فساد اقتصادی چیست؟

فساد پدیده‌ای است که بیشتر در بخش رسمی بروز می‌کند و فساد در اقتصاد رسمی به نوبه خود افزایش و توسعه بخش غیررسمی اقتصاد را به همراه دارد. این پدیده فقط به کشورهای در حال گذار اقتصادی یا دیگر کشورهای در حال توسعه مربوط نمی‌شود، بلکه پدیده‌ای است که به رفتار بشر وابسته است و در تمام کشورها صرف نظر از سطح توسعه اقتصادی و سیاسی آنها ظاهر می‌شود. فساد از نظر شدت و عمق آن در رده‌های مختلف دولتی بر چند نوع تقسیم می‌شود: فساد سطح بالا یا کلان و فساد سطح پایین.

فساد کلان یا سطح بالا که به فساد مقامات عالی و وزیران و کارمندان عالی‌رتبه دولتی مربوط می‌شود و معمولا به صورت باندی و با ارقام هنگفت صورت می‌گیرد (مانند دریافت رشوه و پورسانت توسط یک وزیر در قبال خرید هواپیماهای گران‌قیمت، واگذاری امتیازات و منابع طبیعی یا خرید تعداد زیادی نیروگاه‌های گازی که به سرعت مستهلک می‌شوند)، و فساد سطح پایین که شامل فساد کارمندان جزء و رده پایین مانند ماموران گمرکی و افراد پلیس می‌شود. (مانند پرداخت رشوه به یک کارمند دون پایه برای تسریع در صدور گواهینامه رانندگی)

فساد تصادفی (اتفاقی) و فساد نظام مند( حاد)

یکی از متفکرین به نام هربرت ورلین، فساد اتفاقی را به انجام خطا در بازی فوتبال تشبیه می‌کند که داور با زدن یک ضربه مستقیم آن را جریمه می‌کند، اما فساد نظام مند (حاد) مانند تشویق خشونت در بازی فوتبال است به طوری که بازی تغییر ماهیت دهد و به ضد بازی تبدیل شود.

الهام حیدری

جام‌جم