بسیج قاره سبز علیه ترامپ

در نخستین برآوردهای تجاری، تعرفه‌های آمریکا بر ۷۰درصد از کالاهای صادراتی اتحادیه اروپا به واشنگتن تاثیر مستقیم خواهد گذاشت. به نقل یکی از مقامات کمیسیون اتحادیه، حدود ۳۸۰میلیارد یورو کالای اروپایی مورد هجوم اقتصادی قرار گرفته‌اند.درحالی‌که اورسولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، تأکید کرد اتحادیه اروپا آماده پاسخگویی است و برخی وزیران ملی و اعضای برجسته پارلمان اروپا نیز خواستار اقدام شدند، مقر کمیسیون در بروکسل روز پنجشنبه هیچ اقدام فوری را اعلام نکرد.به اعتقاد پولیتیکو، باید مدت بیشتری منتظر ماند تا مشخص شود آیا واقعا بلوک اروپا از «بازوکای بخش خدمات» خود برای هدف‌قراردادن بانک‌ها و شرکت‌های فناوری آمریکا استفاده خواهد کرد یا همچنان به تعرفه‌های نمادین روی محصولاتی مانند موتورسیکلت‌های هارلی دیویدسون بسنده می‌کند.

ضدحمله اقتصادی اروپا به ترامپ
همزمان با برگزاری مراسم «روز آزادی» در کاخ سفید، اتحادیه اروپا درحال بررسی گشایش جبهه جدیدی در جنگ تجاری است. اورسولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا روز سه‌شنبه در سخنرانی خود در پارلمان اروپا در آستانه اعلام تعرفه‌های گسترده ترامپ اعلام کرد: «ما از موضع قدرت وارد این مذاکرات خواهیم شد. اروپا برگ‌های برنده بسیاری در دست دارد؛ از تجارت تا فناوری و حجم گسترده بازاری که داریم. اما این قدرت بر آمادگی ما برای اتخاذ اقدامات متقابل قاطع نیز استوار است. همه گزینه‌ها روی میز است.»
اتحادیه اروپا صادرکننده خودرو، دارو و مواد غذایی به آمریکا محسوب می‌شود، اما در بخش خدمات واردکننده از واشنگتن است؛ این وضعیت به اتحادیه اروپا یک اهرم قابل توجه در مناقشات تجاری می‌بخشد. در مجموع کالاها و خدمات، تراز تجاری دو طرف تقریبا متعادل است.
توبیاس گرکه، پژوهشگر ارشد شورای اروپایی روابط خارجی (CFR) هشدار داد: «غول‌های فناوری، مؤسسات مالی و شرکت‌های دارویی آمریکا ریشه‌های عمیقی در اروپا دارند. اگر آمریکا بیش از حد پیشروی کند، بروکسل می‌تواند سختگیری‌ها را افزایش دهد؛ مالیات بر شرکت‌های سیلیکون ولی، محدودیت‌های نظارتی بر وال‌استریت یا عوارض بر صادرات دارویی آمریکایی می‎تواند در دستورکار قرار گیرد.»

مراحل پاسخ اتحادیه اروپا به تعرفه‌های آمریکا 
مرحله اول پاسخ اتحادیه اروپا از اواسط آوریل آغاز می‌شود؛ اقدامات تلافی‌جویانه ازپیش اعلام شده در پاسخ به تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم ترامپ پس از رأی دولت‌های عضو درهفته آینده، به‌تدریج دراین ماه اجرایی خواهد شد و شامل تعرفه‌های هدفمند بر محصولات آمریکایی است.
مرحله دوم با تأخیر بیشتری اجرا خواهد شد؛ این بخش پاسخ اتحادیه به تعرفه ۲۵درصدی خودرو و تعرفه ۲۰درصدی کلی آمریکا خواهد بود.هدف ترکیبی از این اقدامات کشاندن واشنگتن به پای میزمذاکره است که تاکنون از آن امتناع کرده است.
کمیسیون اروپا همچنین نرخ‌های جداگانه‌ای برای نیمه‌هادی‌ها و داروها در نظر گرفته است؛ فون درلاین هفته آینده دو نشست تخصصی برگزار می‌کند: گفت‌وگوی فولاد و خودرو دردوشنبه و گفت‌وگوی دارویی درسه‌شنبه که این جلسات ادامه بحث‌های راهبردی اوایل امسال است.
برنامه‌های عملیاتی قبلی پایه این اقدامات است؛ گفت‌وگوهای راهبردی کمیسیون در مورد خودرو و فولاد اوایل سال‌جاری به تدوین برنامه‌های مشخصی برای کمک به این صنایع در مواجهه با تعرفه‌های آمریکا انجامید و اکنون این برنامه‌ها مبنای اقدامات تلافی‌جویانه قرار می‌گیرند.

