اجرای اسناد بالادستی سلیقه ای نیست

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی رادیو گفتگو، دکتر محمدجواد ایروانی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و استاد دانشگاه، جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و دکتر حسین راغفر استاد دانشگاه، در برنامه «چراغ سبز» در رابطه با موضوع اقتصاد مقاومتی، مستلزم فرهنگ خودکفایی به گفت و گو نشستند.

ایروانی با بیان اینکه خودکفایی را با توجه به سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در اقلام استراتژیک و در اقلام راهبردی تعریف می کنیم، گفت: در مواد غذایی و برنامه ریزی برای تولید آن ها با توجه به ظرفیت ملی خودمان و یا حتی صادرات و یا یکسری اقلام راهبردی و همچنین در حوزه IT و یا در حوزه صنعت نفت که کشور سرشار از این منبع است می توانیم به خودکفایی برسیم.

وی با اشاره به اینکه ضروری نیست که خودکفایی در همه اقلام باشد، افزود: یک مولفه حیاتی دیگری که سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی دارد، مولفه درون زایی و مولد بودن جلوگیری از خام فروشی و بهره مندی از ارزش افزوده ای است که هر کشوری دنبال می کند، است منتها درجاتی دارد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: در این درجات به صراحت بیان شده که ارزش افزوده ای که داریم خودمان استفاده کنیم و مواد خام صادر نکنیم، آن وقت می توانیم از ظرفیت عظیم توانایی علمی و فناوری استفاده کنیم و با دانش بنیادی هم ارزش افزوده را در داخل کشور داشته باشیم و مقررات و شرایط به نفع این باشد.

ایروانی افزود: در یکی از همایش هایی که رفته بودم یکی از صنعتگران در صنایع شکلات می گفت واردات شکلات سود بازرگانی اش به مراتب کمتر است تا کاکائویی که ما وارد می کنیم که مواد اولیه است و استعداد خیلی زیادی داریم.

وی نوع نگاه به ارزش افزوده و خارج کردن آن را اشتباه بیان کرد و متذکر شد: توجه به ایجاد ارزش افزوده در داخل کشور، توجه به صادرات و توجه به جلوگیری از خام فروشی است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با طرح این سوال که آیا ما همیشه باید نفت خام صادر کنیم و یا گاز را به همین شکل صادر کنیم، متذکر شد: خیر، نفت و گاز فرآورده های بسیار گران قیمت هستند که همه این ها تبدیل به ثروت ملی می شود و در اختیار کشور و مردم قرار می گیرد.

وی با اشاره به این نکته که گفته می شود واردات مواد غذایی و دارویی خارج از دایره تحریم است، افزود: امریکا علی رغم صراحت قانونی ولی جلوی این واردات را گرفت و حتی بان کی مون به این موضوع اعتراض کرد.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: در اقلام دارویی که راهبردی است باید این خودکفایی صورت بگیرد.
وی با اشاره به سانتریفیوژها و خودکفایی کشور در تولید آن ها یادآور شد: در مورد سایر اقلام هم باید خودکفا باشیم. وقتی سانتریفیوژها را که جز پیچیده ترین صنعت و تکنولوژی است، متخصصین داخلی می توانند در داخل کشور تولید کنند، در حوزه سایر تکنولوژی ها نیز، اگر بستر هموار باشد و همزمان کالاهای مشابهی وارد نشود طبیعی است که می توانیم به خودکفایی برسیم.

دکتر قادری با بیان اینکه منظور از خودکفایی این نیست که تولید کننده همه کالاهای مورد نیاز خودمان باشیم، به رقابت در تولیدات اشاره کرد و گفت: در اقتصاد معمولا زمانی که وضعیت رقابتی می شود فرض بر این است که آزادی کالا وجود دارد و در صادرات کاملا کالاها رقابتی هستتد و هیچ محدودیتی بر سر راه عملکرد درست بازار ها وجود ندارد و در این شرایط می توان گفت اگر محدودیتی وجود نداشته باشد، شرایط بهینه را داریم.

وی افزود: عملا در شرایطی قرار داریم که محدودیت هایی در رابطه با واردات و هم صادرات وجود دارد که نمی توانیم از منافع و مزیت های نسبی استفاده کنیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس داشتن حداقل خودکفایی برای کشور را لازم عنوان و تاکید کرد: برای کشوری که در حوزه های سیاسی حرف برای گفتن زیاد دارد و نوعا نقطه نظرات و دیدگاهش متضاد با دیدگاه های حاکم بر مردم دنیا است باید حداقل هایی را از نظر خودکفایی از جمله در حوزه هایی که جنبه استراتژیک دارد، تامین غذا، دارو و تامین نیازهای تسلیحاتی و نظامی داشته باشد.

