فقط ورزشکاران نیستند که گاهی عرصه را برای بحثهای داغ فراهم میکنند، بلکه جوانان هوادار یک تیم آتشبیار معرکهاند و در ادامه این روند، ساختار ویژهای شکل میگیرد که به خردهفرهنگ جوانان تعلق دارد، اما افکار عمومی به آن به صورت یک حرکت انحرافی و هنجار شکن نگاه میکند. غوغاگر عنوانی است که به این افراد نسبت داده میشود. بر پایه برخی پژوهشها، سه نوع پرخاشگری را میان تماشاگران ورزشی میتوان از یکدیگر متمایز کرد: کلامی، غیرکلامی و بدنی. توهینهای اهانتآمیز، سوت زدن و فحاشی متعلق به پرخاشگری کلامی است. هدف این نوع پرخاشگری، تحقیر بازیکنان حریف و داوران است. پرخاشگری غیرکلامی تهدید با مشتهای گره کرده و ژستهای اهانتآمیز است و پرخاشگری بدنی؛ اشیا پرتابی، زنجیر، سنگ و چاقو... .
وقتی احساس نشاط از بازی و بیش از آن، آگاهی از این امر که ورزش فقط بازی است، کنار گذاشته شود در آن صورت باید فاتحه ورزش را خواند و همچنین کارکرد نظارت آن بر پرخاشگری را فراموش کرد؛ چون پرخاشگری هر چه بدتر و ویرانکنندهتر بروز خواهد کرد. یکی از عوامل مهم پرخاشگری تماشاگران ناکامی تیم است که به شکل ناهنجاری بروز میکند. از این رو میتوان گفت ناکامی سبب برانگیختگی پرخاشگری است. بازی بد تیم خودی یا تصمیمهای اجرایی که تماشاگران تصور کنند علیه تیمشان صورت گرفته، مثل تصمیم داوران شکل بروز پرخاشگری را بغرنجتر میکند. گاهی نیز ناکامیهای پیدرپی در تماشاگران این باور را ایجاد میکند که در قبال کنش متقابل آنها توجهی از سوی مسئولان و مربیان تیم صورت نمیگیرد. تماشاگر برد میخواهد، اما بیتوجهیها باختهای تیم را تکرار کرده است. از این رو شکل دیگری از پرخاشگری ارائه میشود.
در بازی خانگی قدرت تیم خودی به حمایت هواداران و موانعی که آنها به شکل سوت زدن یا تحقیر حریف برای کاهش سطح اعتماد به نفس بازیکنان مقابل ایجاد میکنند، بستگی دارد. اگر پرخاشگری کلامی با موفقیت انجام شود (پیروزی تیم خودی، بازی بد تیم حریف) این تصور پیدا میشود که تماشاگران پاداش رفتار خشن خود را دریافت کردهاند و انتظار آنها از رفتار خشن خود برآورده شده است. این روند، سبب تقویت رفتار خشن آنها میشود و اینجاست که رفتارهای خشن را مثبت ارزیابی میکنند. کوتاهی در اجرای عوامل بازدارنده،نادیده گرفتن و سهلانگاری در مجازات غوغاگران، زمینه را برای ساختارسازی ویژه خردهفرهنگها بیشتر میکند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد