انتظار برای ساخت متروی اصفهان پایان ندارد

زمانی که مهدی جمالی‌نژاد در 31 خرداد امسال به عنوان شهردار جدید اصفهان انتخاب شد، وعده داد این شهر را به یک کارگاه بزرگ عمرانی تبدیل خواهد کرد تا اصفهان هر چه سریع‌تر با پیشرفت و توسعه شهری روبه‌رو شود.

او تاکید کرد مدیران شهری، اصلی‌ترین اولویت خود را بر ساخت و تکمیل مترو خواهند گذاشت تا این طرح نیز هر چه سریع‌تر به بهره‌برداری برسد.

زمان شروع ساخت مترو

اصفهانی‌ها سال‌هاست منتظر ساخت مترو هستند. البته ایده‌های ساخت قطار شهری برای اصفهان از دهه 40 مطرح شد؛ جایی که قرار بود مترو، فرودگاه اصفهان را به فولادشهر و ذوب‌آهن متصل کند. این اتفاق اما هیچ‌گاه نیفتاد.

با این حال، تفکر ایجاد شبکه قطار شهری و تراموا برای اصفهان در سال‌های 1355 تا1375 نیز مطرح شد.

در نهایت، مجلس شورای اسلامی در سال 79 بودجه ساخت خطوط قطار شهری اصفهان را تصویب کرد و سال 1380 نیز طراحی تفصیلی خط شمال به جنوب مترو به طول 12.5 کیلومتر آغاز شد. چهار سال بعد و در سال 84، طول خط یک متروی اصفهان به 20.2 کیلومتر افزایش یافت و عملیات ساخت مترو تاکنون نیز ادامه داشته است.

پیشرفت فیزیکی این خط به 76 درصد رسیده و کارشناسان امیدوارند تا پایان سال آینده به بهره‌برداری برسد.

هرچند ساخت غول آهنی حمل و نقل اصفهان با مشکلاتی نظیر عبور از زیر بافت تاریخی، برخورد دستگاه حفار با پایه‌های سی و سه پل و ایجاد خطر برای آثار تاریخی روبه‌رو بود و حاشیه‌های زیادی داشت اما عملیات ساخت متروی اصفهان در 14 سال گذشته هیچ‌گاه به اندازه امسال مردم این شهر را در شرایط سخت و دشوار قرار نداده بود.

اکنون خیابان‌های منطقه مرکزی شهر و بویژه محورهای چهارباغ عباسی و آیت‌الله طالقانی مسدود شده و خودروها مجبور به استفاده از مسیرهای جایگزین هستند.

این اتفاق، صدای اعتراض استاندار اصفهان را نیز بلند کرده و به مدیران شهری تذکر جدی داده است.

رسول زرگرپور در جلسه شورای ترافیک استان به مدیران شهری هشدار داده در صورتی که راهکارهای اصلاحی رفع مشکل ترافیک هسته مرکزی شهر اصفهان به استانداری هرچه سریع‌تر ارائه نشود، اقدام دیگری انجام خواهد داد.

این هشدار استاندار در شرایطی مطرح شده است که او اعتقاد دارد فعالیت‌های عمرانی در اصلی‌ترین هسته شهر باید در جلسه شورای عالی ترافیک با خرد جمعی بررسی می‌شد که این امر جدی گرفته نشده است.

به اعتقاد او، مردم نباید برای اجرای پروژه‌های عمرانی تحت فشار قرار گیرند. این در حالی است که انگشت اتهام استاندار به سوی شورای ترافیک نشانه رفته و تاکید کرده این شورا موضوعی چنین مهم را در نظر نگرفته و برای مردم مشکل ایجاد کرده است.

ایجاد ترافیک شهری

اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان نیز درباره این موضوع ساکت ننشسته‌اند. یک عضو این شورا تاکید دارد خیابان آیت‌الله طالقانی باید قبل از آغاز سال جدید تحصیلی بازگشایی شود.

اصغر آذربایجانی در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید، با توجه به گره ترافیکی بافت مرکزی شهر بویژه خیابان‌های طالقانی، شمس‌آبادی و میدان امام حسین(ع) و بسته شدن خیابان طالقانی و نزدیک شدن آغاز سال تحصیلی و قول معاون حمل و نقل و ترافیک، شهرداری باید در زمینه بازگشایی خیابان طالقانی تا پایان شهریور ماه همت کند. وی ادامه می‌دهد: امیدواریم با تحقق این موضوع تا آغاز سال تحصیلی جدید، شاهد ترافیکی روان در بافت مرکزی شهر باشیم.

با همه این اظهارنظرها، موضوع مهمی که درباره ساخت ایستگاه‌های مترو در هسته مرکزی شهر اصفهان وجود دارد، مسدود بودن خیابان‌های این منطقه تا سال آینده است. معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان پیش از این به مهر گفته بود ساخت ایستگاه قطار شهری میدان امام حسین(ع) تا سه سال به طول می‌انجامد. علیرضا صلواتی تاکید کرده بود، با پایان ساخت ایستگاه متروی میدان امام حسین(ع)، این میدان پس از سه سال به شکل سابق بازمی‌گردد.

