به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی رسانه ملی در این گزارش که اساس آن نظرسنجی واحد ارتباط با مخاطبان (162) است، درصد زیادی از تماس گیرندگان با این واحد چه از تهران و چه از شهرستان های مختلف، علاوه بر رضایت از سریال ها و ویژه برنامه های رمضان در شبکه های سیما ،پیشنهادات خوبی برای تولید بهتر برنامه ها و تنظیم جدول پخش این برنامه ها داده اند.
آنچه که مردم نسبت به ویژه برنامه های رمضانی رسانه ملی اعلام کرده اند.
صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران هرسال در ماه مبارک رمضان با هدف تقویت مولفه های مربوط به دین، امید، اخلاق، آگاهی و نشاط در جامعه، اقدام به تولید و پخش ویژه برنامه های متعددی در شبکه های مختلف می کند.
این برنامه ها اغلب مخاطبان زیاد و دیدگاه های مختلفی را به خود اختصاص میدهند. رسانه ملی با بهره گیری از شیوه های مختلف درخصوص دریافت نظرات مردمی نسبت به برنامه ها اقدام می کند.
یکی از راه های دریافت نظرات مردمی نسبت به ویژه برنامه ها واحد امور مخاطبان روابط عمومی صداوسیما است که کارکنان این واحد از طریق تلفن 162 برای تهرانیها و تلفن 2781 برای شهرستانی ها و در دو شیفت صبح و عصر، پاسخگوی تماسهای مردمی هستند و روزانه بیش از 2000 تماس تلفنی را دریافت می کنند.
مارهای ثبت شده در سیستم تلفنی امور مخاطبان روابط عمومی صداوسیما نشانگر آن است که در ماه مبارک رمضان امسال، تعداد 80901 نفر با این واحد تماس گرفتهاند که از این تعداد حدود 71 درصد آن ها نسبت به ویژه برنامه های ماه مبارک رمضان اظهار نظر کرده اند و مابقی نیز در ارتباط با دیگر برنامه ها و موضوعاتی مختلف نظرات خود را بیان داشتهاند.
از این میان 75.5 درصد کسانی که نسبت به برنامههای ماه مبارک رمضان اظهارنظر کردهاند، رضایت خود را از ویژه برنامه های ماه مبارک رمضان صداوسیما (اعم از برنامه های ترکیبی و نمایشی) اعلام کرده اند. عمده دلایل رضایت تماس گیرندگان نسبت به برنامههای رمضان، پرداختن به مضامین اجتماعی- اخلاقی و دینی در ساختارهای نمایشی و ترکیبی بوده است. به گزارش اداره کل روابط عمومی رسانه ملی بیشترین تماس های مردمی در ارتباط با ویژه برنامه های ماه مبارک رمضان، به سریال ها و برنامه های ویژه افطار شبکهها اختصاص داشته است .
از بین برنامه های ترکیبی ویژه افطار «ماه عسل» و «ماه سپید» از شبکه سوم سیما، «جشن رمضان» و «عقیق» از شبکه پنج سیما، بیشترین تماس ها را به خود اختصاص داده اند. در مجموع حدود 72 درصد تماس گیرندگان از تماشای برنامه های مذکور احساس رضایت داشته اند، که در این میان برنامه «ماه عسل»، علیرغم انتقادهایی که نسبت به دو قسمت برنامه شده بود، بیشترین میزان رضایت یعنی حدود 77 درصد را به خود اختصاص داده بود و برنامه جشن رمضان نیز69 درصد تماس گیرندگان نسبت به آن برنامه اظهار رضایت داشتهاند.
از عمده ترین دلایل رضایت تماس گیرندگان نسبت به برنامه ماه عسل می توان به مواردی نظیر پرداختن به موضوعات اجتماعی و سوژههای جذاب، آموزنده بودن مطالب، ارائه ایدههای نو، بیان داستانهای واقعی و تاثیرگذار، انتخاب میهمانانی از متن جامعه، اجرای مسلط و صمیمی مجری، به چالش کشاندن مخاطب نسبت به موضوع، اجرای طرح محسنین و جریان سازی در مورد کودکان کمتوان مالی و نیازمند محبت، و... اشاره کرد.
تماسهای مردمی نشان می دهد که اجرای طرح محسنین در «ماه عسل» به خوبی توانسته است این برنامه را به رسانه ای مستقل تبدیل کند. سامان گرفتن 270 هزار کودک به واسطه زمینه سازی های حرفه ای آن و نمایش جنبه های عینی از خیرین، باعث شد که مخاطبان برنامه به گفته خودشان نگاه عمیق تری به زندگی روزمره خود داشته باشند. در نظرسنجی پیامکی برنامه نیز حدود سه میلیون نفر نظر خود را نسبت به برنامه اعلام کرده بودند، که حاکی از رضایت مخاطبان نسبت به «ماه عسل» است.
