مواد افیونی و مخدرها اولین ماده مصرفی در کشور هستند

به گزارش روز دوشنبه جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر، حمید صرامی گفت: بر اساس آخرین پژوهشی که با استفاده از روش نمونه ‏گیری تصادفی خوشه ‏ای در هشت استان کشور شامل تهران، اصفهان، کرمانشاه، لرستان، خوزستان، همدان، مازندران و گیلان انجام شد، تعداد 2600 نفر از زنان و مردانی که به نحوی از مواد اعتیادزا استفاده می‏کردند و جهت دریافت خدمات درمانی به مراکز درمانی اعتیاد همچون کمپ‌ها و کلنیک‌ها مراجعه کرده بودند، انتخاب و سپس مورد مصاحبه و آزمون قرار گرفتند.

وی افزود: از طریق ابزار (AssisT) نسبت به اجرای آزمون غربالگری مصرف مواد در معتادان مراجعه ‏کننده به کمپ‏ ها و کلینیک‏ های درمان اعتیاد در استان‌های یاد شده، در خصوص انواع مواد مصرفی، فراوانی و میزان استفاده از مواد، اجبار به مصرف مواد، مشکلات احتمالی اجتماعی، مالی و سلامت روان، تخطی افراد مصرف‏کننده از مقررات اجتماعی، مشکلات و نگرانی اطرافیان افراد معتاد، شکست در توقف مصرف مواد و مساله تزریق مطالعه لازم صورت گرفت.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر اظهارداشت: نتایج این پژوهش کاربردی بیانگر آن بود که میانگین سنی افراد مراجعه‌کننده به کمپ‌ها و کلنیک‌ها برای درمان 36 سال و دامنه سنی آنها، زیر 15 الی 77 سال بود و همچنین 93 درصد از افراد گروه نمونه مراجعه‏کننده به کمپ‏ها و کلینیک‏ها مرد و فقط 7 درصد به زنان معتاد اختصاص داشت.

صرامی اضافه کرد: میزان فراوانی مراجعین به کمپ‌ها و کلنیک‌های درمان اعتیاد به ترتیب به استان‏های تهران، اصفهان، خوزستان، همدان، لرستان، کرمانشاه، مازندران و گیلان تعلق داشته و 60 درصد مراجعین کمپ‏ها و کلینیک‏های درمان اعتیاد متاهل، 34 درصد مجرد و شش درصد مطلقه بوده اند که همگی بیانگر میزان آسیب‌پذیری نظام خانواده است.

وی تصریح کرد: 25 درصد از افراد گروه نمونه شاغل و 75 درصد غیرشاغل بودند که ضرورت برنامه‌ریزی موثر برای تقویت امر اشتغال در سطح جامعه به‌عنوان یک مؤلفه تاثیرگذار در عدم گرایش به اعتیاد را آشکار می‏سازد.بیشترین مواد مصرفی در معتادان مراجعه‌کننده به کمپ‏ها و کلینیک‏های درمان اعتیاد به ترتیب شامل مواد افیونی و مخدرها، آمفتامین‌ها، حشیش و مواد توهم زا، کراک (هروئین فشرده) و سایر مواد بوده است.

این مقام مسوول در ستاد یادآور شد: علت مصرف بالای مخدرها و مواد افیونی در کشور مربوط به تاریخچه و قدمت طولانی مصرف مواد افیونی در ایران، دسترس‌پذیری و قیمت مناسب‏تر نسبت به سایر مواد است.

صرامی اظهارداشت: براساس نتایج این مطالعه بیش از 10 درصد از معتادان گروه نمونه از روش تزریق مواد استفاده کرده‌اند ضمن آنکه 89 درصد دارای وابستگی و سوء مصرف افیون‏ها، 36 درصد از معتادان دارای وابستگی و سوء مصرف مواد توهم‏زا و حشیش، 31 درصد دارای وابستگی و سوء مصرف به محرک‌های آمفتامینی و 21 درصد وابستگی و سوء مصرف به آرام بخش ‏ها داشته‏ اند و البته باید یادآور شد تعداد زیادی از معتادان همزمان مصرف چند ماده داشته‏اند که به همین دلیل درصدها قابلیت تجمیع را ندارند.

وی افزود: در کلیه موارد، معتادان مرد مراجعه‏ کننده به کمپ‏ ها و کلینیک‏ ها نسبت به زنان، میزان بیشتری از مواد مختلف را مصرف کرده‏ اند، اگرچه باید توجه کرد که الگوی مصرف مواد در زنان مراجعه‏ کننده به ترتیب شامل افیون‏ها و مخدرها، کراک (هروئین فشرده) مواد محرک و آمفتامین ها، مواد توهم‏زا و حشیش، آرام‌بخش‌ها و سایر مواد بوده است، ضمن آنکه 15 درصد از زنان مراجعه‌کننده دارای سابقه تزریق مواد نیز بوده‌اند.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر اظهارداشت: در پژوهش حاضر تفاوت معناداری بین درمان‏ های صورت گرفته در کمپ‏ ها و کلینیک‏ ها مشاهده نشده که البته بررسی‏ های جداگانه در خصوص جنبه‏ های جسمانی و بیرونی معتادان مراجعه‏ کننده به کمپ‏ها نظیر خواب روزانه، تغذیه، ورزش، انجام تعهدات و مسئولیت‌پذیری بیانگر عملکرد بهتر بوده است ولی در ابعاد هیجانی و روان‏شناختی نظیر وضعیت خُلقی، افزایش جرأت‌ورزی، تنظیم هیجانی، کنترل وسوسه مصرف مجدد و اعتماد به نفس، عملکرد کلینیک‏ ها در مشاوره‏ های حرفه‏ای و روانشناختی مطلوب‏تر ارزیابی شده است که بر این اساس ضرورت دارد سیستم درمانی کشور نسبت به حلقه‏های مفقوده که زمینه‌ساز عود مجدد معتادان را فراهم خواهد ساخت با حساسیت بیشتر مداخله و اقدام کند.

صرامی افزود: برای دستیابی به جامعه سالم امید می‌رود مسئولان ذی‌ربط با برنامه‌ریزی هوشمندانه و موثر نسبت به رفع شکاف‌های موجود درمانی در کلینیک‏ها و کمپ‏ ها گام‌های اساسی بردارند.