رونمایی از راهبرد بازوکا
اتحادیه اروپا ابزار ضد اجبار (ACI) را به‌عنوان آخرین گزینه در اختیار دارد. این مکانیسم قدرتمند که به «بازوکای تجاری» معروف است، امکان واکنش گسترده ازجمله هدف‌قراردادن بخش خدمات واشنگتن را فراهم می‌کند. از این ابزار در صورتی استفاده خواهد شد که بروکسل اقدامات اقتصادی آمریکا را بیش از حد تجاوزکارانه ارزیابی کند.
یک مقام ارشد اتحادیه اروپا دراین‌باره گفت: «این اقدامات در چارچوب ابزار ضد اجبار کاملا ممکن و قابل اجرا هستند.» این اظهارات در پاسخ به سؤال درباره احتمال هدف‌قراردادن تجارت خدمات بیان شده است. در صورت تشدید تنش‌ها، کمیسیون اروپا می‌تواند ظرف شش ماه اقدامات سختی اعمال کند.این اقدامات شامل محدودیت برای شبکه اجتماعی ایلان ماسک، تحدید حقوق مالکیت فکری شرکت‌های بزرگ فناوری و ممنوعیت سرمایه‌گذاری آنها در اتحادیه خواهد بود. این سطح از اقدامات تلافی‌جویانه می‌تواند تنش‌های تجاری بین دو طرف را به حد بی‌سابقه‌ای برساند. بااین‌حال، مقامات اروپایی تأکید دارند که اولویت آنها همیشه حل‌وفصل اختلافات از طریق مذاکره است.

سیاست چماق و هویج
یان لیپاوسکی، وزیر امور خارجه چک در گفت‌وگو با اصحاب رسانه پیشنهاد کرد که اتحادیه اروپا باید با ترکیبی از سیاست «چماق و هویج» به بحران تجاری با آمریکا پاسخ دهد. وی خرید بیشتر گاز آمریکا را به‌عنوان مشوق و تهدید به اقدامات تلافی‌جویانه ۲۰میلیارد یورویی را به‌عنوان اهرم فشار مطرح کرد.
وزیر چک اشاره کرد که دولت ترامپ پیش از این با تعیین «روز آزادی» به‌عنوان مهلت نهایی، خود را ملزم به اجرای تعرفه‌ها کرده بود. این امر باعث شد مذاکرات محرمانه پیشین اتحادیه اروپا به نتیجه نرسد.
اتحادیه باید به‌سرعت پیامدهای این تصمیمات را به طرف آمریکایی نشان دهد و همزمان آمادگی خود برای اقدامات متقابل را اعلام کند؛ این رویکرد می‌تواند زمینه را برای بازگشت به مذاکرات فراهم آورد.
از یک‌سو افزایش خرید گاز آمریکا می‌تواند انگیزه‌ای برای تعدیل مواضع باشد و ازسوی دیگرتهدید به اقدامات تلافی‌جویانه جدی، واشنگتن را وادار به محاسبه هزینه‌های تصمیماتش خواهد کرد. این استراتژی دووجهی می‌تواند از تبدیل اختلاف تجاری به بحران گسترده جلوگیری کند.

شکست هیات اعزامی بروکسل در آمریکا
ماروش شفچوویچ، مسئول تجارت اتحادیه اروپا، به همراه سایر مقامات ارشد درهفته‌های اخیر به واشنگتن سفرکردند تا توافقی برای معافیت از فهرست تعرفه‌های جنجالی ترامپ که روز چهارشنبه منتشر شد،حاصل کنند که طی روزهای گذشته به نتیجه نرسید. بروکسل حتی پیشنهاد سرمایه‌گذاری فعال در زیرساخت‌های سوخت فسیلی آمریکا را به‌عنوان بخشی از تلاش‌ها برای افزایش واردات مطرح کرده و این طرح که می‌توانست به بهبود روابط کمک کند اما با استقبال سرد دولت آمریکا مواجه شد. با وجود تلاش‌های اخیر، به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا نتوانسته واشنگتن را به تعدیل مواضع خود متقاعد کند. این وضعیت، بروکسل را با تصمیم دشواری درباره نحوه پاسخگویی به تعرفه‌های جدید مواجه کرده است.