آقای طادی، بهتازگی مستندهای کوتاه برنامه نوسان بازخورد زیادی داشته است. این تغییر رویکرد از تحلیل به مستند، اتفاقی بود یا هدفمند؟
نهتنها هدفمند، بلکه پاسخی مستقیم به نیاز مخاطب بود. ما در تحریریه نوسان به این نتیجه رسیدیم که گاهی یک مستند سهدقیقهای با تصویر درست و روایت شفاف، بیشتر از یک میزگرد ۳۰دقیقهای تاثیر میگذارد. مخاطب امروز صبوری سابق را ندارد؛ باید سریع، شفاف و تأثیرگذار حرف زد. برای همین مستندهای کوتاه شبانه را راهانداختیم که حالا تقریبا هر شب پخش میشوند و مورد استقبال هم قرار گرفتهاند.
یکی از نکات مهم این مستندها پرداختن ویژه به موضوعات منطقهای است. در شرایط امروز کدام موضوع برای شما اولویت است؟
واقعیت این است که اولویت همه ما، اولویت وجدان بشری، یعنی غزه است. نسلکشی آشکار یک ملت در برابر چشمان جهانیان. موضوع بهقدری روشن است که اصلا نیازی به پیچیدهگویی نیست. یک رژیم نژادپرست، سرزمین یک ملت را غصب کرده و در حال نسلکشی آنهاست. این یک دغدغه جهانی است. بعد از غزه، موضوع محور مقاومت مطرح است. چون معادلات منطقه بدون درک قدرت بازیگران مقاومت، هرگز قابل فهم نیست.
برنامه شما از سوی رسانههایی مثل BBC بهعنوان «واکنش همراه با خشم رسانه حکومتی» معرفی شده است. پاسخ شما در این رابطه چیست؟
دقیقا همین چند شب پیش، BBC بخشهایی از برنامه ما را برداشت و گفت این اظهارات ویتکاف باعث خشم رسانه حکومتی ایران شده است! درحالیکه ما صرفا بازتابدهنده صدای مردم هستیم. آنچه شما در برنامه نوسان میبینید، تحلیل شخصی یا دستور از بالا نیست. این حس مشترک مردم است، یعنی بیاعتمادی عمیق به ایالاتمتحده. ایرانیها تجربه کردهاند؛ بعد از انقلاب، آمریکا بارها به ملت ما ظلم کرده است. الان مردم باهوشتر از آن هستند که بخواهند دوباره فریب وعدههای واشنگتن را بخورند.
یعنی برنامههایی مثل نوسان، موضع رسمی صداوسیما را نمایندگی میکند؟
صداوسیما موضع رسمیاش صدای مردم ایران است. سازمان صداوسیما نماینده عقلانیت عمومی جامعه است. ما در برنامه نوسان سعی میکنیم دغدغه واقعی مردم را نشان دهیم. یعنی آن چیزی که مردم در کوچه و بازار دربارهاش حرف میزنند. گاهی این دغدغه با مواضع رسمی همراستاست و گاهی هم نیست، ولی در هر صورت، ما دنبال روایتی اصیل هستیم نه سانسور.
درباره مذاکرات هستهای برخی معتقدند که رسانههای داخلی بیش از حد خوشبین هستند یا دستکم، واقعگرایانه وارد ماجرا نمیشوند. برنامه شما چه رویکردی دارد؟
ما در نوسان نه ماموریم امید کاذب تزریق کنیم و نه مجاز به یأسپراکنی هستیم. واقعگرایی اصل اول ماست. درباره آمریکا، تجربه تاریخی ملت ایران روشن است؛ این کشور بارها زیرتعهد خود زده است. خروج ترامپ از برجام فقط یک نمونه تازه بود، ولی پیشینهاش به دههها قبل برمیگردد. بههمیندلیل، ما در برنامه بهجای تحلیلهای نمایشی، تلاش میکنیم نگاه مردم به این مذاکرات را نشان دهیم. نگاهی که میفهمد بازی با دیپلماسی باید با عقلانیت و عزت همراه باشد نه سادهلوحی.
