ساماندهی جاده میان‌گذر؛ راهکار نجات دریاچه ارومیه

معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست در این باره می‌گوید: اگر مسئولان خطر ریزگردهای نمکی را جدی گرفته باشند باید هر چه سریع‌تر برای ساماندهی آبراهه‌ها و جاده میان‌گذر دریاچه ارومیه فکری بکنند، چراکه تمام آبی که قرار است از ارس به ارومیه منتقل شود 270 میلیون مترمکعب است که دردی از این دریاچه دوا نمی‌کند.

احمدعلی کیخا در گفت‌وگو با مهر افزود: در سال‌های اول انقلاب میزان تولید محصولات کشاورزی در حوزه دریاچه ارومیه 2.5 میلیون تن با نیاز آبی برابر 1.5 میلیارد مترمکعب در سال بود، اما اکنون در این حوزه ده میلیون تن محصول کشاورزی با تقاضای آبی معادل پنج میلیارد مترمکعب در سال تولید می‌شود.

کیخا اظهار کرد: این افزایش نیاز آبی محصولات کشاورزی دقیقا از حقابه دریاچه ارومیه گرفته شده و در حالی که مسئولان مدام از افزایش تولید محصولات کشاورزی دم می‌زنند هرگز از خود نپرسیده‌اند که این افزایش محصول به چه قیمتی به دست آمده است.

به اعتقاد معاون محیط طبیعی سازمان محیط‌زیست، خشک شدن و نابودی دریاچه ارومیه فقط یکی از خسارت‌هایی است که افزایش غیراصولی محصولات کشاورزی این حوزه به بار آورده و اگر تبعات ناشی از این خشک شدن مانند هجوم ریزگرد‌های نمکی به تمام استان‌های همجوار آذربایجان و حتی دیگر استان‌ها در درازمدت و اثری که این ریزگردها بر سلامت مردم می‌گذارند در نظر گرفته شود خواهیم دید افزایش محصولات کشاورزی این حوزه نه‌تنها اتفاق خوبی نبوده که یکی از پرهزینه‌ترین دستاورد‌های کشور است. وی تصریح کرد: اکنون که فقط یک‌سوم از مساحت این دریاچه باقی مانده هنوز هم با اقداماتی می‌توان جلوی نابودی و خشک شدن کامل دریاچه را گرفت که مهم‌ترین و عملی‌ترین این راهکارها لایروبی مسیر‌ها و آبراهه‌های منتهی به مرکز دریاچه است، چراکه به دلیل این که راه آبراهه‌ها را رسوب گرفته همان اندک آبی که گاهی به سمت دریاچه هدایت می‌شود هرگز به مرکز آن نمی‌رسد و اغلب تبخیر شده و از بین می‌رود.

به اعتقاد کیخا، ساماندهی جاده‌ای که در وسط بستر این دریاچه احداث شده و مانع ارتباط آب در طرفین این دریاچه می‌شود یکی دیگر از راهکار‌های عملیاتی است که هر چه سریع‌تر باید نسبت به آن تصمیم‌گیری شود.

وی در پاسخ به این که منظور شما این است که برای نجات دریاچه ارومیه باید این جاده تخریب شود، افزود: از نظر زیست‌محیطی هر گونه دستکاری در بستر تالاب‌ها و دریاچه‌ها از قبیل جاده و اسکله مضر است، اما تصمیم‌گیری برای این جاده به عهده ما نیست و مسئولان باید با در نظر گرفتن جوانب مختلف و تبعاتی که خشک شدن دریاچه دارد، تصمیم درستی برای ساماندهی این وضع بگیرند. معاون محیط طبیعی سازمان محیط‌زیست اظهار کرد: از دیگر راهکارهای کم‌هزینه و عملیاتی، کاهش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی، افزایش راندمان آبیاری این محصولات و تغییر الگوی کشت در این حوزه است که اگر سرنوشت دریاچه و مردم برای مسئولان مهم باشد و اگر خطر ریزگرد‌های نمکی را جدی گرفته باشند حتما آنها را در دستور کار قرار خواهند داد.

کیخا درباره بارورسازی ابرها افزود: بارور کردن ابر‌ها هم یک راه‌حل، اما بسیار پرهزینه است.

وی در پاسخ به این که مسئولان و نمایندگان ارومیه معتقدند آب ارس هرگز به دریاچه نمی‌رسد و آبی که از ارس به ارومیه منتقل می‌شود باز هم در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، گفت: به نظر من انتقال آب بین‌حوزه‌ای آخرین راهکاری است که باید برای نجات دریاچه ارومیه در نظر گرفته شود، زیرا ضمن این که بسیار زمان‌بر و پرهزینه است، مبدا را هم در درازمدت با چالش مواجه می‌کند و تا عملیاتی شود دیگر چیزی از دریاچه باقی نمی‌ماند، گذشته از آن کل آبی که قرار است از ارس به ارومیه منتقل شود 270 میلیون مترمکعب است که حتی اگر تمام آن هم به دریاچه برسد دردی از آن دوا نمی‌کند.