دکتر قادری با اشاره به ذخایر ارزشمند کشور در حوزه نفت و گاز و معدن، افزود: در بعضی از حوزه ها مزیت نسبی داریم حتی اگر مزیتی نداشته باشیم که در این حوزه ها به سمت تولید داخلی برویم، در فراوانی ذخایر نفت و گاز، ذخایر قابل توجهی داریم و این مجموعه ذخایر ما را در رتبه اول یا دوم دنیا قرار داده و زمینه دسترسی به منابع معدنی خوبی را هم داریم و اینها حوزه هایی هستند که برای ما جنبه کلیدی و اساسی دارد و ارزش افزوده بسیار بالایی هم دارد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی پراکندگی معادن در کشور را یک عدالت اجتماعی دانست و گفت: توجه به معادن هم بحث اقتصادی و هم بحث عدالت اجتماعی را به همراه داشته باشد. این هم از حوزه هایی است که ما به راحتی می توانیم فاصله مان را با کشورهای پیشرفته کم کنیم.

وی با ذکر راهکارهایی برای رسیدن به خودکفایی، متذکر شد: اگر مولفه های اقتصاد مقاومتی را در کنار همدیگر بگذاریم بحث خودکفایی را در کنار بحث توجه به عدالت اجتماعی و مشارکت دادن مردم و استفاده از حداکثر ارزش افزوده ای که برای اقتصاد امکانش است، همه اینها کمک می کند که در بعضی از حوزه ها ورود پیدا کنیم و خودمان تولید کننده باشیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه ایران علاوه بر نیاز های خود باید پاسخگوی نیازهای کشورهای دوست هم باشد، تاکید کرد: الان در شرایطی هستیم که هم باید سطح دانش و تکنولوژی ما پاسخ گوی نیازهای خودمان باشد و هم پاسخ گوی کشورهایی که از بعد سیاسی با ما همراه هستند و وضعیتی شبیه ما دارند. ما با توجه به نیروی انسانی متخصصی و جمعیت قابل توجه ای که داریم و سابقه ای که در برداشت از حوزه های نفتی و گازی داریم باید به عنوان کمک کننده و همراه این کشور ها، نیم نگاهی هم به این کشور ها داشته باشیم و هم مسائل خودمان حل شود و هم مسائل دیگر کشورها حل شود.

وی با ذکر اینکه با توجه به تحریم دارویی و غذایی کشور باید در این زمینه خودکفا شویم، یادآور شد: در حوزه های دیگر از جمله پزشکی نمی توانیم وابستگی به خارج داشته باشیم چون در شرایط سخت و بحرانی علی رغم تاکید و توسعه ای که می شود غذا و دارو را از محدوده تحریم ها خارج بکنند ولی به شکل های مختلفی این حوزه ها را مشمول تحریم قرار می دهند.

ایروانی با تایید سخنان قادری اظهار داشت: در حال حاضر که سیاست های اسناد بالادستی را در اختیار داریم، از جمله سیاست های کلی که بر پایه آن قوانین رسما اعلام شده است، دیگر جای سلیقه نیست که هر کس مسئولیتی پذیرفت طبق سلیقه اش عمل کند.

وی با بیان اینکه بارها از سوی سلیقه های فکری لطمه خورده ایم، افزود: در حال حاضر ما در سیاست گذاری به بلوغ رسیده ایم و سیاست های کلی وضعیت را مشخص کرده است.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه عدالت یک چیز تزئینی نیست، اظهار داشت: چند وقت پیش یک نشریه اقتصادی دیدم که در آن همه سیاست ها وجود داشت جز بند اول که در آن فرازهای طلایی در خصوص شرکت همه آحاد جامعه در حوزه اقتصاد و تامین شرایط و امکانات و کارآفرینان و مردم است.

وی افزود: چطور ما در هنگام انتخابات و مشارکت سیاسی از حضور مردم می گوییم ولی در هنگام فعالیت اقتصادی بخش خصوصی محدود به بخش کوچکی شود.

ایروانی تاکید کرد: رشد به همراه عدالت خیلی مهم است، زیرا چگونگی شکوفایی اقتصادی را به همراه دارد.

وی با اهمیت دانستن سیاست های کلی و اسناد بالادستی، افزود: این سیاست ها ناظر بر پایداری جامعه است. بعضی ها با این سیاست ها سست برخورد می کنند و منتظر نتایج مذاکرات هستند!

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار داشت: در دنیا شاخص آسیب پذیری و مقاومت در مقابل آسیب ها را داریم که سیاست ها به مراتب آن را پوشش می دهد ولی شاید بتوانیم بگوییم ده الی بیست درصد آن را پوشش می دهد.

ایروانی ارتباط دادن نتیجه مذاکرات را با این سیاست ها، ایجاد التهاب در جامعه عنوان کرد و افزود: تصمیم گیرها و مسئولین باید به این نکته توجه کنند که تحریم ها یک فرصت طلایی است.

وی با بیان اینکه در هر چهار باری که کشور ما با مشکل کاهش قیمت نفت روبرو شده است، اقتصاد ما با مشکل برخورده است، اظهار داشت: کشور ما بر پایه اقتصاد نفت سال ها شکل گرفته است و وقتی این درآمد نفتی بالا می رود، صادرات ما بالا می رود اما فقط صادرات نفتی افزایش پیدا می کند.