اما آیا در این نگاه، هیچ افق مثبتی برای آینده روابط ایران و آمریکا وجود ندارد؟
ما مخالف رابطه نیستیم؛ مخالف رابطه یکطرفهایم که عزت ملی را زیر سؤال ببرد. اگر آمریکا روزی خواست با ملت ایران حرف بزند، نه با نخبهفروشان یا دلالان سیاست، بلکه با خود ملت ایران، آنموقع گفتوگو معنی پیدا میکند. تا آنزمان، تنها چیزی که قابلاعتماد باقی میماند، حافظه تاریخی مردم است.
اجازه دهید برگردیم به غزه. شما گفتید که در این مسأله نیاز به رویکرد جدیدی نیست، اما رسانهها معمولا دنبال «زاویه جدید» میگردند. این تناقض نیست؟
تناقض نیست، بلکه تفاوت دیدگاه است. وقتی شما با موضوعی مثل غزه مواجهید که جنایت در آنجا اینقدر واضح و ثبتشده است، رفتن دنبال زاویهجدید بعضی وقتها نوعی بیاخلاقی رسانهای میشود. انگار داریم دنبال توجیه یا جذابسازی دروغین میگردیم. اتفاقا باید برعکس عمل کرد و فریاد زد تا حقیقت خفه نشود. ما در نوسان هر شب این کار را میکنیم. اینجا نیاز به نوآوری در فرم هست نه در حقیقت.
در یکی از برنامههای اخیر شما، کلیپی با صدای آقای هلالی و تصاویری از کودکان غزه و بازسازی آنها با هوشمصنوعی پخش شد که واکنشهای زیادی را برانگیخت. شما هم درگیر تولید این بخش بودید؟
خیر. از تولیداتی بود که مردم برای نوسان فرستادند و بسیار هم زیبا بود و واکنشهای مثبتی هم داشت.
نوسان برنامهای است که همزمان هم درگیر تحلیل است و هم مستندسازی. این دو گاهی با هم در تضاد نیستند؟
در تضاد نیستند؛ مکملند. مستند ما را با واقعیت پیوند میدهد و تحلیل کمک میکند افق را ببینیم. بدون مستند، تحلیل میشود حدس و گمان. بدون تحلیل، مستند میشود سیاهنمایی یا سوگنامه بیهدف. ما تلاش کردیم این دو بال را کنار هم نگهداریم. موفق هم بودیم، چون بازخورد مخاطب همین را نشان میدهد.
وقتی برنامهای مثل نوسان وارد فاز مستندسازی و تحلیل همزمان میشود، طبیعتا با بازخوردهای متفاوتی مواجه خواهد شد. از فشارها بگویید؛ تا حالا با واکنشهای تند روبهرو بودهاید؟
طبیعتا وقتی شما حرفی میزنید که برخلاف جریان غالب یا خلاف منافع بعضیهاست، واکنش تند دارید. گاهی مستقیم و گاهی هم پشتپرده. ولی ما خودمان را آماده کرده بودیم. نوسان از اول قرار نبود یک برنامه بیخطر باشد. اگر بخواهید دردی را نشان دهید، باید آماده دردکشیدن هم باشید. البته حمایتهای مردمی و حتی برخی چهرههای دانشگاهی و رسانهای، دلگرممان کرده که مسیر درستاست.
آیا این فشارها از درون سازمان صداوسیما هم بوده است؟
در نظر داشته باشید صداوسیما یک ساختار بزرگ است. در این ساختار، مثل هر جای دیگری نگاههای مختلفی وجود دارد. بعضیها رویکرد ما را پسندیدند و کمک کردند و بعضیها هم نگران بازتابها بودند. اما مهم این است که تا امروز توانستهایم با حفظ چهارچوب حرفهای، کارمان را ادامه بدهیم و صادق بمانیم. نه اهل حاشیهایم، نه از پرداختن به موضوعات سخت ترس داریم. ریاست شبکه، آقای بامروتنژاد از اول نگاه ویژهای به برنامه نوسان داشتند و رسالت برنامه را خیلی مهم میدانند و برای این برنامه ۱۵دقیقهای خیلی وقت میگذارند. همین نشاندهنده اهمیت شبکه به روایتگری از منطقه، غزه و ... است. امیدوارم تاثیرگذار بوده باشیم.
