیمانی در سینما
حال وقتی به کشور خودمان ایران می‌نگریم اوضاع فرق می‌کند؛ ایران باتوجه به این‌که در طول تاریخ خود همواره شاهد هجوم بیگانگان بوده و از دیرزمان بودند قهرمانانی که از کیان این سرزمین دفاع کنند اما بازنمایی این قهرمانان در سینما آن‌چنان که باید، نمود و بروز خارجی نداشته است. یکی از این قهرمانان ملی شهید قاسم سلیمانی است که در آستانه سالگرد شهادتش قرار داریم. قهرمانی که همه ما کم‌و‌بیش با شخصیتش آشنا هستیم اما وقتی به دنیای سینما رجوع کنیم، حاج‌قاسم غریبه‌تر از آن است که فکرش را می‌کردیم؛ زیرا هستند فیلم‌هایی که به موضوع مقاومت و حضور ایران در منطقه می‌پردازند اما شاهد حضور شهید سلیمانی در این آثار نیستیم. اگرچه تاکنون فیلم و حتی سریالی مستقیما به شخصیت شهید سلیمانی نپرداخته است اما بسیاری از فیلمسازان جوان و مستندسازان کشور بعد از شهادت این شهید بزرگوار، فیلم‌های کوتاه و مستند بسیاری را آماده نمایش کرده‌اند.