اگرچه از نگاه برخی از تماس گیرندگان با امور مخاطبان، «ماه عسل» تا حدودی موضوعات غمگینی انتخاب کرده بود، ولی کارکرد کلی آن در مدت زمان پخش، نشان از امیدآفرینی و توجه به موضوع کارآفرینی در جامعه بوده است و اینکه بخش زیادی از مخاطبان به زندگی و تلاش امیدوار شده اند.
«جشن رمضان» از دیگر ویژه برنامه های مورد توجه تماس گیرندگان بوده که آنها نسبت به خلاقیت در سوژهیابی، بازنمایی الگوی معنوی، انساندوستی، خیرخواهی و انفاق اجتماعی ابراز قدردانی کردند.
همچنین تماسگیرندگان درخواست مداومت بر حمایت از ضعفا و تآکید بر حفظ آبروی آن ها را داشتند. نحوه برقراری ارتباط با نیازمندان و کمکرسانی به آنها نیز از دیگر محورهای درخواستها بود. همچنین همپوشانی ساعت پخش این برنامه با سریال پایتخت 4 و دردسرهای عظیم، انتقادهایی را نسبت به زمان پخش برنامه بوجود آورده بود.
حضور فعال هنرمندان و فرهیختگان در این برنامه در جلب نظر مخاطبان تاثیر بسزایی داشته است.
به نظر می رسد برنامه هایی نظیر «ماه عسل»، «جشن رمضان» با ماهیت گفت و گو محوری به خصوص در زمینه معلولین و کم توان ها توانسته نظر مخاطبان زیادی را به خود جلب کند و موجب ارتقای سطح امید به زندگی و نشاط در میان مردم شود. برنامه ماه سپید از دیگر برنامههایی بوده که توجه برخیها را به خود جلب کرده بود، میزان رضایت از این برنامه در میان کسانی که تماس گرفته بودند و برنامه را پیگیر بودند، بیش از 60% بوده است.
گفتگوها و اجراهای موسیقی از جذابیتهای برنامه اعلام شده بود. تماسگیرندگان در خصوص دیگر برنامههای مذهبی شبکههای سیما نظیر «نوسفران»، «شبهای قدر»، «مداحیها»، «کوی محبت»، «نیاز»، «ماه خدا»، ارائه نظر کردهاند، بیشتر نظرات مردمی درخصوص این برنامهها به درخواستهای آنها اختصاص داشته است، پخش مجدد سرود و مداحی و یا اینکه مراسم لیالی قدر را از فلان مسجد پخش کنید و... برنامه «خندوانه» شبکه نسیم یکی دیگر از برنامه های پربیننده در ماه مبارک رمضان بوده است.
اجرای خوب برنامه و موضوعات طنز آن از محورهای اصلی توجه و رضایت مخاطبان را شامل میشود. برنامه ای که نشان داد حتی در ماه مبارک رمضان نیز می تواند جایگاه خود را متناسب با این ایام در بین مخاطبان پیدا کند.
از دیگر برنامه های ماه مبارک رمضان که از شبکه های سیما پخش شدند، برنامه «عقیق» بود که داستان زندگی افرادی که در جستجوی حقیقت، مجذوب معارف اسلامی شدند و به دین اسلام گرویدند، میپرداخت. اجرای خوب مجری، موضوع عالی و تاثیرگذار برنامه و دکور زیبا از جمله موارد مورد نظر مخاطبان بود.
«ویژه برنامه های سحر»، «جمع خوانی قرآن کریم» و «تلاوت قرآن» از شبکه های مختلف، باقی تماس های مردمی را به خود اختصاص داده اند که اغلب شامل درخواست های مختلف برای بهترشدن برنامه ها بود.
نکته مهمی که در برخی تماس ها به آن اذعان شده بود، اینکه پخش برنامه جمع خوانی قرآن از سیما، توانسته نهضت جمع خوانی قرآن را در مساجد کشور پدید آورد. برخی از نظرات تماس گیرندگان نسبت به پخش برنامه های قرآن خوانی سیما، نشان از پی گیری و همراهی آن ها با پخش تلاوت ها بود، به گونه ای که برخی درخواست داشتند تا فونت ترجمه های قرآن به گونه ای باشد که به راحتی قابل خواندن باشند و نیز درخواست پخش جزء به جزء قرآن کریم را در ساعات مختلف از شبکه های مختلف داشتند.
اجرای برنامه سحر شبکه اول سیما توسط آقای سلطانی و مباحثی که به صورت تلفنی با میهمانان مطرح می شد و نیز اجرای اذان در سکوی نفتی در برنامه سحر از مواردی بود که برخی از روزه داران را وامی داشت تا در سحر با امور مخاطبان تماس بگیرند و دیدگاه خود را مطرح کنند. پخش زنده مراسم حرم حضرت امیرالمومنین علی (ع) از شبکه سه سیما نیز از مواردی بود که توجه علاقه مندان به برنامه های سحر سیما را به خود جلب کرده بود.