استقبال مخاطب چطور است؟ آیا آمار خاصی دارید؟
آمارها بسیار دلگرمکننده است. از آمار بازدید رسانه تلوبیون تا آمار تماسهای ۱۶۲ که اوضاع نوسان بهنظرم خیلی خوب است. همینجا باید از مردم عزیز و مخاطبان نخبه برنامه نوسان تشکر کنیم.
به نظر میرسد برنامه نوسان به یک برند رسانهای تبدیل شده است. برای آینده چه برنامهای دارید؟
ما تازه اول راهیم. ایدههای بزرگی داریم، ازجمله مستندهای چندقسمتی، گفتوگوهای مردمی در کف خیابان و حتی مشارکت با خبرنگاران مستقل منطقه. میخواهیم نوسان را از قاب تلویزیون به وسط زندگی مردم بیاوریم. واقعیت این است که امروز رسانه باید پاسخدهنده هم باشد. باید درد مخاطب را بفهمد، روایت کند و تحلیل ارائه دهد. نوسان، زنده بود ولی مدتی است که بهصورت ضبطی شده؛ از پخش هر روز هفته هم رسیدیم به سه روز در هفته! مشکلاتی وجود دارد که امیدوارم برطرف شوند تا به دوران اوج برگردیم.
اهدای «نشانسرخ» به فعالان حوزه فلسطین و مقاومت، اقدامی قابل توجه از سوی برنامه شماست. این نشان چه نمادی دارد و چه معیارهایی برای انتخاب افراد شایسته دریافت آن در نظر گرفته میشود؟
نشان سرخ، نمادی از قدردانی و تجلیل از تلاشهای بیوقفه و فداکارانه فعالان و اندیشمندانی است که در راه حمایت از مردم مظلوم فلسطین و آرمانهای مقاومت، از هیچ کوششی دریغ نمیورزند. این نشان درواقع ادای دینی است به کسانی که با قلم، قدم و جان خود، در این مسیر گام برداشتهاند. معیارهای انتخاب افراد شایسته دریافت نشانسرخ شامل تعهد به آرمان فلسطین، نقشآفرینی مؤثر در حوزه مقاومت، تولیدمحتوای ارزشمند و تاثیرگذار و همچنین سابقه فعالیتهای مستمر و سازنده در این زمینه است.
احمد محمدزاده، کارشناس ثابت برنامه چه نقشی در تحلیل و بررسی مسائل مطرحشده در برنامه ایفا میکند و چه ویژگیهایی داشته که او را بهعنوان کارشناس برجسته اصلی انتخاب کردهاید؟
دوست خوب من، احمد محمدزاده ازجمله کارشناسان برجسته و صاحبنظر در حوزه مسائل منطقه و بینالملل است. او با تسلط بر مباحث نظری و شناخت عمیق از واقعیتهای میدانی، تحلیلهای دقیق و جامعی را در برنامه نوسان ارائه میدهد. حضور ایشان در برنامه، فرصتی مغتنم برای مخاطبان است تا از دیدگاههای ارزشمند و تحلیلهای راهبردیاش بهرهمند شوند. توانایی تحلیل دقیق و ارائه دیدگاههای نو ازجمله ویژگیهایی است که احمدزاده را بهعنوان یک کارشناس برجسته در این حوزه بدل کردهاست.
اگر بخواهید با یک جمله خطاب به مخاطبان بگویید چرا باید نوسان را ببینند، چهمیگویید؟
نوسان نه از موضع قدرت و نه از موضع ترس، بلکه از دل واقعیت با شما حرف میزند. این برنامه نه تبلیغ است، نه ژست سیاسی؛ این برنامه خود خود مردم است.