تعامل جدی و مسئولانه اروپا برای فصل جدید مناسبات

با فرا رسیدن زمان اجرای برجام و با توجه به بحران اقتصادی که اروپا با آن دست به گریبان است، کشورهای عضو اتحادیه اروپا فرصت جدیدی یافته‌‌اند تا با ارزیابی صحیح و واقع‌بینانه از ظرفیت‌های موجود و همچنین بر اساس منافع و علایق مشترک، برای ارتقای روابط در حوزه‌های مختلف اقتصادی و صنعتی، تجاری و سرمایه‌گذاری و انتقال فناوری برنامه‌ریزی و اقدام کنند.

رایزنی‌ها و همکاری‌ها با جمهوری اسلامی ایران که در طول سالیان گذشته به‌دلیل نگاه غیرواقعگرایانه برخی کشورهای اروپایی از تحولات بین‌المللی کاهش یافته بود، اکنون به یکی از ضروریات محیط بین‌المللی مبدل شده است زیرا تهران به عنوان نقطه ثبات منطقه جنوب غرب آسیا که از مزیت پیوند‌های جغرافیایی و فرهنگی با حوزه‌های آسیای مرکزی و قفقاز و همچنین مناطق جنوبی خاورمیانه و شمال آفریقا برخوردار است، می‌تواند پلی مطمئن برای تجارت، مکانی امن و باثبات برای سرمایه‌گذاری و شریکی قابل اعتماد برای تامین امنیت منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای باشد.

آنچنان که در اظهار نظر مقامات کشورهای اروپایی مشهود است به نظر می‌رسد انگیزه کافی برای جبران خسارت‌هایی که طی دهه گذشته و به دلیل خودتحریمی اروپاییان از بازار پررونق ایران متوجه تجار و صاحبان صنایع آنان شد، وجود دارد.

سفر رئیس‌جمهور ایران به سه کشور اروپایی که پیشتر قرار بود در پاییز گذشته انجام شود، تحت تاثیر حملات تروریستی پاریس به آغاز سال 2016 موکول شد تا موضوع امنیت بین‌المللی و منطقه‌ای، یکی از مسائل مطروحه در گفت‌وگو‌های دوجانبه حسن روحانی با روسای دولت‌های ایتالیا و فرانسه باشد.

افراط و ترور در حال حاضر بخش‌های مختلفی از غرب آسیا تا شمال آفریقا را در برگرفته و سیل جوانان اروپایی با آموزه‌های سلفی با مساعدت‌های همسایگان سوریه و عراق به این کشورها گسیل داده می‌شوند، موضوعی که نه‌تنها اروپا بلکه اردوگاه غرب را بشدت نگران کرده است.

در چنین فضایی و در حالی که شاهد رشد بی‌رویه جریان‌های مبتنی بر ترور هستیم ایران به عنوان « کشوری امن و با قدرت» نشان داده است که برای مقابله با این جریانات، عزمی جدی و اراده‌ای قوی دارد و برای کشورهای اروپایی که تجربه همکاری با جمهوری اسلامی ایران در مقابله با پدیده افراطی‌گرایی طالبانی را نیز دارند، تلاش برای همکاری‌های مشترک دلگرم‌کننده خواهد بود.

پیش از این و در خلال همبستگی‌های متنوع مقابله با داعش در عراق و سوریه نمایان شد که برخلاف ائتلاف‌های نخ‌نمایی که محوریت آنها را ریاض یا واشنگتن به عهده دارند، تکیه بر نقش تهران می‌تواند بر حل و فصل سریع و اصولی این چالش مهم بین‌المللی مفید واقع شود.

نباید از نظر دور داشت که لازمه ایجاد فصلی جدید در تعاملات میان ایران و غرب، تعامل مسئولانه و جدی اروپا با روند اجرایی شدن برجام و انجام تعهدات مربوط به آن و همچنین سیاستگذاری مستقل‌تر بروکسل از واشنگتن در تصمیم‌سازی‌های کلان است، مساله‌ای که فقدان آن در دوران تحریم به مناسبات اروپا با تهران ضربات سنگینی وارد کرد.

سید محمدعلی حسینی - سفیر سابق ایران در ایتالیا