اما و اگرهای جدایی جوانان از ورزش

چراکه درهمان زمان، اعتبارات کلان تخصیص‌یافته به این سازمان و نتایج ضعیف آن باعث شدکه بسیاری از کارشناسان وحتی خود جوانان نسبت به عملکردآن انتقاد کنند.اماحالا پس ازگذشت تقریبا یک دهه از انحلال این سازمان، احمد دنیامالی، وزیر ورزش و جوانان با تأکید بر توجه به جوانان و تلاش برای فراهم کردن بستر مناسب برای نقش‌آفرینی آنان در نظام حکمرانی، از احیای این سازمان سخن گفته است اما سؤال این است آیا فعالیت دوباره این سازمان و تکرار تجربیات گذشته می‌تواند مرهمی بردردبی‌شمار جوانان امروز باشد؟ 
 
موازی‌کاری؛ سد اصلی حل مشکلات
در دولت چهاردهم بحث احیای دوباره «سازمان ملی جوانان» یکی از برنامه‌های اصلی وزارت ورزش اعلام شده است. با این حال، برخی از موافقان معتقدند سال‌هاست که جای نهاد مستقلی برای اداره امور جوانان خالی است و به همین دلیل احیای چنین سازمانی در شرایط کنونی کشور با برنامه‌ها و سیاستگذاری‌هایش می‌تواند برای قشر جوان جامعه انگیزه ایجاد کند. در کنار این دیدگاه، مخالفانی ایستاده‌اند که جوانان را قربانی این سازمان می‌دانند ومعتقدند این طرح که در دهه گذشته شکست خورده، نتیجه‌ای را عاید جوانان نخواهد کرد. احمد بیگدلی،عضوکمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی درگفت‌وگو با جام‌جم با بیان این‌که احیای سازمان ملی جوانان موضوع پراهمیتی است، می‌گوید: در بخش جوانان حوزه‌های مختلف از جمله اشتغال، تحصیلات، ازدواج و... وجود دارد که اگر دلسوزانه کارها انجام شود، باید ابتدا از موازی‌کاری جلوگیری کنیم و یک سازمان تشکیل شود که همه مسائل مربوط به جوانان را برعهده بگیرد.وی می‌افزاید: شاید یکی از دلایلی که متاسفانه باعث می‌شود علی‌رغم اختصاص بودجه‌های کلان به حوزه جوانان نتایج چشمگیری حاصل نشود، موازی‌کاری نهادهای مختلف است. مثلا سال‌هاست که درمورد آسیب‌های اجتماعی صحبت می‌شود و بودجه‌های بسیاری هم به این حوزه اختصاص داده‌شده اما آمارها نشان می‌دهد که این اقدامات منجر به درمان این آسیب‌ها نشده! علت این مسأله هم این است که درحال حاضر حدود ۲۰ ارگان، سازمان و وازرتخانه در این زمینه دخیل هستند. این نماینده مجلس ادامه می‌دهد: باقی مسائل هم همین است؛ اگر قرار باشد به جای حل اساسی مشکل دائما سازمان‌ها و نهادهای موازی ایجاد و اعتبارات اضافه کنیم، مطمئنا تغییری در روند فعلی ایجاد نخواهد شد، مگر این‌که یک سازمان مستقل مسئولیت رسیدگی به چالش‌های جوانان را داشته باشد و باقی سازمان‌ها وظایف خود را به این سازمان محول کنند و اعتبارات نیز به همین قسمت موکول شود. در این شرایط اگر هم قرار باشد مجلس نظارتی داشته باشد، باید برروی یک بخش باشد. بیگدلی ادامه می‌دهد: وجود یک سازمان مستقل زیر نظر رئیس‌جمهور و مستقل از  دیگر وزارتخانه‌ها، تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت اما عیبی که دارد، این است که مجلس نمی‌تواند بر عملکرد آن نظارت کند. مثل بنیاد شهید که مجلس تنها می‌تواند تحقیق و تفحص انجام دهد اما نهادی که زیر نظر وزیر است، اهرم نظارتی بر آن بیشتر است.
 
