با این حال با پایان تعطیلات و ازابتدای هفته جاری به علت عقبنشینی مردم از خرید خودرو بابت کاهش قدرت خریدشان، به نظر میرسد رفتهرفته باید شاهد افت موج جهش قیمت خودرو باشیم؛ بهطوریکه با وجود افزایش قیمت محصولات خودروسازان در نمایشگاههای خودرو و آگهیهای فروش، دیگر مردم تمایلی به خرید این محصولات ندارند. این امر سبب شده قیمت محصولات دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایرانخودرو و سایپا با افتی پنج تا ۲۰ میلیون تومانی و بعضا تا ۱۰۰ میلیون تومانی در بازار خودروهای مونتاژی باشیم.
با این حال وضعیت اصلی بازار خودرو چیزی شبیه به کماست، بهطوریکه از طرفی زمزمه مذاکرات بین ایران و آمریکا و خبرهای ناشی از پیشرفت این امر میتواند قیمت خودرو را کاهش داده و از طرفی نیز ترس افزایش قیمت بر این بازار سایه افکنده است و همین امر هم سبب شده که کارشناسان به مردم پیشنهاد بدهند که از هرگونه سرمایهگذاری در بازار خودرو خودداری کنند.
به نظر میرسد اوضاع وخیم بازار خودرو و نوسانات آن بیشتر به کاهش محسوس تولید و واردات اندک خودرو در سال گذشته بهدلیل کاهش بودجه و ارز، افزایش تعرفههای گمرکی و افزایش هزینههای تولید خودرو برگردد.
کاهش محسوس تولید خودرو
با وجود آنکه تقاضای بالایی برای خرید خودرو در کشور وجود دارد اما آمارها نشان میدهد میزان تولید خودرو با کاهشی بیش از ۳۰ درصدی مواجه شده است. در برنامههای ابتدای سال ۱۴۰۳ وزارت صمت آمده بود که باید تا انتهای سال گذشته یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه تولید شود اما آمارها گویای آن است که در سال گذشته تنها ۸۹۷ هزار و ۶۲۷ دستگاه خودرو تولید شده و این درحالی است که سال ۱۴۰۲ نیز چیزی حدود ۹۱۹ هزار و ۴۹۹ دستگاه خودرو تولید شده بود. جزئیات آمار وزارت صمت گویای آن است که ایرانخودرو در سال گذشته ۵۳۷ هزار و ۴۲۹ دستگاه خودرو تولید کرده و این درحالی است که در سال ۱۴۰۲ چیزی حدود ۵۳۵ هزار و ۶۳۶ دستگاه خودرو تولید کرده بودند که نشاندهنده رشد حدود ۲۰۰۰ دستگاهی خودرو در این شرکت است.
با این حال بد نیست بدانیم تولید پژو ۲۰۷ در این شرکت با افتی ۳۷ درصدی، تولید سمند سورن با افزایشی دو برابری، تولید دنا با افزایش ۶ درصدی،تولید رانا با افتی ۳۴ درصدی، تولید هایما با افتی ۲۷درصدی، تولید تارا با رشدی ۴۴ درصدی روبهرو شده است.
همچنین گروه سایپا نیز در سال گذشته ۲۵۶ هزار و ۹۷۱ دستگاه خودرو تولید کرده که نسبت به تولید ۲۸۳ هزار و ۶۱۵ دستگاه خود در سال ۱۴۰۲، افت ۱۰ درصدی تولید را به ثبت رسانده؛ بهطوریکه تولید تیبا، کوئیک و ساینا با افت۱۱ درصدی، تولید شاهین با افت ۴ درصدی روهبرو شده و این شرکت تنها ۳۱ دستگاه آریا اتوماتیک تولید کرده است. پارس خودرو نیز پارسال ۱۰۳ هزار و ۲۲۷ دستگاه محصول سواری تولید کرده که در مقایسه با تیراژ ۱۰۰ هزار و ۲۴۸ دستگاهی سال ۱۴۰۲، تولید این شرکت ۲۹۷۹ دستگاه معادل ۳ درصد بیشتر شده است.
واردات تنها ۶۰ هزار خودرو به کشور
با وجودوعده مسئولان دولتی درخصوص طرحهایی مانند واردات خودروهای کار کرده و افزایش عرضه برای آنکه فشار را از روی بازار بردارند اما بهنظر میرسد اجرایی شدن این سیاستها با چالشهای متعددی روبهرو بوده است. علاوه بر مسائل ارزی، سیاستهای تنظیمی دولت در قیمتگذاری دستوری نیز از دیگر عوامل موثر بر روند بازار بوده است.
با وجود وعده چند ساله واردات ۲۰۰ هزار خودرو، سال گذشته نیز تنها ۶۰ هزار خودروی برقی، بنزینی و هیبریدی وارد کشور شده که براساس آمارهای گمرک، میزان ارز اختصاص یافته به این میزان خودرو به یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است. با اینحال به نظر میرسد موانع جدی امسال نیز بر سر راه واردات خودرو و تولید آن باشد، بهطوریکه هم اکنون افزایش نرخ ارز و افزایش تعرفههای گمرکی بر واردات خودرو سایه افکنده است.
طبق قانون بودجه حقوق ورودی صددرصدی بر تمام خودروهای بنزینی لحاظ شده که بار مالی سنگینی بر واردکنندگان خودرو تحمیل خواهد کرد؛ از سوی دیگر نرخ ارز در گمرک نیز از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به
۶۸ هزار تومان رسیده که طبیعتا قیمت خودروی وارداتی را بهشدت افزایش خواهد داد. با همه این اوصاف به نظر میرسد افزایش واردات خودرو میتواند تاثیرات مثبتی بر بازار خودرو داشته باشد و با تنوع خودرو در بازار طبیعتا از میزان انحصارگرایی در آن کاسته و قیمت خودروها نیز رقابتیتر شود.
