امام موسی کاظم (ع) و حقیقت وجودی ما

این باور، مورد بسیاری از بدفهمی‌ها و سوءتفاهم‌ها برای برادران غیرشیعی قرار گرفته است. زیرا اولین و مهم‌ترین پیام دین مبین اسلام، توحید است؛ یعنی باور به یکتایی و بی نیازی ذات اقدس الله، و نزدیکی و قرب او به انسان‌ها (خدا حتی از رگ گردن ما هم به ما نزدیک‌تر است). اما اگر چنین است، پس چرا شیعه، رسول اکرم (ص) و اهل‌بیت ایشان را زیارت می‌کنند و آنها را واسطه بین خود و خدا قرار می‌دهند؟

برای شیعیان، ناگفته پیداست که توحید، مهم‌ترین اصل اعتقادی اسلام است و جایگاه ائمه نزد شیعیان روشن است: براساس روایات، شناخت خداوند، وابسته به خودشناسی است و هر کس خودش را بشناسد، خدا را شناخته است. اما خودشناسی چگونه به‌دست می‌آید؟ چگونه می‌توانیم مدعی شویم که حقیقت وجودی خودمان را درک کرده‌ایم، و حال آن‌که همواره این امکان را پیش‌روی خود میسر می‌بینیم که فردایی بهتر را بسازیم و به فردی بهتر از امروز مبدل شویم. حقیقت وجودی ما انسان‌ها هیچ‌گاه به معنای تام و تمام محقق نشده است.

پس چگونه می‌توانیم خودمان را بشناسیم، و این خودشناسی را مقدمه‌ای برای خداشناسی قرار دهیم؟ پاسخ این است که می‌باید انسان‌هایی را بیابیم که حقیقت وجودی انسان را به معنای تام و تمام به فعلیت رسانده‌اند. آنها می‌باید تجسم همه مکارم اخلاقی و دینی باشند.

ما در آینه آنهاست که می‌توانیم به شناخت گوهر وجودی خود نائل شویم.

اهل‌بیت (ع) در فرهنگ شیعی، چنین نقشی را ایفا می‌کنند. برای مثال با نگاه کردن به سیره ابوالفضل العباس (ع) و امام موسی کاظم (ع)، همه قدرت‌های دنیوی پیش‌روی ما سست می‌شوند، و حقیقت و ارزش و قدرت معنوی انسان کامل را درک می‌کنیم. ما در آینه زندگی موسی بن جعفر (ع) است که حقیقت وجودی خود را می‌شناسیم، و با این خودشناسی، حوائج دنیوی برایمان بی‌مقدار و بی‌ارزش خواهند شد.

موسی کاظم (ع) باب‌الحوائج است، زیرا با ورود از این در به سوی قرب الهی، دیگر حاجتی برایمان باقی نخواهد ماند.

حسین برید - گروه اندیشه