چگونه می‌توان ارزش لیالی قدر را درک کرد

آیت الله محسن غرویان در گفتگو با مهر در مورد اینکه اهمیت و فضیلت شب بر روز در دین اسلام به چه علت است؟ گفت: از نگاه روانشناختی دین و معنویت با روح انسان سرو کار دارد و روح انسان با بدن انسان سروکار دارد. این مسئله در علم جدید روان تنی از نظر علمی ثابت شده است و روز بیشتر فعالیت بدنی داریم یعنی بدن ما بیشتر در طول روز مشغول کار و فعالیت است، فعالیت و تلاش برای امورات زندگی، اما شب، بدن در استراحت است و آن فعالیت های روز را ندارد.

وی افزود: لذا روح نسان آمادگی و فراغت بیشتری پیدا می کند برای توجه و تفکر و تأمل کردن و رسیدن به بعضی از حقایق معنوی که از راه تفکر و خلوت کردن انسان با خودش حاصل می شود. از این جهت شب نسبت به روز زمینه های بهتری برای ارتباطات معنوی با خدا وجود دارد.

غرویان در مورد اینکه علت فضیلت شبهای قدر چیست هم تصریح کرد: در شبهای قدر با یک شخصیت برجسته بشریت یعنی علی ابن ابیطالب(ع) مرتبط هستیم زیرا این شبها با او نسبت دارد. از شب نوزدهم شروع می شود و در ادامه شب بیست یکم و بیست و سوم هم از شبهای قدر هستند. همچنین در این شبها یک نوع ارتباطی با بزرگترین کتاب آسمانی یعنی قرآن پیدا می کنیم. از این جهت شب های قدر در ما تأثیر ویژه ای دارد برای اینکه انتساب به این دو موجود گرانبها دارد. آمادگی بیشتری در خودمان حس می کنیم و نسبت به آنها فکر می کنیم و خود مراسم احیا هم که قرآن را بالای سر قرار می دهیم باز یک زمینه ای روحی در ما ایجاد می کند که حس معنوی بیشتری در شبهای قدر داشته باشیم. این ویژگی ها آن امتیازات شب قدر نسبت بر شبهای دیگر است.

این استاد حوزه و دانشگاه در مورد اینکه چرا در تعیین شب قدر اختلاف وجود دارد هم بیان داشت: اینها اسراری است که خیلی نمی توانیم ادعا کنیم آنها را می دانیم. آنچه که از روایات و ادعیه و احادیث ائمه(ع) به ما رسیده این شبها را به ما معرفی کرده اند، اما حالا آنچه در لوح محفوظ الهی است علمش هم در پیش خداست.

عضو هئیت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة در مورد اینکه شناخت شب قدر به چه چیزهایی بستگی دارد هم ابراز کرد: آن شب قدر حقیقی بستگی به میزان معرفت و درک ما دارد. باید به درون روح و دل و جان خودمان مراجعه کنیم. آن سِر شب قدر را در درون دل خودمان بیابیم. حالا اگر به آن معرفت لازم رسیدیم شب و روزش هم فرق نمی کند. اگر چه شب قدر بر سایر شبها و روزهای دیگر امتیاز دارد ولی همه اینها زمینه ساز و شرط اعدادی به قول فلاسفه است یعنی مُعدی است برای اینکه ما تحول و تنبهی پیدا کنیم یک خودشناسی پیدا کنیم و نفس خودمان را تطهیر کنیم و منقلب شویم و تحولی پیدا کنیم و توبه کنیم و برگردیم و اراده ای بکنیم که مسیر زندگی امان را درست کنیم. سِر حقیقی شب قدر در درون دل، قلب و جان ماست و باید آن را از خدا بخواهیم تا به آن نتیجه و هدف مورد نظر برسیم.

آیت الله غرویان در مورد اینکه با توجه به واقعیات و مسائل جهان امروز، بهره برداری از معنویت شبهای قدر چه اهمیتی دارد و چه دردی از انسان را درمان می کند؟ گفت: همه به دنبال سعادت و کمال خودمان هستیم. همه می خواهیم به ارامش معنوی و نشاط معنوی و به یک خوبی و صلاح برسیم یعنی آنچه که به نفع ماست. شب قدردلهای ما را نرم و آماده می کند و پیوند ما را با خداوند قویتر می کند.

غرویان یادآور شد: وقتی پیوند مومنین با خداوند قویتر شود پیوند خود مومنین با یکدیگر هم قویتر می شود. در این شبها برای وحدت، اتحاد، انسجام، هماهنگی ملی، باید دعا کنیم و دلهایمان را نرم کنیم. همدیگر را دعا کنیم. وقتی روح انسان لطیف شود محبت و عطوفت در آن به فعلیت برسد آن انسجام هم حاصل می شود و نشاط معنوی هم برای ما حاصل می شود.