سال ۹۷ بود که دولت دوازدهم اعلام کرد به دلیل محدودیت درآمدهای ارزی واردات خودرو ممنوع است. هرچند در گذشته نیز شاهد کاهش درآمدهای ارزی ناشی از تحریم بودیم اما دولت برای آن مصوبه در نظر نگرفت و تنها اعلام کرد ارزی برای واردات این محصول در اختیار ندارد. هر بار هم که درآمد ارزی رشد کرد با پرداخت به بخش واردات خودرو، این اقدام انجام شد. تقریبا از سال ۹۷ به بعد بازار خودرو در ایران با بههمریختگی عجیبی همراه بود. به این دلیل که بازار به صورت کاملا انحصاری در اختیار خودروسازان داخلی قرار گرفت. درحالی که انتظار میرفت خودروسازان از این فضا برای نفوذ تولید داخل استفاده کنند اما کاهش تولید و افزایش قیمت را در برنامه گذاشتند؛ موضوعی که باعث نارضایتی مصرفکنندگان شد. همین موضوع باعث شد خودروهایی که قبلا وارد کشور شده بودند و چند سال از عمر مصرف آنها میگذشت، بازار پررونقی پیدا کند.در دولت سیزدهم واردات خودرو تصویب شد و قیمتها تا حدی کاهش پیدا کرد. پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم نیز همان رویه ادامه پیدا کرد و خودروهای خارجی با تعدیل قیمت همراه شدند. البته مصوبه دیگری برای واردات خودرو و همچنین تعدیل نرخ انجام شد و آن هم واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور بود. در ابتدا اعلام شد هر کسی که خارج از کشور زندگی میکند، میتواند یک خودرو وارد کند و پس از آن اعلام شد باید اقامت داشته باشد. همچنین اعلام شد باید منشأ ارز خود را مشخص کند و به تایید بانک مرکزی ایران برسد.۱۷تیربودکه اعلام شد براساس آییننامه اجرایی واردات خودروی سواری موضوع بند (ر) تبصره ۱ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور، ایرانیان ساکن خارج از کشور میتوانند خودرو وارد کنند. براساس آییننامه واردات خودروی سواری شخصی توسط ایرانیان خارج از کشور (دارای کارت اقامت)، برای هر ایرانی در سال ۱۴۰۴، امکان واردات یک خودرو بدون انتقال ارز و از محل ارز در اختیار در چارچوب مقررات ارزی بانک مرکزی راجع به منشأ ارز وجود دارد. در این آییننامه آمده است: بانک مرکزی ظرف ۱۰ روز از ابلاغ این آییننامه مکلف است مبلغ ارز قابل تخصیص در هر ماه از سالجاری را به وزارت صمت اعلام کند. همچنین براساس این آییننامه، تخلیه خودرو بدون ثبتسفارش در گمرکات کشور ممنوع است. ترخیص خودروهای مشمول این آییننامه منوط به ارائه گواهی اسقاط خودروی فرسوده است.
شرایط برای واردات فراهم است!
چندی پیش فرود عسگری، رئیسکل گمرک ایران درباره تعیین تکلیف واردات خودروی ایرانیان مقیم خارج از کشور، اظهار کرد: «طبق قانون، هر ایرانی مقیم خارج از کشور میتواند یک دستگاه خودرو با پنج سال ساخت و بدون انتقال ارز وارد کشور کند. بنابراین از حیث قانون، مصوبات دولت و مقررات هیچ مشکلی وجود ندارد و تمام شرایط برای واردات خودرو هم برای جانبازان و هم برای ایرانیان مقیم خارج از کشور فراهم است.» نکته قابلتوجه اینجاست که هنوز امکان ثبت سفارش واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور نیست.
هنوز تصمیمگیری نشده است
در حالی که انتظار میرفت شرایط برای این بخش تسهیل شود، نرگس باقریزمردی، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت اعلام کرد: درباره واردات خودرو از سوی ایرانیان مقیم خارج از کشور تصمیم نهایی گرفته نشده و جلسات همچنان در حال برگزاری است تا در زمینه چگونگی نحوه واردات خودرو برای آنها تصمیمگیری شود. امیدواریم با بررسیهای انجامشده در روزهای آینده برای اجرایی شدن این مهم به سامانه جامع تجارت ابلاغ، زمینه اجرای آن فراهم و مسیر برای واردات خودروهای نو و کارکرده باز شود.
از سوی دیگر مهدی ضیغمی، مسئول پروژه واردات خودرو در گفتوگو با جامجم تصریح کرد: اکنون وزارت خارجه، وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه، سازمان توسعه تجارت و گمرک در واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور دخیل هستند و همه این دستگاهها تسریع در تصمیمگیری را پیگیری میکنند.
وی افزود: در حال تهیه دستورالعمل اجرایی هستیم و به منظور اینکه مشکلی پیش نیاید روی همه جزئیات بحث میشود. همه دستگاهها برای واردات بدون مشکل در این بخش اعلام آمادگی کردهاند.