اعتراضات بی‌پایان شیعیان در بحرین

خودروهای پلیس در ورودی تمام روستاها حضور دارند. حتی در مناطق پرزرق و برق و توسعه یافته منامه نیز بسیاری از ساکنان از اوضاع جاری کشور شکایت دارند.

یکی از اهالی منامه می‌گوید: «نه آزادی وجود دارد و نه عدالت و دموکراسی.»

بحرین کشوری است که یک حکومت پادشاهی سنی مذهب سال‌هاست بر اکثریت شیعه حکومت می‌کند.

اعتراضات الهام گرفته شده از بهار عربی در فوریه 2011 این کشور را نیز به لرزه درآورد، هرچند بلافاصله اعتراضات مردمی در این کشور به طور وحشیانه‌ای توسط نیروهای امنیتی عربستان سعودی در هم کوبیده شد. با این همه اعتراضات کماکان ادامه دارد.

جوانان چند روستا به طرف پلیس سنگ و کوکتل مولوتف پرتاب می‌کنند و نیروهای امنیتی نیز در پاسخ گاز اشک‌آور و بمب‌های صدادار.

سازمان‌های حقوق بشری هشدار می‌دهند که وضع در بحرین رو به وخامت گذاشته است. با گذشت دو سال از گزارش بی‌طرفانه کمیسیون مستقل تحقیق بحرین تعداد کمی از توصیه‌های این گزارش اجرایی شده است.

نیروهای مخالف حکومت تحت تعقیب و شکنجه قرار گرفته و به زندان افتاده‌اند، بسیاری نیز درصدد ترک کشور هستند.

حکومت به‌ندرت به تقاضای ویزای خبرنگاران خارجی جواب مثبت می‌دهد. دادگاه خلیل مرزوق نماینده سابق پارلمان و شخصیت برجسته حزب‌ الوفاق که جناح رهبری‌کننده مخالفان را در دست دارد، نگرانی‌های فراوانی را به دنبال داشته است. خلیل مرزوق در به وجود آوردن ائتلاف 14 فوریه نقش اساسی داشته است.

مخالفان شرکت در گفت‌وگوهای ملی را به حالت تعلیق درآورده‌اند و روند آشتی سیاسی نیز متوقف شده است. هر دو طرف می‌گویند، مایل به پیشرفت گفت‌وگوها هستند، اما هیچ کدام چندان به یکدیگر اعتماد و اطمینان ندارند.

دولت بحرین اعتراضات مردم را که خواهان دموکراسی هستند به عنوان منازعه‌ای قومی توصیف و آن را به سمت افراط‌گرایی سوق داده است. حاکمان بحرین با نامیدن مخالفان خود به عنوان نیروهای طرفدار یک دولت خارجی در پی راه‌اندازی تظاهرات سنی‌ها علیه راهپیمایی شیعیان است.

در این میان مردم از افزایش هزینه زندگی و فقدان حضورشان در روند تصمیم‌گیری‌های کشور شکایت دارند. بین شیعیان نیز اتحاد کاملی وجود ندارد. جمعیت الوفاق اعلام کرده است، در پی سرنگونی دولت نیست و در واقع به یک حکومت پادشاهی مشروطه معتقد است و به همین منظور برای متقاعد کردن دیگر گروه‌های مخالف تلاش می‌کند.

با این حال اغلب گروه‌ها در یک بن‌بست امنیتی گرفتار شده‌اند. میثم سلمان از روحانیون شیعه می‌گوید: «در بحرین حتی میانه‌روها نیز از تخریب 38 مسجد در طول حملات خشمگین‌ هستند. تعداد کمی از این مساجد دوباره بازسازی شده‌اند.» یکی از حقوقدان بحرینی می‌گوید: «سیاست یک چیز است و حمله به مذهب چیز دیگر.»

مردم بویژه نسبت به استخدام افراد غیربومی در پلیس این کشور اعتراض دارند. تعداد زیادی یمنی و پاکستانی با حقوق‌های بالا در نیروهای امنیتی مشغول به کار شده‌اند و این در حالی است که تقاضای شیعیان برای استخدام در پلیس توسط حکومت رد می‌شود.

کاربرد وسیع گاز اشک‌آور از سوی پلیس به عاملی مهم در بروز کینه و عداوت میان دو طرف بدل شده است.

در یکی از اسناد فاش شده، وزارت کشور بحرین در ماه اکتبر سخن ازخرید یک میلیون و 600 هزار گلوله گاز اشک‌آور به میان آورده است.

تا این لحظه آل خلیفه توانسته است اعتراضات مردمی را با کمک نیروهای امنیتی سعودی و پشتگرمی حضور ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده مستقر در بحرین تا حدودی کنترل کند.

اقتصاد کشور آن‌گونه که بعضی سال 2011 از آن هراس داشتند، هنوز ورشکسته نشده است و پیش‌بینی می‌شود رشد 3.3 درصدی را در سال بعد تجربه کند.

با وجود بحران و تنش و به دلیل حضور عربستان به‌عنوان پدرخوانده جزیره و مرکز مالی منطقه و شرکت‌های کمی بحرین را ترک کرده‌اند.

معترضان میانه‌رو امیدها برای اصلاحات را به سمت سلمان بن حمد آل خلیفه ولیعهد 44 ساله معطوف کردند، اما سلمان بن حمد باید پیش از هر چیز با تندروهای درون خانواده خودش دست و پنجه نرم کند.

منبع: اکونومیست
مترجم: ایرج جودت