از شبکههای مختلف رادیویی و تلویزیونی تا رسانههای خبری رسمی که هر کدام با برپایی یک غرفه، تلاش کردهاند بخشی از بار اطلاعرسانی مکتوب و تصویری جشنواره فجر را در دست بگیرند تا در نهایت سیمرغ جشنواره جایش را به درستی پیدا کند و در دست افراد لایق، فرود بیاید. در این میان، حضور مستمر برنامههای سیما که روی آنتن تلویزیون میرود برجستهتر از قبل است. برنامههایی مثل هفت، سینماملت، سینماآیفیلم، سینمابانو، پنجره باز و... هرکدام از یک زاویه متفاوت به فجر ۴۳ نگاه کرده است.
سکوت؛ اینجا آنتن زنده است!
ذات برنامه زنده، سکوت است و اینجا و در دکور برنامهای که قرار است تا دقایقی دیگر روی آنتن زنده سیما برود، تنها چیزی که وجود ندارد، سکوت است. چند غرفه تبلیغاتی مستقر هستند و دست بر قضا شیشه خالی یکی از محصولاتشان روی زمین میافتد و انعکاس صدایش تا میز پنجره باز کشیده میشود و چشمان اسماعیل باستانی، مجری این برنامه را نگران میکند. سه دو یک کارگردان شنیده میشود و برنامه دوباره از سر گرفته میشود. فضای پشت سالن اصلی تماشای فیلمهای فجر، همینقدر پرتکاپو و زنده است و هرچقدر به غروب نزدیکتر میشود، حجم برنامههایی که در صف اجرای زنده هستند، بیشتر هم میشود. انگار امسال بیشتر از هر سال دیگری، حضور دارد تا دست در دست سینما، انعکاس فیلمهای متنوع این دوره از جشنواره باشد.
حمایت از برنامههای پخشزنده
یکی از مراکزی که در سالهای گذشته حضور فعالی داشته، مرکز تولید و فنی سیماست که بهعنوان بازوی معاونت سیما، به پشتیبانی فنی برنامههای روی آنتن میپردازد. ناگفته پیداست که بهواسطه سرعت موردنیاز برای انعکاس اخبار و برنامهها، نیاز به یک زیرساخت فنی برای ارسال محتوا از کاخ جشنواره احساس میشده که مرکز فنی برای این کار اقدام کرده است. پیام افشار، نماینده مرکز تولید و فنی سیما در جشنواره فجر است که به بیان جزئیات فعالیتهای این مرکز در دوران جشنواره میپردازد. وی در خصوص حضور سه ساله این مرکز در جشنواره فجر به جامجم میگوید: کلیه پوشش رسانهای و پشتیبانی رسانهای جشنواره فجر الان به مدت سه سال است که در دست مرکز تولید و فنی سیماست. برنامههای مرتبط با افتتاحیه یا اختتامیه و شبکههای سیما، برای پوشش تصویری و رسانهای خود، از پشتیبانی و ظرفیتهای مرکز تولید فنی بهره میبرند. این زیرساخت شامل واحد سیار، دوربین تلویزیونی، عوامل تولید و فنی است که در اختیارشان قرار میدهد و علاوه بر آن، سیستمهای ارسالی مثل SNG هم وجود دارد که بتوانند محتوای خود را به شبکههای مختلف سیما ارسال کنند تا از این شبکهها پخش شود. در واقع همه برنامههایی که پخش زنده دارند، توسط مرکز تولید و فنی سیما پشتیبانی میشوند.وی در تشریح این فعالیتها ادامه میدهد: هر سال، استودیویی به نام جشنواره داریم که در اختیار برنامههای تلویزیونی قرار میگیرد و برنامههای مختلف روی آنتن میرود. امسال اتفاق مهمتری افتاده که نشستهای خبری و پلتفرمهای زیر نظر ساترا هم از خدمات مرکز تولید و فنی سیما استفاده میکنند. یعنی چه بخواهند به صورت زنده جشنواره را پوشش دهند و چه بخواهند برنامهای را به صورت ضبطی داشته باشند، میتوانند از خدمات مرکز تولید و فنی سیما استفاده کنند. در واقع پشتیبانی رسانهای کل جشنواره توسط این مرکز انجام میشود. این مسأله براساس تفاهمی است که میان معاون سیما، مدیر مرکز تولید و فنی سیما و دبیر جشنواره فجر صورت گرفته است. بر همین اساس، از امسال گستردگی بیشتری در این فعالیت خواهیم داشت. در عین حال، بخشی از برنامههای ضبطی در سالنهای مختلف کاخ جشنواره تهیه میشود.
تولید ۵۰۰۰دقیقه برنامه در مرکز فنی سیما
اما مرکز تولید و فنی سیما، خدمات خود را فراتر از شبکههای سیمابه سمت رسانهها هم گسترش داده است. افشار در این خصوص میگوید: با توجه به حضور گسترده رسانههای رسمی مختلف که در اینجا غرفه دارند و در اطلاعرسانی جشنواره فعال هستند، امسال این رسانهها هم میتوانند برای پوشش فضای مجازی خود ازخدمات مرکز تولید و فنی سیما استفاده کنند. البته بحث اینترنت توسط اپراتورها تأمین شده و ما زیرساختهای فنی را در اختیارشان قرار میدهیم. در واقع فضای تصویری که ممکن است برای ارسال و انتشار تصویر داشته باشند، از جمله این خدمات است. نماینده مرکز تولید و فنی سیما در جشنواره فجر در بیان آمار فعالیتهای این مرکز تصریح میکند: در سال گذشته، تقریبا بیش از ۵۰۰۰ هزار دقیقه برنامه برای معاونت سیما و نشستهای خبری برای سایت جشنواره و پلتفرمها در اختیار خود جشنواره و رسانهها قرار دادیم. امسال هم رکورد سال قبل را زدیم و تا الان، فراتر از ۵۰۰۰ دقیقه رفته است. امسال رسانههایی که برای پوشش برنامههای جشنواره هستند، بیشتر و اقبال استفاده تصویری هم به آنها بیشتر بوده است. او به نکته مهمی در خصوص حضور رسانههای رسمی اشاره کرده و میگوید: به نظرم با توجه به چیزی که در جلسات هم شنیدیم، حضور رسانهها رشد زیادی داشته و ممکن است در سال آینده این فضا برایشان کوچک باشد. چون تعداد غرفهها هم بیشتر شده و نیاز به فضای بزرگتری دارد.
آیفیلم؛ همان همیشگی!
شبکه آیفیلم این روزها با غرفهای مجزا درکاخ جشنواره فجر حضوردارد وتلاش کرده باتهیه گزارشهای مختلف از این جشنواره، مخاطبان را با خود همراه کند. عنوان برنامه سینماآیفیلم برای خیلی از مخاطبانی که سالهاست جشنواره از طریق تلویزیون پیگیری میکنند، آشناست.این برنامه درچندسال گذشته تلاش کرده به صورت مستمر درطول ایام برگزاری جشنواره،همراه مخاطبان تلویزیون باشد.اسعد بدویپور، تهیهکننده برنامه سینماآیفیلم است که به حضور شبکههای مختلف و البته رسانههای رسمی در این دوره از جشنواره اشاره کرده و به جامجم میگوید: به نظرم حضور شبکهها ورسانهها امسال هم بیشتر شده و رونق بیشتری در این پوشش رسانهای به چشم میخورد. به ویژه اینکه، رسانههای رسمی حضورشان بیشتر شده و حتی حواشی را هم توانستهاند پوشش دهند. وی در خصوص فعالیتهای آیفیلم در جشنواره فجر میگوید: ما تنها شبکهای هستیم که کل جشنواره را پوشش میدهیم و از اولین تا آخرین فیلم فجر، همراه مخاطبان هستیم. شاید دیگر شبکهها تنها در قالب یک برنامه و به صورت مختصرتر به این جشنواره بپردازد. ما در سالهای قبل بخشی به شکل طنز داشتیم که به دلیل تابآوری پایین خود هنرمندان ناچار شدیم آن را حذف کنیم اما امسال هم با بخشهای مختلف و تهیه محتواهای متنوع، جزئیات جشنواره را به مخاطب نشان میدهیم.
سلوک تماشای فیلم به شیوه یک منتقد
گوشه به گوشه کاخ جشنواره میتوان سراغی از اهالی تلویزیون و رادیو گرفت؛ حضوری که امسال بیشتر از قبل شده و میتوان به وضوح آن را مشاهده کرد. چهرههایی که هر کدام به فراخور برنامه روی آنتن یا سلیقه شخصی خود، اقدام به تماشای فیلمهای جشنواره میکنند تا توشه بیشتری برای تولید محتوای روی آنتن داشته باشند. مثل بهروز افخمی، مجری برنامه هفت که مدتهاست برنامه او به نقد فیلمهای روی پرده میپردازد. افخمی که برای تماشای فیلم«دستتنها»دیر به سالن میرسد،بدون اینکه تلاشی برای پیداکردن صندلی خالی کند، روی پلهها مینشیند و با تعارف خیلی از اهالی رسانه،حاضر به تغییر جایش نمیشود. دست آخر، یک صندلی در کنارش خالی میشود و مینشیند و تا انتها، فیلم دستتنها را میبیند.آخر فیلم فرصتی دست میدهد تا با او درباره اجرای هفت گفتوگو کنیم. هر چند که خودش تاکید میکند درباره فیلمها، تنها درهمان برنامه هفت صحبت خواهد کرد چرا که ویژه برنامه هفت این شبها روی آنتن است. افخمی در اشاره به تنوع برنامههای رادیویی و تلویزیونی امسال که در جشنواره حضور دارند، به رادیوییبودن خودش اشاره میکند که طبق گفته او، پشتفرمان به برنامههای رادیو گوش میدهد. با این حال، آنطور که پیداست هنوز فرصت پیگیری برنامههای دیگر تلویزیون یا رادیو را نداشته است.وقتی صحبت از چالش دعوت از مهمانان با توجه به تنوع برنامههایی که درخواست حضور عوامل را دارند میشود، به جامجم میگوید که برنامه هفت با توجه به شناختهشدهبودنش چالش جدی برای دعوت از مهمانان نداشته و کارش خیلی سخت هم نبوده. او اینطور بیان میکند: ما تلاش میکنیم سازندگان برنامه را دعوت کنیم و توضیحاتی از آنها بخواهیم. میخواهیم طوری باشد که هم تماشاگر وهم هیأت داوران، بتوانند آشنایی با کار و تولیدات داشته باشند. به هر حال هفت، شناختهشده است و عوامل دوست داشتهاند در برنامه حاضر شوند، یعنی چالش جدی نداشتیم. او در ادامه صحبتش و در اشاره به مقوله نقد، تاکید میکند که مقوله نقد مرتبط با تماشاگر است. افخمی میگوید: به طور کلی تماشاگر باید با یادداشتهای منتقدین و آنهایی که همسلیقه با فکر او هستند، همراه شود تا بتواند انتخاب درستی از میان آثار داشته باشد. در واقع سینمایینویسها یا منتقدین، بیشتر از اینکه به عوامل کمک کنند،میتوانند انتخاب راحتتری برای خود مخاطبان به ارمغان بیاورند. البته منتقدین فعلی ما خیلی نمیتوانند فیلمساز را تحت تأثیر قرار دهند. به نظرم از این جهت وجود منتقد لازم است که بتواند انتخاب مردم را جهت بدهد. به نظرم فیلمساز یک مهارت دارد که لزوما منتقد نمیتواند را ارتقا دهد.