روایت غربی‌ها از پیشنهادهای 1+5

به گزارش واحد مرکزی خبر، علی باقری در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با تشریح مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با گروه 1+5 در آلماتی قزاقستان افزود: طرف مقابل تاکنون هر پیشنهادی ارائه می‌کرد، کلی بود و در آن درخواست‌هایی مبنی بر توقف غنی‌سازی و اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت مطرح می‌شد اما در آلماتی با صرف‌نظر کردن از کلیات، وارد جزئیات شدند.

باقری با بیان این‌که پیشنهادهایی که گروه 1+5 در آلماتی مطرح کرد، نافی حقوق هسته‌ای ایران نبود و در این مذاکرات به لغو تحریم‌ها نیز اشاره کردند، گفت: اگرچه پیشنهادهایی که در آلماتی ارائه شد تامین‌کننده دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران نیست، اما پیشنهادهای آنها قابل بررسی است.

معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی تاکید کرد: برای واردشدن به نشست کارشناسی، گروه 1+5 باید اصول احترام متقابل و حرکت مذاکرات در چارچوب ان.پی.تی را بپذیرد.

باقری گفت: جمهوری اسلامی ایران باید حقوق هسته‌ای خود را تثبیت شده ببیند و دو طرف گام به گام و همجنس و همزمان در یک مسیر حرکت کنند.

پیشنهاد 1+5 چه بود؟

در همین حال یک دیپلمات آمریکایی در گفت‌وگو با پایگاه خبری المانیتور درخصوص جزئیات پیشنهاد 1+5 به ایران در قزاقستان گفت: در این بسته پیشنهادی، طرف غربی کنترل فعالیت غنی‌سازی 20 درصدی ایران، تعلیق فعالیت‌های جاری در تأسیسات هسته‌ای فردو، افزایش پادمان‌های هسته‌ای و شفافیت بیشتر در فعالیت‌های هسته‌ای ایران را خواستار شده بود.

به گزارش فارس، این دیپلمات آمریکایی افزوده است: طرف غربی در بسته پیشنهادی تجدید نظرشده، برخی از مطالباتی را که در بغداد مطرح کرده بود، تعدیل کرده است. به گفته وی، طرف غربی اکنون دیگر خواستار این نیست که ایران تمامی فعالیت‌های غنی‌سازی 20 درصد خود را متوقف و ذخایر خود را منتقل کند. به گفته این دیپلمات آمریکایی، بسته پیشنهادی جدید برخلاف بسته قبلی به ایران اجازه می‌دهد مقدار کافی از سوخت غنی‌شده 20 درصدی را که برای مقاصد پزشکی لازم است، تولید و ذخیره کند.

این مقام آمریکایی همچنین گفته است طرح پیشنهادی جدید، خواستار تعلیق فعالیت‌های غنی‌سازی در تأسیسات فردو و نه تعطیلی آن است. محدودسازی توانایی ایران برای «از سرگیری فوری فعالیت‌های هسته‌ای در این سایت» از جمله خواسته‌های دیگری است که کشورهای 1+5 مطرح کرده‌اند.

علاوه بر این، کشورهای 1+5 خواستار افزایش اقدامات نظارتی آژانس بین‌المللی برای اطمینان از شفافیت بیشتر برنامه هسته‌ای ایران شده‌اند. طرف غربی در مقابل این مطالبات وعده داده است برخی از تحریم‌ها را لغو کند. طبق گفته این دیپلمات زن آمریکایی، کاهش تحریم‌ها فعلا تحریم‌های نفتی یا مبادلات مالی را شامل نمی‌شود، بلکه ناظر به تحریم‌های وضع شده دیگری است که آمریکا و اتحادیه اروپا وضع کرده‌اند. وی از ارائه توضیحات بیشتر درباره این مورد خودداری کرده است.

در طرح جدید، همچنین به ایران وعده داده شده است تحریم‌های دیگری از سوی شورای امنیت سازمان ملل یا اتحادیه اروپا متوجه ایران نخواهد شد.

خبرگزاری فارس به نقل از راشاتودی نوشت که در پیشنهاد جدید از ایران خواسته شده برخی فعالیت‌های خود در فردو را متوقف کند اما لازم نیست به‌طور کامل آن را تعطیل کند و همچنین خواسته شده است ایران به یک سقف مجاز در تولید اورانیوم ۲۰ درصد پایبند باشد. راشاتودی که همچون سایر رسانه‌های متعلق به کشورهای عضو گروه 1+5 سعی در بزرگ‌نمایی پیشنهاد ارائه شده به ایران دارد، بر این باور است که این پیشنهاد، چرخشی در مذاکرات طولانی‌مدت بین ایران و قدرت‌های جهانی بوده است که در آنها خواسته‌های سنگینی از ایران مطرح می‌شده است زیرا اکنون، شش کشور فقط از ایران می‌خواهند که سطح برنامه هسته‌ای خود را کاهش دهد.

بر اساس این گزارش، شش کشور همچنین از ایران خواسته‌اند که در برابر اعطای اجازه بازرسی‌های بیشتر به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از برخی تحریم‌ها معاف شده و تحریم جدیدی نیز علیه ایران وضع نشود.

