اینجا همه ماشیـن‌بازند

کمی آن طرف‌تر پخش دی‌وی‌دی‌ها را چنان کنار هم چیده‌اند که هرعشق ماشین را وسوسه می‌کند تا به آنها نگاهی کند و قیمتی بپرسد. برعکس خیابان شلوغ و درهم ریخته امیرکبیر که آنجا هم لوازم ماشین می‌فروشند، اینجا مغازه‌ها خیلی شیک و تمیز و طبعا قیمت‌ها هم کمی بالاتر است. اینجا اسباب سور و سات ماشین‌بازها فراهم است، هر چیزی از لوازم ماشین که فکرش را بکنید؛ آینه تاشو، ردیاب، روکش، چراغ، پاورویندوز، کروز کنترل، موقعیت‌یاب اتوماتیک و.... قیمت‌ها تابع مستقیمی از مارک‌هاست و آن‌طور که می‌گویند چین و تایوان ارزان‌ترین و آلمان وایتالیا گران‌ترین هستند. تراکت‌ها و نوشته‌های اطلاع‌رسان شیشه مغازه‌ها گاهی چنان پیچیده است که فقط ماشین بازهای حرفه‌ای و به قول جوان‌ترها عشق ماشین‌ها می‌توانند از آنها سر درآورند.

اینجا خیابان شهید خلیل حسینی است، اما کسی آن را به این اسم نمی‌شناسد. سورنا نامی است که از قدیم روی این خیابان مانده است. از طرف شریعتی که وارد خیابان شهید بهشتی شوید، بعد از نمایشگاه‌های لوکس پر از ماشین‌های خارجی ـ که با شمردن صفرهای قیمت‌هایشان احتمالا دود از سرتان بلند می‌شود ـ بعد از گذراندن اولین چراغ قرمز سورنا را می‌بینید، خیابانی که سر دیگر آن به خیابان سهروردی می‌رسد.

سورنا پاتوق جوانانی است که با ماشین بازی سرگرم می‌شوند، یک عشق پنهان که باعث می‌شود گاهی حتی دستمزدی را که به دست می‌آورند خرج سر و وضع ماشین کنند.

این که اسم سردار بزرگ اشکانی کی بر سر این خیابان جا خوش کرده است، شاید برای مغازه‌دار و جوانی که برای اسپرت‌کردن ماشین اینجا می‌آید خیلی مهم نباشد برای این‌که در اینجا آنچه حرف اول را می‌زند تیونینگ یا اسپرت کردن ماشین است؛ چیزی که به اعتقاد یکی از مغازه دارها هم هنر است هم مهندسی و هم طراحی. این که شما ماشین پژو 206 تحویل بدهید و بعد از مدتی یک کروکی که در‌هایش از بالا باز شود با یک ردیاب و سیستم صوتی‌ای که خیابان را به لرزه بیندازد تحویل بگیرید. یا مثلا ماشینی که این‌قدر ارتفاعش کم شده که انگار دارد خودش را روی زمین می‌کشد. یا آن یکی دیگر که اگزوزش صدای جت می‌دهد. راست می‌گوید، اینها کم هنری نیست.

تعمیرکاران حرفه‌ای سورنا که اغلب جوان هستند، تغییراتی در ظاهر و باطن ماشین‌تان می‌دهند که خودتان هم موقع تحویل گرفتن آن را نشناسید. خیابان را که به طرف پایین طی کنید تعمیرگاه‌هایی می‌بینید که گاهی این تغییرات در آنجا انجام می‌شود. با این حال اما آن‌طور که مغازه‌دارها می‌گویند بخشی از تیونینگ که شامل تقویت قدرت موتور، افزایش شتاب و ساخت بدنه است در جایی خارج از سورنا انجام می‌شود.

وقتی وارد خیابان می‌شوید سروصدای باندهای ماشین‌های جلوی مغازه‌ها که در حال تست‌ سیستم خود هستند، گوش‌هایتان را با شرایط نه‌چندان دلچسبی مواجه می‌کند. اگر بعد‌از‌ظهر یک روز تعطیل را برای پرسه در سورنا انتخاب کرده باشید، کار آسانی پیش رو ندارید، چرا که دو طرف خیابان را که خیلی هم عریض و طویل نیست، ماشین‌هایی با سرنشین‌های اغلب جوان پر کرده‌اند. ماشین‌هایی که گاهی در کنار هم و به صورت دوبل صف می‌بندند و ساعت‌ها منتظر می‌مانند تا ریخت‌وقیافه‌شان به کلی عوض شود. ماشین‌های خارجی و داخلی، از مازاراتی، ماکسیما، رونیز و پیکاپ تا پراید، پژو 206، پژو 405 و پرشیا، همه اینجا می‌آیند و پوست می‌اندازند.

تیونینگ برای بسیاری از ماشین بازها واژه‌ای آشناست، آنهایی که دیوانه‌وار عاشق ماشین‌هایشان هستند و تغییرات عجیبی در بدنه و موتور خودرو ایجاد می‌کنند. وقتی خیابانی به مرکز تیونینگ تبدیل شود، معلوم است که سر و کله انواع ماشین‌ها هم در آن پیدا می‌شود چنان که دیدن ماشین‌های عجیب و غریب این روزها بخش مهمی از جذابیت‌های سورنا شده است. به گفته فروشندگان، از بین هر صد نفری که برای تعویض یا تجهیز سیستم‌هایشان به سورنا می‌آیند 90 نفر آنان جوانند. از همین روست که نام سورنا برای بسیاری از جوانان پایتخت‌نشین آشناست، حتی برای آنها که ماشین ندارند یا اگر دارند، اهل تیونینگ نیستند.

در خیابان سورنا پاساژی هست که لوازم یدکی هر نوع ماشینی را آنجا می‌توان با قیمت‌های متفاوت پیدا کرد، بیشتر مراجعه‌کنندگان اما برای خرید لوازم یدکی به سورنا نمی‌آیند. نصب چراغ‌های پرنور، تغییر خروجی اگزوز و مخزن آن، تغییر شیوه باز شدن در ماشین و ایجاد تغییر در موتور ماشین متداول‌ترین کارهایی است که در سورنا انجام می‌شود و ماشین‌بازها را به گز کردن این خیابان فرا می‌خواند.

یکی از مغازه‌دارهای سورنا می‌گوید اسپرت‌کردن به نوع ماشین و قطعاتی که روی آن نصب می‌شود بستگی دارد. مثلا قیمت تجهیزاتی که برای اسپرت‌کردن ماشین‌های ایرانی به کارمی رود از 300 تومان شروع و تا 13 ـ 12 میلیون تومان ختم می‌شود. برای ماشین‌های خارجی طبعا رقم‌ها ممکن است بیشتر شود.

نکته اساسی اما این است که هزینه تیونینگ لزوما متناسب با قیمت ماشین نیست. کم نیستند کسانی که در سورنا روی پراید خود سیستم صوتی شش میلیونی می‌بندند. مغازه‌دار جوان اما در مجموع معتقد است که برخلاف تصور عوام، قیمت‌ها چندان هم بالا و پرت‌وپلا نیست. او می‌گوید، نه که چند میلیون رقم کمی باشد، بله، این رقم برای خیلی‌ها زیاد است، اما خب، وقتی قرار باشد ماشین‌تان را تبدیل به یک چیزی توی مایه‌های جت و لامبورگینی کنید، خب هزینه‌اش را باید بپردازید دیگر.

اکرم بیگی / چمدان (ضمیمه آخر هفته روزنامه جام جم)