گاردین؛ از حومه منچستر تا قلب لندن

روزنامه گاردین که در ابتدا «گاردین منچستر» نام داشت، توسط جان ادوارد تیلور سال 1821 در شهر منچستر پایه گذاری شد و اولین شماره آن 5 می همان سال به چاپ رسید. این روزنامه از همان ابتدای تاسیس خود تصمیم داشت علایق و عقاید لیبرال بعد از واقعه پترلو (قتل عام کشاورزان خواهان اصلاح قانون نمایندگی مجلس در سال 1819) را تقویت کرده و به تشویق آزاداندیشی سیاسی در میان مردم بپردازد.

روزنامه که تا سال 1836 به صورت هفتگی و تنها در روزهای شنبه چاپ می‌شد، پس از مدتی توانست یک نسخه دوم چاپ در روزهای چهارشنبه را هم اضافه کند. از سال 1855 با توجه به قانون حذف استفاده از تمبر در مطبوعات، نهایتا به چاپ روزانه رسید و قیمت نهایی‌اش را هم به دو سکه کاهش داد. اما شهرت اصلی این روزنامه که بعدها با نام «گاردین» شناخته شد، مدیون سردبیری فردی با نام سی. پی. اسکات است که به مدت 57 سال اداره این روزنامه را به عهده داشته و در این مدت اقدامات فراوانی را در جهت افزایش اعتبار روزنامه انجام داد.

او که مالکیت کل روزنامه را در سال 1907 و پس از مرگ پسر تیلور (وارث قانونی گاردین) خریده بود، از ابتدای کار خود سوگند یاد کرد اصول فکری مالکان قبلی را با حفظ استقلال روزنامه همچنان ادامه بدهد. اسکات این اصول را در سرمقاله‌ای که به مناسبت صد سالگی روزنامه به چاپ رسیده بود، چنین برشمرد: «ابراز نظر آزادانه، اما حقایق مقدس‌اند... مخالفان هم به اندازه دوستان این حق را دارند که صدایشان شنیده شود...»

سرانجام و به دنبال بحران‌های ناشی از کمبود کاغذ و کیفیت پایین چاپ، روزنامه در سال 1964 به لندن نقل مکان کرد. اواسط دهه 60 شایعات ادغام این روزنامه با دیگر روزنامه معروف اما بحران‌زده آن زمان یعنی «تایمز» به گوش رسید؛ چرا که بسیاری بر این عقیده بودند که تنها یک جا برای رقابت با روزنامه اصلی بریتانیا «دیلی‌تلگراف» وجود دارد. اما در نهایت مذاکرات به نتیجه نرسید و استقلال این دو روزنامه حفظ شد. گاردین حیات خود را در این دوران به سردبیر وقت خود با نام «آلاستیر هثرینگتون» مدیون است. اقدامات بعدی این روزنامه یعنی سرمایه‌گذاری در چاپ، در کنار حرکت موثر انتقال به لندن، به تحکیم موقعیت گاردین در طول دهه‌های 60 و 70 میلادی کمک فراوانی کرد. در آن دوران نقش این روزنامه در انعکاس صدای حزب کارگر و سوسیال دموکرات بدون تردید بود.

همچنین در سال 1997 گاردین از طریق تفحص در روابط خصوصی دو نفر از نمایندگان پارلمان با نام‌های جاناتان اتیکین و نیل همیلتون به سقوط دولت محافظه‌کار این کشور کمک کرد و جایزه روزنامه معتبر سال‌های 1997 و 98 را هم به دست آورد. با همه‌گیر شدن ابزارهای اطلاع‌رسانی جدید و شروع استفاده روزنامه‌ها و سایت‌های خبری از اینترنت برای انتقال اخبار، گاردین هم دست به توسعه انتشارات آنلاین خود زد و طی سال‌های 2009 تا 2011 طیف وسیعی از خدمات دیجیتال، شامل برنامه‌های مخصوص گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها و نیز فعالیت در شبکه‌های اجتماعی گوناگون را به شکل قابل توجهی توسعه بخشید.