الرمادی و پالمیرا؛ دام‌هایی برای تجزیه خاورمیانه

در همین رابطه «قاسم المحمدی» فرمانده عملیات آزادسازی استان الانبار عراق از آزادسازی ۶۵ کیلومتر از مناطق شهر الرمادی در عملیات لبیک یا حسین(ع) خبر داد که تحت اشغال داعش است. نیروهای امنیتی عراق همچنین از پاکسازی منطقه المجر از وجود اعضای گروه تروریستی داعش در جنوب غربی الرمادی خبر دادند.

پیش از این «صباح کرحوت» با اشاره به اعلام پیشروی ارتش و نیروهای مردمی در استان الانبار و آزادسازی یک‌سوم الرمادی اعلام کرد نیروهای امنیتی تروریست‌های داعش را از دو محور مهم جنوبی و غربی در این شهر محاصره کرده‌اند.

هادی العامری، دبیر کل سازمان بدر عراق و یکی از رهبران برجسته نیروهای مردمی در عملیات علیه داعش در این کشور با اشاره به پیشرفت سریع نیروهای مسلح در عملیات الانبار تاکید کرد، دشمن متحمل شکست سنگینی در عملیات آزادسازی الانبار شده و شمار زیادی از تروریست‌ها به هلاکت رسیده و زخمی شدند. نیروهای عراقی همچنین از کشته شدن 150 تروریست داعش از جمله یکی از سرکرده‌های سعودی در منطقه الفرحانیه در صلاح الدین خبر دادند.

حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه دلیل پیشروی‌های اخیر داعش در مناطق الانبار و صلاح‌الدین را وجود شکاف میان طیف‌های سیاسی و اجتماعی عراق می‌داند. با توجه به این‌که داعش بدون وجود یک بستر اجتماعی مناسب هرگز نمی‌تواند وارد یک محدوده از کشوری شود. وی می‌گوید: زمانی‌که نیروهای داعش از شرق سوریه به سمت الرمادی حرکت کردند، هواپیماهای آمریکایی پوشش هوایی مناسبی را برای داعش به وجود آوردند تا این گروهک تروریستی به سمت استان الانبار حرکت کند و دولت عراق نتواند واکنش مناسبی نسبت به داعش از خود نشان دهد.

به گفته هانی‌زاده، وجود دست‌های خائن در نیروهای مسلح عراق و تسلیم شدن نیروهای نظامی در منطقه الرمادی نیز به سقوط این شهر منجر شد. هم اکنون آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند تا طرح «جو بایدن» معاون رئیس جمهور آمریکا را برای تجزیه عراق عملیاتی کنند. جو بایدن اخیرا طرحی به کنگره آمریکا ارائه داده که به موجب آن عراق به سه بخش سنی‌نشین، شیعه‌نشین و کردنشین تقسیم شود و اشغال الرمادی نخستین گام برای تقسیم عراق است. به همین دلیل قبل از اشغال الرمادی توسط داعش یک سلسله جریان‌سازی‌هایی از سوی رسانه‌های منطقه‌ای علیه نیروهای مردمی عراق صورت گرفت و حتی آمریکا از حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق خواست تا نیروهای مردمی را از مناطق سنی‌نشین خارج کند. خروج نیروهای مردمی از مناطق سنی نشین موجب شد تا گروهک داعش بسرعت بخش‌های وسیعی از استان الانبار را اشغال کند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه در رابطه با خیانت برخی عراقی‌ها می‌گوید: هنگام پیشروی داعش به سمت الانبار فرماندهان ارتش عراق با زمین گذاشتن سلاح‌های خود از شهر الرمادی مرکز استان الانبار خارج شدند و این امر نشان داد اشغال این شهر با هماهنگی داعش، آمریکا و برخی از مقامات محلی عراق صورت گرفته است.

هانی‌زاده در پاسخ به این پرسش که «عراقی‌ها چطور می‌توانند علیه دشمن مشترک متحد شوند؟» گفت: یکی از راه‌های برون‌رفت عراق از بحران فعلی وحدت ملت عراق و همگرایی میان نیروهای مردمی، ارتش و نیروهای محلی سنی است. آنها تنها از طریق همگرایی و وفاق خواهند توانست مقابل داعش ایستادگی کرده و این گروهک را از شهرهای مختلف عراق اخراج کنند. البته به نظر می‌رسد رویکرد دولت حیدر العبادی در راستای ایجاد همگرایی میان همه طیف‌های سیاسی عراق باشد اما دخالت آمریکا، عربستان و قطر در مسائل داخلی عراق تاکنون مانع از تحقق وحدت میان طیف‌های سیاسی عراق شده است.