مستقل شدن شرط دارد!
واقعیت این است که پایان کار سازمان ملی جوانان در سال ۱۳۹۶ خود گواهی بود بر ناتوانی در مدیریت و نظارت مؤثر بر این نهاد. با این حال، در سال‌های پس از تعطیلی آن، شاهد افزایش مشکلات اجتماعی و اقتصادی جوانان، از جمله بیکاری، کاهش اعتماد به نفس اجتماعی و مهاجرت به خارج از کشور بوده‌ایم.بنابراین، این پرسش پیش می‌آید که آیا احیای سازمانی که در گذشته نتوانست از منابع و اعتبار خود بهره‌برداری مؤثر کند، می‌تواند گامی مؤثر در حل بحران‌ها باشد؟
مجتبی تاجیک، مدیرکل سابق دفتر طرح‌های ملی و فراگیر جوانان وزارت وزارت ورزش و جوانان در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: اگر سازمان ملی جوانان یا هر سازمان متولی دیگری، مسائل مورد نیاز مثل تامین نیاز نیروی انسانی، استفاده از توان متخصصین، مراقبت از غیرسیاسی شدن، انتخاب ماموریت‌های اصلی و اساسی را رعایت کند و بعد سازمانی مستقل شود، قطعا تاثیرگذار خواهد بود.
وی یکی از اصلی‌ترین مشکلات فعلی در حل چالش‌های جوانان را تمرکز بر فعالیت‌های فرعی به جای اصل موضوع می‌داند و ادامه می‌دهد: تا زمانی که کارها نمایشی باشد و ماموریت‌ها به‌درستی انتخاب نشود، مشکلات و چالش‌ها به قوت خود باقی خواهد ماند و استقلال سازمان نه‌تنها کمکی نمی‌کند که شرایط را بدتر هم خواهد کرد؛ چراکه نظارت‌های بودجه‌ای آن بدتر می‌شود. 
تاجیک ادامه می‌دهد: اگر خواسته اصلی جوانان مثل اشتغال، معاش و کسب و کار مدنظر قرار گیرد، مستقل شدن سازمان می‌تواند به حرکت بدون مزاحمت و نگاه‌های ورزشی به سمت اهداف خود کمک کند اما متاسفانه در حال حاضر شرایط به‌گونه‌ای است که بخشی از تصمیمات در حوزه جوانان توسط مسئولان ورزشی گرفته می‌شود، درصورتی که آنها صلاحیت این کار را ندارند. در مجموع اگر این مقدمات فراهم شود، مستقل شدن به بهبود چالش‌ها کمک می‌کند و در غیر این‌صورت کمکی به بهبود چالش‌ها نمی‌شود.

هدررفت بودجه در مسیرهای فرعی 
مدیرکل سابق دفتر طرح‌های ملی و فراگیر جوانان وزارت وزارت ورزش و جوانان درخصوص بودجه و اعتبارات اختصاص داده‌شده در حوزه جوانان می‌گوید: از سال۱۴۰۱که دفتر تحویل داده‌شد، حدود ۲۸۰میلیارد تومان بودجه اشتغال، ۲۰۰ میلیارد تومان در بخش ازدواج از محل ۲۷ صدم درصد مالیات بر ارزش افزوده و چیزی حدود ۲۰۰ میلیارد تومان هم از محل ردیف اصلی بودجه وجود داشت که در مجموع حدود ۷۰۰- ۸۰۰ میلیارد تومان بودجه در این بخش‌ها بود.تاجیک با بیان این‌که این بودجه‌ها در سال ۱۴۰۱ برای اولین بار وارد سازمان شد و قبل از آن وجود نداشت، می‌افزاید: در همان سال ما تلاش کردیم جوانان را با ادبیات کسب و کار آشنا کنیم و نوع خاصی از ثمن‌ها را با ماموریت اشتغالی طراحی و تقویت کنیم تا اینها وضعیت اشتغال در استان‌های مختلف را به سمت مهارت‌افزایی سوق دهند. ما اگر به این سمت‌ها برویم و جوانان را قوی کنیم، وضعیت را می‌توانیم بهبود ببخشیم اما اگر این بخش معطل بماند و ما بودجه را فقط صرف برگزاری جشن‌ها و کارهای این‌چنینی کنیم، روا نخواهد بود.