لزوم مناسب‌سازی اماکن اقامتی برای معلولان

مشکل کجاست؟

مانند بسیاری از زمینه‌های دیگر، نبود یک برنامه مدون در این حوزه سبب عدم پیشرفت گردشگری معلولان شده است. متاسفانه تا وقتی برنامه‌ریزی گردشگری ایران به‌عهده کارشناسان سایر حوزه‌هاست، این صنعت به جلو گام برنخواهد داشت. در حال حاضر در سراسر ایران هتل‌ها، رستوران‌ها و مراکز فرهنگی و ورزشی بسیاری در دست ساخت و توسعه هستند. اما آیا طرحی جامع یا دستورالعملی وجود دارد که در دسترس سازندگان این مراکز قرار گیرند و آنان را ملزم به رعایت اصول مناسب‌سازی این مراکز برای معلولان کند؟ پاسخ خیر است. این یک مشکل سراسری است. در برخی هتل‌ها یک اتاق برای معلولان به اصطلاح مناسب‌سازی شده که در بیشتر موارد بر اساس اصول استاندارد نیست و باز هم گردشگر معلول را به یک نفر به عنوان همراه، وابسته می‌کند. حتی خوردن یک وعده غذا خارج از خانه برای معلولان راحت نیست و آنان همچون سایر افراد جامعه از حق انتخاب آزادانه رستوران مورد علاقه‌شان برخوردار نیستند. کابوس پله‌ها، میزها و اتاق‌هایی با فضای نامناسب برای چرخش ویلچر همه و همه تنها بخش کوچکی از مشکلات گردشگران معلول در طول سفر هستند. چرا راه دور برویم حتی سرویس‌های بهداشتی هم برای معلولان مناسب‌سازی نشده‌اند. صرف ساخت یک توالت فرنگی بدون تعبیه میله‌های دستگیر و حمایتی به معلولان ما کمکی نمی‌‌کند و آنان حتی در سرویس‌های بهداشتی هم نیازمند همراه هستند که این دردآور است.

شاید مناسب‌سازی مکان‌های مرتبط با گردشگری چون هتل‌ها، رستوران‌ها، موزه‌ها و... که اکنون فعال هستند مشکل به نظر برسد، اما غیرممکن نیست. تنها با تدوین یک طرح جامع مناسب‌سازی و صرف هزینه‌هایی نسبتا معقول می‌توان به این مهم دست یافت. در زمینه مراکز در حال ساخت که کار بسیار ساده‌تر است و البته کم‌خرج‌تر. چرا یک معلول نتواند مانند سایر افراد جامعه از جاذبه‌های تاریخی کشورش که مایه غرور و سربلندی اوست بازدید کند؟ مگر نه این که او نیز باید مانند دیگران از حق مساوی در استفاده از امکانات و خدمات موجود در کشورش برخوردار باشد؟ آیا یک فرد معلول نباید از تاثیرات مثبت سفر و گردشگری بر جسم و روحش برخوردار شود؟ پس چرا این گونه نیست.

وای به روزی که بگندد نمک!

رمپ یا همان سطح شیبدار یکی از تسهیلاتی است که برای تردد معلولان در مکان‌هایی که اختلاف ارتفاع دارند، در نظر گرفته می‌شود. اما بسیاری از رمپ‌هایی که در سطح شهر یا مکان‌هایی چون ورودیه هتل‌ها، موزه‌ها، پارک‌ها و سایر مکان‌های مشابه در ایران تعبیه شده‌اند، شیب استاندارد ندارند و در بسیاری از موارد خود باعث بروز حادثه برای معلولان می‌شوند. شیب برخی از این رمپ‌ها آنچنان زیاد است که معلولان برای عبور از روی آنها نیازمند کمک هستند و این به استقلال حرکتشان لطمه می‌زند و حس آزار دهنده وابستگی دائم به دیگران را در آنها تشدید می‌کند.

آیسا اسدی

کارشناس ارشد برنامه‌ریزی توریسم