از دیگر برنامه هایی که برخی توجه ها را به خود واداشت، پخش موسیقی و سرود زنده در ویژه برنامه های بعد از افطار بود که از شبکه های سیما پخش می شد، برنامه هایی نظیر «ماه سپید»، «جشن رمضان» که با اجرای موسیقی به گفته برخی از تماس گیرندگان، نشاط را به روزه داران و مخاطبان برنامه ارزانی می داشت.
هر چند که پخش برخی از موسیقی ها انتقادهایی را نیز به همراه داشت، اما به دلیل نحوه اجرا، بدیع بودن و تصویربرداری مناسب، توجه و رضایت برخی تماس گیرندگان که در ارتباط با این برنامه ها اظهارنظر میکردند، را به همراه داشته است.
از میان سریال های ویژه رمضان، «پایتخت 4» از شبکه اول سیما موضوع اول تماس گیرندگان بوده است.
تشکر از سریال «پایتخت» از منظر نشاط بخشی، آموزش غیرمستقیم نکات اخلاقی، ایجاد روحیه همکاری میان اعضای خانواده، توجه به روابط بین زن و مرد، توجه همزمان به وظایف همسری و مادری شخصیت هما در کنار فعالیت های اجتماعی، بازی خوب بازیگران، نمایش زندگیهای ساده و بیآلایش، کارگردانی خوب و ... از مهم ترین نظرات ارائه شده در خصوص این سریال بود.
سریال پایتخت 4 همانطور که تحقیقات مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما نشان داده است (82 درصد نسبت به آن رضایت داشتهاند). بیشترین میزان بیننده و رضایت را در تماسهای مردمی به خود اختصاص داده است. تماس های مردمی نشان می دهد این سریال توانسته رضایت حدود 78 درصد آنها را بدست آورد.
در مورد دیگر سریال ها، آمارها نشان میدهد که سریال «دردسرهای عظیم» و «گاهی به پشت سر نگاه کن» در رتبههای بعدی هستند.
سریال دردسرهای عظیم با حدود 64 درصد توانسته رضایت مخاطبان را به خود اختصاص دهد.
محتوای آموزنده، نمایش اختلاف طبقاتی، طنز اجتماعی و ... از موارد مورد تأکید مخاطبان بوده است.
تماسهای مردمی نسبت به مجموعه «گاهی به پشت سر نگاه کن» نیز بیشتر مشتمل بر تقدیر و تشکر بود.
ژانر سریال (پلیسی)، ساختار جذاب، فیلنامه قوی، بازیهای خوب و هشدارهای پلیسی از نکات برجسته مطرح شده در نظرات مردمی بود. مهم ترین انتقادها به طور کلی در ماه مبارک رمضان به تداخل و همپوشانی برخی برنامه های پرمخاطب نظیر خندوانه، ماه عسل، گل و بلبل و مسابقات والیبال با یکدیگر بوده است.
همچنین از بین مجموع تماس گیرندگان حدود 10 درصد آن ها نسبت به برنامه های رادیویی ماه مبارک رمضان اظهار نظر کردهاند که از این بین، برنامه های لحظه افطار و مناجات بیشترین قدردانی ها را به همراه داشته است.
پخش تلاوت قاریان منتخب مردم از سوی شبکه قرآن نیز از جمله برنامه هایی بوده که درصدی از رضایت تماس گیرندگان را به همراه داشته است.
پخش زنده مراسم شب های لیالی قدر نیز از شبکه های سیما و شبکه های رادیویی از دیگر ویژه برنامه های صداوسیما بوده که رضایت افرادی که مراسم احیاء را در منازل خود برگزار میکردند، به همراه داشته است.
در پایان این گزارش توصیفی یادآورد می شود که اطلاع از کم و کیف نظرات مخاطبان برنامه های رادیویی و تلویزیونی ماه مبارک رمضان همیشه از موضوعاتی بوده که روابط عمومی صداوسیما به شکل ویژه نسبت به آن اقدام می کند تا پس از تجزیه و تحلیل در اختیار مدیران و برنامه سازان قرار دهد.
آنچه که در این گزارش ارائه شد، بررسی توصیفی و اجمالی از نظرات تماس گیرندگان نسبت به برخی از برنامه های رادیویی و تلویزیونی ماه رمضان بود که گزارش کامل آن در روزهای آینده در اختیار مدیران و برنامه سازان قرار می گیرد و امیدواریم که نتایج مهم آن را نیز در اختیار رسانه ها قرار دهیم تا با انتشار آن، هم مردم را نسبت به چگونگی انعکاس نظراتشان آگاه کرده باشیم و هم اینکه از مردم بخواهیم بیشتر با امور مخاطبان روابط عمومی صدا و سیما تماس بگیرند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد