آب برای آینده ما

با توجه به اهمیت این موضوع با هدف حفظ منابع آب پاک و سالم و همچنین حفاظت از شهروندان در برابر بلایای طبیعی مربوط به آب فعالیت‌هایی مورد توجه قرار گرفته است. مقابله با چالش‌های مطرح در حوزه آب در قرن بیست و یکم به موضوع جهانی تبدیل شده است تا جایی که در بسیاری از کشور‌ها این مشکلات یکی از مسائل سیاسی است و دولت‌ها و جوامع علمی تلاش می‌کنند راهکارهایی برای مواجهه با این چالش‌ها ارائه کنند. شورای جهانی آب به عنوان یک نهاد بین‌المللی متشکل از سازمان‌های ذی‌ربط بخش آب، دولت‌ها و موسسات جهانی، سال 74 به منظور ایجاد بستری مناسب برای مطرح کردن موضوعات مربوط به بخش آب تاسیس شد. یک سال پس از پایه‌گذاری این شورا، مجمع جهانی آب با هدف بحث و بررسی مشکلات مطرح در حوزه آب برگزار شد.

از سال 75 مجمع جهانی آب مصادف با روز جهانی آب، اجلاس جهانی آب را برگزار می‌کند. این اجلاس هر سه سال یکبار از سوی شورای جهانی آب و با همکاری سازمان‌های مرتبط با این موضوع در کشور میزبان برگزار می‌شود. موضوعات و مسائل مطرح شده در حوزه آب فقط به یک منطقه یا یک کشور خاص محدود نمی‌شود و به همبستگی جهانی و پیاده‌سازی راهکارهای مشترک نیاز دارد. بر همین اساس در این اجلاس، نوآوری‌ها، ابتکارها، دانش و دستاوردها در زمینه علوم و صنعت آب مطرح و ساماندهی می‌شود.

هفتمین اجلاس جهانی آب با شعار «آب برای آینده ما» در کره جنوبی برگزار شد. در حقیقت، هدف از برگزاری اجلاس جهانی آب این است که موضوع آب به صورت پایدار در دستور کار بین‌المللی قرار گیرد. در این اجلاس، جامعه آبی و سیاستگذاران و تصمیم‌گیرانی که در حوزه آب نقش دارند از سراسر دنیا دور هم جمع می‌شوند تا در نهایت بتوانند به راهکارهای مشترکی دست پیدا کنند.

به اشتراک‌گذاری دانش و فناوری‌های نوین

مهندس علی سیدزاده، مدیرکل دفتر مدیریت مصرف آب و نظارت بر کاهش هدررفت آب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: هفتمین اجلاس جهانی آب با هدف مشارکت در انجام تعهدات و به اشتراک‌گذاری راهکارهای مصوب در اجلاس‌های پیشین به منظور ایجاد آمادگی کامل از بیست و سوم تا بیست و هشتم فروردین امسال در شهرهای دوگو و جیونبوک کره جنوبی برگزار شد. امسال به عنوان زمانی برای پیاده‌سازی و اجرای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل مورد توجه قرار گرفته است. وی که از اعضای تیم همراه وزارت نیرو برای شرکت در هفتمین اجلاس جهانی آب بوده است در پاسخ به این سوال که در اجلاس امسال چه موضوعاتی به عنوان محور اصلی مطرح شده است، این طور توضیح می‌دهد: تمرکز اجلاس بر پیاده‌سازی راهکارها از طریق اقدامات ملموس بود. در بخش دیگری از اجلاس فرآیند نوین دانش و فناوری به منظور مقابله با چالش‌های بخش آب و همچنین تجزیه و تحلیل تجربه‌های پیشین در این حوزه و تلفیق آن با فناوری‌های روز دنیا مطرح شد. یکی دیگر از اهدافی که در اجلاس هفتم به آن توجه شده بود فراهم کردن امکان مبادله اطلاعات و بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته در کشور میزبان بود.

مهندس سیدزاده با اشاره به این اجلاس به عنوان یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای بین‌المللی در حوزه آب می‌افزاید: کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس بر این باورند اجلاس جهانی آب از مهم‌ترین رویدادها در حوزه آب است که می‌تواند فرصت مناسبی برای به اشتراک‌گذاری تجربه‌های به دست آمده در زمینه مدیریت بحران آب باشد؛ بنابراین تمرکز بر اجرای راهکارهای پیشنهادی و بخصوص راهکارهای ارائه شده در اجلاس‌های پیشین و ایجاد بستری مناسب برای برقراری ارتباط مناسب بین علوم آبی و مباحث مربوط به سیاستگذاری را از مهم‌ترین دستاوردهای مورد انتظار در این اجلاس دانست. علاوه بر این باید خاطر نشان کرد طرح و به اشتراک‌گذاری چالش‌ها و نوآوری‌های کشور کره در بخش آب و همچنین بحث و بررسی و ارائه راهکارهایی به منظور مقابله با چالش‌های مرتبط با آب در سطح دنیا نیز از دیگر دستاوردهایی بود که در این اجلاس مورد توجه شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