ایروانی تحریم شدن توسط دشمنان را یک کمک از جانب آنان عنوان کرد و گفت: ما برای چه صندوق توسعه ملی را تاسیس کردیم؟ ما این صندوق را که در ظرف چند سال از نظر دارایی به عنوان بیست و دومین صندوق جهان تبدیل شده، را برای خرج کردن در بخش تولید ایجاد کرده ایم.

این استاد دانشگاه با اشاره به لایحه بودجه، گفت: در این لایحه تصریح شده است که نیمی از صندوق هزینه شود که این بازگشت به عقب است. تحریم فرصت خیلی خوبی تابحال بوده است که می توانیم اقتصادمان را به حرکت در بیاوریم.

همچنین دکتر راغفر استاد دانشگاه در ادامه تولید را اصلی ترین مسئله مورد تاکید اقتصاد مقاومتی عنوان کرد و گفت: در شرایط موجود اقتصاد ایران و ساختارهای آن، اصلا امکان تولید وجود ندارد و هر روز محدودتر می شود.

وی ادامه داد: علت این موضوع این است که ساختارهای دستگاه اقتصاد ما به فعالیت های غیر مولد و دلالی و واردات، بیشترین پاداش را می دهد.

وی افزود: در اقتصادی که به این دست از فعالیت ها پاداش می دهد، تولید شکل نمی گیرد و شرایط اقتصادی نمی تواند از طریق فعالیت های مولد شکل بگیرد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: ما شاهد رشد فعالیت های غیرمولدی مانند فعالیت های بانکی و امثال آن هستیم که سودهای بزرگی دارند که عمدتا فعالیت های مولد نیستند و منابع بسیاری را قفل می کنند.

وی در خصوص راهکارهای جذاب کردن تولید، گفت: مهم ترین مسئله در چنین اقتصادی باید این باشد که فعالیت های غیرمولد باید بسیار هزینه بر باشد که یکی از راهکارها وضع مالیات است.

راغفر اظهار داشت: در چند وقت پیش مالیاتی تحت عنوان مالیات بر عواید حاصل از سرمایه تحت عنوان طرح به مجلس آمد که رد شد.

وی با اشاره به فرار مالیاتی توسط سرمایه گذاران، گفت: چیزی حدود 40 تا 45 میلیارد تومان فرار مالیاتی برآورد می شود، ضمن اینکه اشکال محتلف مالیات را که می تواند به دولت کمک کند تا به تولید کمک کند را در قانون نیاورده ایم که می توان با سوق دادن این فرارهای مالیاتی به سمت تولید شرایط را بهبود ببخشیم و این چیزی است که در همه جای دنیا اتفاق می افتد.

در ادامه دکتر ایروانی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، با تائید سخنان راغفر اظهار داشت: ما باید سیاست های بازرگانی مان را تولید محور کنیم البته بعضی ها حرف دولوکسی می زنند که ما همین الان باید تعرفه ها را صفر کنیم و کم و بیش هم اینگونه است!

وی افزود: ما هنوز وارد WTO نشده ایم، فکر می کنیم باید واردات را آزاد کنیم و این در حالی که است که برخی از کشورهای عضو، نرخ حمایت از تولیدشان بالاتر از ما است.

همچنین راغفر با بیان اینکه بعضی ها نظام مالی را محدود به بازار سرمایه می کنند، گفت: نظام مالی ابعاد مختلفی دارد که یکی از آنها نهاد مالی مانند بانک ها است که باید اصلاح شود.

وی با اشاره به قانون مالیات بر ارزش افزوده و گزینشی بودن این قانون گفت: چرا همه باید مالیات بر ارزش افزوده بدهند ولی طلاسازها این مالیات را ندهند؟ این مواردی است که اجرایی کردن سیاست ها را مشکل می کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه سیاست های ما اشکال اساسی دارد، افزود: این مشکلات با اعلامیه و بخشنامه حل نخواهد و اصلاح نظام مالیاتی یکی از الویت های اصلی ساختار کشور است که در شرایط کنونی برای اجرای این فراهم شده است ولی به شرطی که تمام بخش ها مالیات بپردازند در حالی که الان بیش از 50 درصد صنعت کشور مالیات نمی دهند.

در ادامه دکتر ایروانی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، با رد این مسئله که 50 درصد صنعت مالیات نمی دهند، اظهار داشت: در حال حاضر بخش کشاورزی به دلیل استراتژیک بودنش مالیات نمی دهد که بخش عمده ای را تشکیل می دهد. سود سپرده های بانکی نیز از مالیات معاف است.

وی افزود: بنگاه های اقتصادی که زیر نظر رهبری هستند همه موظف به دادن مالیات هستند و می دهند ولی بعضی افراد کار سیاسی می کنند و گزاره ای را برای ندادن مالیات اعلام می کنند.
وی اظهار داشت: ما 26 سال پیش لایحه قوانین مالیاتی را وقتی وزیر اقتصاد بودم، به مجلس ارائه کردیم و آن موقع پس از جنگ دولت آن را پس گرفت.