البته استاندار اصفهان نیز قول داده بخشی از مسیر20 کیلومتری متروی اصفهان تا پایان امسال به بهره‌برداری برسد. زرگرپور زمان بهره‌برداری کامل این خط را سال 96 عنوان کرده است.

طولانی شدن ساخت متروی اصفهان که تبعات بسیاری به دنبال داشت، به دلیل مشکلاتی که به لحاظ تردد شهری به وجود آورده، سبب بلند شدن صدای اعتراض مردم این شهر نیز شده و همه در انتظار پایان یافتن این عملیات و روان شدن ترافیک شهری به سر می‌برند. در همین حال، محمد‌جواد شعرباف، مدیرعامل سازمان قطار شهری اصفهان در گفت‌وگویی با خبرنگار ما از آغاز فعالیت آزمایشی این مترو در شهریور خبر می‌دهد و می‌گوید: قرار است ابتدا مسیر شهرک قدس تا میدان شهدا افتتاح شود و پس از تکمیل ایستگا‌ه‌های امام حسین(ع) و میدان انقلاب، خط شمالی ـ جنوبی مترو به صورت کامل به بهره‌برداری می‌رسد.

حرف و حدیث‌های خط 2 متروی اصفهان

ساخت خط 2 متروی اصفهان نیز به دلیل عبور از میدان 400 ساله نقش جهان حرف و حدیث‌های بسیاری را به دنبال داشت، هرچند ساخت این خط همچنان در حد مطالعات باقی مانده و میان اظهارات متناقض مسئولان میراث و قطار شهری اصفهان بلاتکلیف است.

مدیرعامل سازمان قطارشهری اصفهان، روز گذشته در گفت‌وگو با خانه ملت خبر می‌دهد که طرح و پیشنهاد ارائه شده از سوی این سازمان به یونسکو برای ساخت مترو و عبور از میدان نقش جهان با موافقت آنها روبه‌رو شده است. بنابراین سازمان قطار شهری اصفهان باید تا دو ماه آینده هماهنگی‌ لازم را انجام دهد.

جواد شعرباف درباره نتایج ساخت و ساز متروی شماره 2 اصفهان می‌گوید: کارشناسان مترو به این جمع‌بندی رسیده‌اند که احداث مترو با رعایت شرایطی ایرادی ندارد، اما به‌دلیل دل‌نگرانی‌ مدیران سازمان میراث فرهنگی، بررسی‌ خود را تا دو ماه دیگر ادامه خواهند داد.

به اعتقاد وی، عبور مترو از زیر میدان نقش‌جهان بهترین گزینه است و تا چند ماه آینده بر اساس مناقصه پیمانکار، اجرای خط دوم متروی اصفهان انتخاب و عملیات اجرایی با قوت و پیگیری بیشتر اجرایی می‌شود.

فریدون اللهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان با بیان این که وضعیت میدان نقش جهان و آسیب‌هایی که ممکن است متروی شماره 2 اصفهان به آن برساند، هنوز در هاله‌ای از ابهام است، می‌گوید: یونسکو مسئولیت تصمیم‌گیری برای ساخت یا عدم ساخت مترو را به سازمان میراث فرهنگی واگذار کرده است. بنابراین، این سازمان باید اقدامات کارشناسانه، عمیق و دقیقی در این باره انجام دهد.

وی با تاکید براین که کمیته راهبردی برای تصمیم‌گیری درباره وضعیت متروی اصفهان تشکیل شده است، می‌افزاید: هنوز در این کمیته درباره آغاز به کار خط 2 بحثی صورت نگرفته است.

به هرحال خط 2 متروی اصفهان مدتی است بر سر دوراهی ماندن یا رفتن قرار دارد و منتظر تائید نهایی یونسکو است و ادامه ساخت آن نیز به دلیل شرایط تاریخی شهر چند سالی زمان خواهد برد.

دلایل تاخیر در ساخت مترو

گرچه برخی از مدیران استانی تنها کشف برخی آثار و محوطه‌های تاریخی در مسیر حفاری، تامین نشدن بودجه لازم و روند کند تامین تجهیزات را از دلایل به بهره برداری نرسیدن این پروژه پس از 14 سال ذکر می‌کنند، اما اختلاف نظر میان مدیران شهری با مسئولان میراث فرهنگی و تاریخی این استان درباره مسیر مترو و نحوه تخصیص اعتبار را نباید نادیده گرفت؛ موضوعی که در سال‌های گذشته یکی از عوامل مهم تاخیر در روند ساخت و بهره‌برداری از این پروژه بوده است. این در حالی است که تفاهم و تعامل میان اداره میراث فرهنگی، شهرداری اصفهان و مترو این شهر می‌تواند این پروژه را بسرعت به پایان برساند.

سعید ابوالقاسمی - جام‌جم