این کارشناس مسائل خاورمیانه در رابطه با نقش واشنگتن در بحران عراق نیز می‌گوید: نقش آمریکا این است که با کمک برخی از کشورهای عرب منطقه مانند قطر و عربستان در راستای تقویت داعش و ایجاد زمینه لازم برای حضور طولانی‌مدت داعش در منطقه گام بردارد. از آنجا ‌که حضور داعش و برخی گروه‌های تروریستی در سوریه و عراق می‌تواند امنیت پایدار رژیم صهیونیستی را تامین کند، لذا آمریکا مانع از شکست داعش در سوریه و عراق خواهد شد. آمریکا حتی اجازه نمی‌دهد دوستان عراق برای سرکوب داعش با دولت حیدر العبادی همکاری کنند و شرایط پاکسازی عراق از وجود داعش را فراهم سازند.

سلاح‌های پیشرفته روسی

دریک خبر دیگر مربوط به عراق و به گزارش روزنامه الاخبار لبنان، یک منبع در وزارت دفاع عراق اعلام کرد نیروهای عراقی به زودی 42 سامانه ضدتانک لیزری-حرارتی، خمپاره اندازهای جدید، 50 خودروی زرهی ضد موشک و بمب که 12 تن را با راننده و دوربین و تجهیزات حمل می‌کند از روسیه دریافت خواهند کرد و قرار است مسکو ظرف یک هفته این سلاح‌ها و تجهیزات را برای عراق بفرستد.

به گزارش این منبع، تجهیزات مذکور می‌تواند به نیروهای عراقی برای رفتن به قلب دشمن و شناسایی بمب و مین کمک کند.احتمال می‌رود قرارداد خرید این تسلیحات در جریان سفر اخیر نخست وزیر عراق به روسیه که مسئولان وزارت دفاع نیز وی را همراهی می‌کردند، نهایی شده باشد. در همین راستا محمد سالم الغبان، وزیر کشور عراق اعلام کرد: ما بر روی حمایت روسیه در زمینه سلاح وتجهیزات برای مقابله با داعش حساب بازکرده‌ایم، چرا که برای مقابله با داعش به سلاح‌های مختلف نیاز داریم و نمی‌توانیم تنها به یک کشور تکیه کنیم. وی افزود: ما نیاز به حمایت در زمینه آموزش نیروهای ارتش و پلیس داریم و روسیه می‌تواند در زمینه مواضع سیاسی نیز در عرصه بین‌الملل از ما حمایت به عمل آورد. حمایت آمریکا برای پیروزی بر داعش کافی نیست.

استراتژی مشکوک

در مورد استراتژی مشکوک آمریکا در عراق آنتونی کوردزمن، تحلیلگر برجسته امور راهبردی آمریکا و رئیس بخش خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی واشنگتن با اشاره به شکست واشنگتن در الرمادی می‌گوید، هم اکنون زمان آن فرا رسیده است تا شفافیت لازم را در جنگ داشت و استراتژی خود را تغییر بدهیم. رابرت رابیل، استاد دانشگاه آتلانتیک در فلوریدا نیز در گفت‌وگو با شبکه خبری نیوزمکس اعلام کرد که اختلافات جغرافیایی دچار دودستگی در منطقه شده است.

رسانه چینی شانگهای‌دیلی نیز در گزارشی با پرداختن به اظهارات وزیر دفاع آمریکا در این باره که عملکرد نیروهای نظامی عراقی دلیل اصلی سقوط الرمادی است، نوشت: انتقاد مقامات آمریکایی از مقامات عراقی به خاطر سقوط الرمادی بازتاب شکست سیاست آمریکا در مواجهه با تروریسم جهانی است.

چند روز پیش اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا ادعا کرد نیروهای عراقی تمایلی به مبارزه با داعش در شهر سنی‌نشین الرمادی نداشتند و با وجود دارا بودن شمار زیادی از تسلیحات آمریکایی از جمله چند تانک مجبور به عقب‌نشینی شدند.

معصومه زارع ‌/‌ گروه بین‌الملل