راشاتودی می‌افزاید که تحریم‌های نفتی اتحادیه اروپا بر ضد ایران در مذاکرات، مطرح نشده و قرار است که 1+5 لغو محدودیت‌های اعمال شده بر تجارت طلا و مواد پتروشیمی و تحریم‌های بانکی را بررسی کند.

یک دیپلمات غربی هم به رویترز گفته است که اعضای 1+5 در قزاقستان، راهی را برای تخفیف تحریم‌ها نشان داده‌ا‌ند اما در گام اول، پیشنهاد عالی ارائه نکرده‌اند.

این دیپلمات، مذاکرات فروردین را بسیار مهم دانسته و گفته ‌است: ما در دیدار آینده متوجه خواهیم شد که آیا آنها می‌خواهند به‌طور جدی در خصوص بسته ارائه شده تعامل کنند یا نه؟

رویترز به نقل از دیپلمات‌های ارشد غربی نوشت که شش کشور، موضع خود را درخصوص فردو نرم‌تر نکرده‌اند اما از ادبیات نرم‌تری درخصوص آن استفاده کرده‌اند.

نشست آلماتی نشان داد مواضع ایران ثابت است

در همین حال خطیب جمعه تهران گفت: مذاکرات دبیر شورای عالی امنیت ملی با کشورهای 1+5 در قزاقستان نشان داد که مواضع ایران، ثابت و تزلزل‌ناپذیر است.

به گزارش واحد مرکزی خبر، حجت‌الاسلام والمسلمین صدیقی در خطبه دوم نماز جمعه تهران افزود: در این نشست موضع 1+5 نسبت به گذشته بهتر و واقع‌بینانه‌تر بود و یاوه‌های برخی خبرگزاری‌ها که اعلام کرده بودند ایران با توقف غنی‌سازی موافقت کرده، بی‌اساس است.

وی با اشاره به این که ملت ایران برخورداری از انرژی صلح آمیز هسته‌ای را حق مسلم خود می‌داند، اضافه کرد: درصد غنی‌سازی ایران به کسی ارتباطی ندارد زیرا ملت ایران به مقداری که نیاز دارد از این حق خود استفاده می‌کند و از هیچ قدرتی تاکنون نترسیده و از این پس هم نمی‌ترسد.

ارزیابی صالحی از مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران

برنامه شناسنامه که عصرهای جمعه از شبکه سه سیما پخش می‌شود، این هفته پذیرای علی‌اکبر صالحی، وزیر امورخارجه کشورمان بود.

وی در مورد فضای مذاکرات از دید دوربین‌ها اظهار کرد: مذاکرات دو قسم دارد؛ بخش اول سیاسی و بخش بعدی فنی و حقوقی است. جایی که بحث‌ها فنی و حقوقی است، کار راحت است و مسائل طبق اصولی مشخص پیش می‌رود و کسی نمی‌تواند حرف خارج از قاعده‌ای بیان کند. اما وقتی بحث سیاسی می‌شود، کار پیچیده می‌شود.

صالحی در پاسخ به این پرسش که کدام گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران را در انجام مذاکرات موفق‌تر می‌دانید، گفت: هرگروهی ویژگی خاص خود را داشته است. آقای روحانی واقعا گفت‌وگوکننده بسیار واردی بود که می‌دانست باید چه کاری انجام دهد. آن مقدار که در جلسات ایشان حضور داشتم می‌دیدم که ایشان واقعا وقت می‌گذاشتند و تلاش می‌کردند. ایشان تاکید می‌کردند که باید تمام تلاش خودمان را انجام دهیم که پرونده به شورای امنیت ارسال نشود و این استراتژی ایشان بود که موفق هم عمل کردند. صالحی ادامه داد: آقای لاریجانی کار بزرگی انجام داد و بخش هسته‌ای مساله را بست. شش پرسش هسته‌ای که وجود داشت در زمان ایشان بسته شد و الان آژانس دیگر پرسش هسته‌ای از ما ندارد و فقط یک سری ادعا در زمینه وجود کلاهک هسته‌ای مطرح است.

وزیر امور خارجه همچنین در مورد تیم مذاکره‌کننده فعلی هم اظهار کرد: آقای جلیلی کار به مراتب سخت‌تری دارند و در فاز سیاسی مذاکره می‌کنند. پرونده ما در شورای امنیت است و بحث کاملا سیاسی است. مطالبات ادعایی هم یک بحث سیاسی است و کار بسیار سنگین و پیچیده است. آقای جلیلی تمام تلاش خود را به کار بسته است و مشورت های زیادی با کارشناسان دارد تا بهترین عملکرد را داشته باشند. ایشان هرگاه وارد جلسه می‌شوند با اتکا به تجربه‌ای که دارند پای میز مذاکره می نشینند.

صالحی در مورد دورنمای مذاکرات 1+5 هم گفت: پرونده ما شبیه پرونده هسته‌ای کره شمالی و لیبی نیست و با قطعیت می‌گویم مشکل حل می‌شود.

صالحی در پاسخ به این پرسش که، آیا به مسئولیت‌های بزرگ‌تر در ساختار سیاسی نظام هم فکر می‌کنید یا نه، گفت: تا همین جا هم که پیش آمده‌ام، لطف خدا بوده و از حد من بیشتر است.