نامه‌هایی برای جان اسمیت

این کتاب که سال 1912 برای نخستین بار به چاپ رسید در طول بیش از یک قرن محبوبیتی دور از انتظار پیدا کرد و اکنون یکی از رمان‌های پرفروش در جهان است. به بهانه پخش مجدد مجموعه انیمیشن بابالنگ‌دراز از شبکه کودک و نوجوان به این سریال خاطره انگیز و دیدنی نگاهی داریم.

شادی‌های کودکی غمگین

شخصیت اصلی این داستان جذاب جروشا ابوت یا جودی ابوت است که در نوانخانه‌ای غم‌انگیز به نام جان گریر زندگی می‌کند. او استعداد خوبی در نوشتن دارد.

یکی از نوشته‌های او مورد توجه یکی از بانیان نوانخانه قرار می‌گیرد. این فرد با نام مستعار جان‌اسمیت، قیمومیت جودی را تقبل می‌کند و او را به بهترین دبیرستان شبانه روزی می‌فرستد.

جودی موظف است در ازای این لطف قیم خود هر ماه به او نامه‌ای بنویسد و وی را از اتفاقات و پیشرفت‌های درسی‌اش با خبر کند. جودی درزندگی جدید خود در حالی که بسیار خوشحال است، اما غمی سنگین نیز دارد. او مجبور است هویتش را پنهان نگه دارد و همین موضوع رنجش می‌دهد.

در دبیرستان، جودی با سالی مک براید و جولیا پندلتون هم‌اتاق می‌شود. سالی دختری خجالتی، اما شیرین است و پس از مدتی رابطه دوستی عمیقی بین او و جودی برقرار می‌شود.

در مقابل، جولیا دختری مغرور و افاده‌ای است که مدام سعی دارد سر از کار جودی درآورد. جولیا عمویی به نام جرویس پندلتون دارد که آدمی سرشناس و پولدار است؛ اما در عین حال مردم‌گریز و تا حدی عجیب است که از روش‌های خانواده متمول خود دوری می‌کند.

در طول داستان، شاهد ملاقات‌های گاه به گاه جرویس پندلتون و جودی هستیم و کم‌کم جودی به جرویس علاقه‌مند می‌شود. داستان زمانی به اوج می‌رسد که متوجه می‌شویم قیم جودی آقای جان اسمیت همان جرویس پندلتون است.

داستان علاوه بر وجود جنبه‌های سرگرم‌کننده و توجه به عواطف و احساسات لطیف انسانی مثل بخشش، کمک به همنوع، نوع‌دوستی، صبر، پایداری و... جذابیت‌هایی دارد که همه را در هر سنی جذب خود می‌کند. اگرچه در ظاهر این داستان برای نوجوانان نوشته شده، اما سبک نگارش به گونه‌ای است که مخاطبان بزرگسال را نیز شیفته خود می‌کند و به همین دلیل این کتاب یکی از آثار ماندگار ادبی جهان به شمار می‌آید.

کتاب بابالنگ‌دراز از نظر نگارش نیز سبکی بدیع و خلاقانه دارد. این کتاب در اصل در قالب نامه‌هایی است که از زبان جودی برای قیم خود که او، وی را بابالنگ‌دراز می‌نامد نوشته می‌شود.

باز هم شرکت نیپون

مجموعه انیمیشن بابالنگ‌دراز ـ که اکنون شاهد پخش آن هستیم ـ سال 1990 توسط شرکت معروف انیمیشن‌سازی نیپون ژاپن ساخته شد و به نمایش درآمد. این دومین اقتباس ژاپنی‌ها از این داستان معروف جین وبستر بود.

سال 1979 نیز انیمیشن دیگری با اقتباس از این داستان ساخته شده بود. این مجموعه سه سال از زندگی جودی ابوت را از زمان ترک نوانخانه جان گریر تا زمان اتمام دوران دبیرستان به تصویر کشیده است.

در این نسخه انیمیشن، جودی نسبت به اصل داستان جوان‌تر است و به جای کالج به دبیرستان می‌رود. این مجموعه 40 قسمتی با موفقیت به نمایش درآمد و بسیاری از شبکه‌های معروف در اروپا و آمریکا آن را نمایش دادند. در ژاپن تحت تاثیر نمایش این انیمیشن، بنیاد خیریه‌ای برای کوکان یتیم با نام بنیاد بابالنگ‌دراز تاسیس شد.

استودیوهای انیمیشن‌سازی نیپون در توکیوست. این شرکت فعالیت خود را از اواسط دهه 1970 با تولید مجموعه‌هایی چون هایدی و بچه‌های مدرسه آلپ و نیکو آغاز کرد. یکی از دلایل محبوبیت و شهرت این شرکت انیمیشن‌سازی ساخت مجموعه‌هایی است که براساس رمان‌ها و کتاب‌های معروف ادبیات جهان شکل و قوام می‌یابد.

خالق ماندگار جودی ابوت

جین وبستر، نویسنده و نمایشنامه نویس آمریکایی (1916 ـ 1876) با کتاب مشهورش بابالنگ‌دراز در جهان ادبیات چهره‌ای شناخته شده دارد. مادرش از نزدیکان مارک تواین، نویسنده معروف آمریکایی بود و پدرش نیز یک موسسه انتشاراتی داشت که برخی از کتاب‌های مارک تواین توسط این موسسه به جاپ رسید.

کتاب بابالنگ دراز ابتدا در قالب پاورقی در نشریه‌ای با موضوع زنان به چاپ رسید و در اکتبر 1912 به شکل کتاب وارد بازار شد.

اختلاف شدید طبقاتی در آمریکا و تفاوت رفتار کادر آموزشی در مدارس با بچه‌های فقیر و پولدار، مهم‌ترین انگیزه او در نگارش این کتاب بود.

استقبال از کتاب، جین وبستر را ترغیب به اقتباس نمایشنامه‌ای بر اساس کتابش کرد که این نمایشنامه در تئاتر نیویورک به مدت بیش از شش ماه روی صحنه رفت. بسیاری از درآمدهای حاصل از فروش کتاب و بلیت‌های نمایش برای کودکان یتیم هزینه شد.

جین وبستر سال 1915 کتاب «دشمن عزیز» را که دنباله بابالنگ‌دراز بود، نوشت. در این کتاب، جودی به خانمی متشخص تبدیل می‌شود، اما بیشتر هم و غم خود را صرف امور خیریه می‌کند که در صدر همه آنها رسیدگی به نوانخانه جان گریر است که کودکی سیاه و تلخی را در آن گذرانده است.

حالا او و آقای پندلتون که رئیس هیات امنای پرورشگاه است، به این فکر افتاده‌اند تحولی بنیادی در آنجا به وجود بیاورند. به همین علت به عنوان اولین گام برای تغییرات، سالی مک براید جوان را نامزد مدیریت پروشگاه می‌کنند و... . دشمن عزیز، آخرین اثر جین وبستر بود.

او یک سال بعد هنگام تولد فرزندش درگذشت. از داستان بابالنگ‌دراز چند اقتباس سینمایی ساخته شده که یکی از آنها فیلمی به همین نام محصول کره جنوبی است که سال 2005 ساخته شد. جدیدترین اقتباس نمایشی از آن نیز در برادوی سال گذشته روی صحنه رفت که یک اثر موزیکال بود.

لادن بهبودی - جام‌جم