ورشکستگی دانشگاه‌های غیرانتفاعی 3 سال دیگر

دکتر محمد روشن پیش‌بینی کرده که موسسات آموزش عالی غیردولتی تا سال 97 ورشکسته شوند. به گزارش ایسنا، دکتر روشن با اعلام این خبر گفته: وزارت علوم برای جلوگیری از ورشکستگی این موسسات راهکارهایی دارد که درحال پیگیری آنهاست.

معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم، با بیان این که تلاش این وزارتخانه بر این است که مانع این اتفاق شود، اضافه کرده: وزارت علوم تمام توان و ظرفیت‌های خود را به کار می‌گیرد تا مانع ورشکستگی این موسسات غیردولتی شود؛ اما به هر حال پیش‌بینی ما این است که تا سال 97 تمامی این مراکز با مشکل جدی روبه‌رو می‌شوند.

غیرانتفاعی‌ها و رسالتی که به جا آورده شد

قبولی در کنکور و نشستن پشت صندلی‌های دانشگاه، حالا دیگر یک آرزو نیست؛ با روند رو به افزایش تاسیس شعب مختلف دانشگاه‌های غیرانتفاعی، پیام نور و دانشگاه آزاد، حالا مدت‌هاست که داوطلبان ورود به دانشگاه بدون دغدغه از بین گزینه‌های موجود دست به انتخاب می‌زنند و این وسط سهم موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی از پذیرش دانشجوها، سهم کمی است.

اتفاقی که باعث شده درصد زیادی از ظرفیت این دانشگاه‌ها خالی بماند و زنگ خطر برای ادامه حیاتشان به صدا دربیاید.

این درحالی است که همین دانشگاه‌ها در زمان تاسیس‌شان، با پذیرش جمعیت زیادی از پشت کنکوری‌ها موفق شدند بخشی از کمبود ظرفیت نظام آموزش عالی را جبران کنند، اما حالا روزگارشان بر وفق مراد نیست و صندلی‌های خالی‌شان تصویری مبهم از آینده‌ای نه‌چندان دور را پیش چشم می‌آورد؛ اتفاقی که معاون وزیر علوم از آن با نام ورشکستگی یاد می‌کند.

با این حال دکتر علی آهون‌منش، رئیس اتحادیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی در واکنش به این پیش‌بینی به جام‌جم می‌گوید: به وقوع پیوستن این پیش‌بینی بستگی به این دارد که نحوه ورود دانشجو به دانشگاه‌های غیرانتفاعی در سال‌های آینده چگونه باشد؛ اگر راهکارهایی که بتازگی به کار گرفته شده است مثل طرح تجمیع موسسات غیرانتفاعی جوابگو نباشد، ممکن است این اتفاق بیفتد. اما اگر این طور باشد وظیفه دولت بسیار سنگین خواهد بود؛ چون براساس اصل 44 قانون اساسی و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، خود وزارت علوم در دولت‌های نهم و دهم سیاست‌هایش را بر پشتیبانی از این موسسات گذاشت و به این ترتیب 358 موسسه به‌وجود آمدند. در این موسسات کلی سرمایه‌گذاری صورت گرفته و حالا اگر ورشکستگی اینها در سه سال آینده پیش‌بینی می‌شود، بار سنگینی بر دوش دولت است که از اینها حمایت کند.

آهون‌منش ادامه می‌دهد: موسسات غیرانتفاعی خوب یا بد، اکنون درحال فعالیت هستند، کلی اشتغال ایجاد کرده‌اند، اگر ورشکستگی اینها این قدر قابل پیش‌بینی است، پس تکلیف اعضای هیات‌های علمی این دانشگاه‌ها چه می‌شود؟ وضعیت کارکنانشان چه می‌شود؟ سرمایه‌هایی که سرمایه‌گذاران و موسسان آنها در عرصه آموزش گذاشته‌اند چه می‌شود؟ هشدار معاون وزیر هشدار بزرگی است که باید از همین الان به آن توجه شود. ورشکستگی این موسسات تبعات بسیاری درپی خواهد داشت.

رئیس اتحادیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی در ادامه با تاکید دوباره به وظیفه وزارت علوم در حمایت از موسساتی که خودش به آنها اجازه فعالیت داده، می‌گوید: این دانشگاه‌ها و موسسات، محصول سیاست‌های خود وزارت علوم هستند، در دوره‌ای به اینها پروبال داده شد، به خاطر درگیری‌های سیاسی دولت‌های نهم و دهم با دانشگاه آزاد، مثل نقل و نبات به موسسات غیرانتفاعی مجوز دادند، حالا نمی‌توانند اینها را به حال خودشان رها کنند.

حذف کنکور؛ کمک به ورشکستگی

سه سال پیش وقتی خبر حذف کنکور 10 هزار کدرشته در مقطع کارشناسی در محافل دانشگاهی پیچید، موسسات غیردولتی آموزش عالی همان موقع نگرانی‌شان را از حدف کنکور اعلام کردند؛ به اعتقاد بیشتر روسای این دانشگاه‌ها حدف کنکور ناخواسته باعث رکود و ورشکستگی این موسسات می‌شد. اتفاقی که به نظر می‌رسد حالا و با پیش‌بینی معاون وزیر علوم به واقعیت نزدیک شده است.

آهون‌منش در این باره می‌گوید: با این که تجمیع کنکور کار درستی بود، اما باعث شد توزیع دانشجو بین دانشگاه‌های مختلف بدرستی انجام نشود؛ همین امر در نهایت باعث شد تعدادی از موسسه‌های غیرانتفاعی در وضعیت بحرانی قرار بگیرند.

از آنجا که عمده منبع درآمد دانشگاه‌های غیرانتفاعی از محل جذب شهریه دانشجویان تامین می‌شود، با وجود صندلی‌های خالی فعلا این درآمد در سطح قابل قبولی نیست.

خرج و دخل غیرانتفاعی‌ها با هم جور نیست

«ورشکستگی موسسات غیردولتی یک واقعیت است» این را هم حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به جام‌جم می‌گوید.

نماینده مردم محلات و دلیجان در مجلس شورای اسلام ادامه می‌دهد: بسیاری از این دانشگاه‌ها و موسسه‌های غیرانتفاعی خرج و دخلشان با هم سازگاری ندارد. این موسسات بعد از شروع فعالیت‌شان آمده‌اند زیرساخت‌هایی را فراهم کرده‌اند با این هدف که سودآوری داشته باشند، اما برنامه‌هایشان درست از آب درنیامده و موفق به جذب دانشجو به اندازه کافی نشده‌اند. بالاخره همه این موسسات در هر رتبه‌ای که قرار گرفته باشند، مقدماتی را فراهم کرده‌اند، خرج‌تراشی‌هایی داشته‌اند، کارمند و عضو هیات علمی دارند، هزینه‌هایی دارند که سال به سال با توجه به تورم زیاد می‌شود. هزینه‌های آب و برق و گاز و... از آن طرف با این که آنها هم با توجه به رشد تورم برای مثلا 25 درصد به شهریه تحصیلی دانشجو‌ها اضافه می‌کنند، اما از آنجا که تعداد دانشجوهای در حال تحصیل در این دانشگاه‌ها سال به سال کمتر می‌شود، درآمدشان بشدت کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه پیش‌بینی ورشکستگی آنها چیزی دور از ذهن و خلاف واقع نیست؛ معضلی است که در نظام آموزشی فعلی با آن مواجهیم و باید برایش چاره‌اندیشی شود.

مینا مولایی - جامعه