وی درباره برنامه‌های مطرح در اجلاس این طور توضیح می‌دهد: به طور کلی فرآیند موضوعی، منطقه ای، سیاسی و دانش و فناوری از فرآیندهای اصلی اجلاس جهانی آب است. در بخش فرآیند موضوعی با حضور متخصصانی از کشورهای مختلف، روش‌های مقابله با چالش‌ها و پیاده‌سازی راهکارهای ارائه شده در حوزه معضلات کنونی بخش آب مطرح می‌شود. بخش منطقه‌ای نیز به تبادل اطلاعات و بررسی راهکارهای مقابله با چالش‌های آب در سطح قاره‌ای یا منطقه‌ای اختصاص دارد. دیدار سران دولت‌ها، نمایندگان پارلمان‌ها، وزیران و مقامات محلی به منظور بررسی راهکارهای موردنیاز در سطح کلان در بخش فرآیند سیاسی قرار می‌گیرد.

بحث و بررسی به منظور دستیابی به روش موثر توسعه فناوری‌های مناسب و گسترش فناوری‌های موجود برای مقابله با مسائل بخش آب از دیدگاه علمی ازجمله محورهای اصلی مطرح در بخش فرآیند دانش و فناوری است.

رویدادهای جانبی این اجلاس فرصت‌های بیشتری برای شرکت‌کنندگان در این اجلاس فراهم می‌کند. در این بخش فضایی فراهم می‌شود تا شرکت‌کنندگان درباره مسائل مختلفی که در جلسات برگزار شده در اجلاس پوشش داده نشده است به بحث و تبادل نظر بپردازند. یکی از ویژگی‌های شاخص این اجلاس، برگزاری نمایشگاه در محل برگزاری اجلاس است. در این نمایشگاه نهادها و شرکت‌های فعال در زمینه آب از کشور و دیگر کشورها، فناوری‌ها، محصولات و خدمات خود را به معرض نمایش می‌گذارند و جایگاه ویژه‌ای نیز به آینده صنعت آب اختصاص داده می‌شود.

تعهد اخلاقی برای بیانیه حقوقی

مهندس سیدزاده درباره بیانیه حقوقی صادر شده در هفتمین اجلاس جهانی آب می‌گوید: این بیانیه براساس نتیجه‌گیری و جمع‌بندی مباحث مطرح شده در زمان برگزاری اجلاس تنظیم می‌شود و در حقیقت مجموعه‌ای از این مباحث را در بر می‌گیرد. همان طور که پیش از این گفته شد این اجلاس با هدف ارتقای سطح آگاهی‌های عموم، ایجاد عزم سیاسی و بستر مناسب برای پیاده‌سازی راهکارهای مقابله با مسائل بحرانی بخش آب در سطوح مختلف برگزار می‌شود و بر این اساس راهکارهایی در دستور کار قرار می‌گیرد که بتواند زمینه‌ای برای حفاظت، گسترش، برنامه‌ریزی، مدیریت و مصرف آب در تمام ابعاد را برای همه جانداران کره زمین با تضمین پایداری زیست محیطی فراهم کند. حضور کشور‌ها در این اجلاس به منزله تعهد اخلاقی برای اجرای مفاد این بیانیه است. وزارت نیرو در کشور ما این راهکارها را در برنامه‌ها و سیاست‌های آینده مورد توجه قرار می‌دهد و این نشان‌دهنده الزام کشور به رعایت این بیانیه است.

اگرچه برخی مسائل مطرح شده در این بیانیه پیش از این به عنوان راهکارها و مدیریت‌هایی در بخش مدیریت آب اجرایی شده است، اما ممکن است مواردی در این بیانیه گنجانده شده باشد که دربردارنده تجربیات جدید در حوزه مدیریت آب باشد. در حقیقت الزام رعایت این بیانیه حقوقی مطرح شده بیشتر جنبه تعهد اخلاقی دارد. همه کشور‌ها این رویداد را به عنوان یک رویداد مهم بین‌المللی در حوزه آب می‌پذیرند و بر این اساس نسبت به مسائل و راهکارهای مطرح شده متعهد می‌شوند.

هدف این است که در آینده‌ای نزدیک بتوان از طریق نظارت بر برنامه‌های عملکردی توسط مقامات کشورهای مختلف با چالش‌های جهانی مانند تغییر اقلیم، مدیریت یکپارچه منابع آب، تهیه آب آشامیدنی سالم، امکانات بهداشتی و آموزش در زمینه آب و بهبود محیط زیست مقابله کرد. رسیدن به این هدف مستلزم ایجاد و حمایت از همکاری در بخش آب برای دستیابی به اهداف بین‌المللی است.

فرانک فراهانی جم ‌/‌ گروه دانش