دماوند توجه همیشگی می‌خواهد

این در حالی است که اگر بخواهیم برای رفع مشکلات کوه دماوند اقدامی جدی انجام دهیم، چاره‌ای نیست جز آن‌که نهادهای دولتی، سازمان‌های مردم‌نهاد و افراد بومی به کمک هم بیایند و با هم‌اندیشی برای رفع این مشکلات اقدام کنند. در همین خصوص روز ملی دماوند اولین بار در مرداد سال 83 در تقویم این سرزمین نقش بست.

در آن زمان بنده عضو هیات کوهنوردی استان تهران بودم و از آنجا که در جریان مشکلات و عوامل مخربی که روزبه‌روز نفس دماوند را تنگ‌تر می‌کرد قرار داشتم، پیشنهاد نامگذاری روزی به نام دماوند را به منظور جلب توجه اذهان عمومی و مردم محلی برای حفاظت از آن به فدراسیون کوهنوردی و سازمان محیط‌ زیست کشور دادم که با استقبال مواجه و 2 مرداد به عنوان روز ملی دماوند مشخص و تعیین شد.

در آن روز و طی مراسمی رسمی 500 کوهنورد برای پاکسازی دماوند به این قله اعزام شدند؛ البته پیش از آن نیز هیات‌هایی از کوهنوردان برای پاکسازی دماوند از زباله اقدام کرده بودند، اما مرداد 83 این پاکسازی به طور رسمی و در قالب مراسم روز ملی دماوند صورت گرفت.

سال 84 نیز مراسم روز ملی دماوند در دوم مرداد برگزار شد، اما در همان مراسم برخی از فعالان محیط‌زیست که اشرافی نیز به تاریخچه این سرزمین داشتند، پیشنهاد دادند از این پس روز ملی دماوند در 13تیر همزمان با جشن تیرگان و روز صعود آرش کمانگیر به قله دماوند و پرتاب تیر برای تعیین مرزهای ایران زمین برگزار شود که این پیشنهاد مورد موافقت قرار گرفت و در سال 85 اولین جشنواره ملی دماوند با دو آیین جشن تیرگان و روز ملی دماوند در 13 تیر و با حضور مسئولان برگزار شد که هم شامل پاکسازی دماوند و هم اجرای مراسم آیینی در سالن فرهنگ و ارشاد منطقه رینه لاریجان بود.

از سال 86 برنامه پاکسازی رسمی به دلیل تبعات منفی متعددی که دربرداشت، از مراسم روز ملی دماوند حذف و فقط جشن و مراسم نمادین آن آیین باقی ماند؛ هرچند پاکسازی دماوند در دیگر اوقات سال انجام می‌شود، البته امسال به دلیل واقع شدن 13 تیر در ماه مبارک رمضان، روز ملی دماوند به صورت موقت 2 مرداد برگزار شد.

در مراسم امسال نیز که عصر جمعه برگزار شد، برای اولین بار مسئولان کشوری محیط‌زیست و بیش از 5000 نفر از مردم محلی، کوهنوردان و فعالان و دوستداران محیط‌زیست حضور یافتند که این خود نشان از اهمیت این جلوه ماندگار و منحصر به فرد طبیعت ایران دارد و البته فرصت و بهانه‌ای برای توجه بیشتر به آن و رفع مشکلاتی که نه‌تنها ثبت جهانی این اثر طبیعی و قله مخروطی بی‌همتا را ناممکن کرده، بلکه به تخریب گسترده گونه‌های گیاهی و جانوری و تهدید صلابت و شادابی و سرزندگی آن نیز منجر شده است.

حسین عبیری گلپایگانی - فعال محیط‌ زیست