یادداشت

زلزله در جامعه

حوادثی مانند زلزله ‌نظم اجتماعی و ساختار کالبدی و معماری زندگی مردم را به هم می‌ریزد و جدای از تلفات جانی که به همراه دارد از آن ‌به عنوان ‌فاجعه نیز یاد می‌شود، چراکه باعث می‌شود نظام اجتماعی‌دچار اختلال شود. این اختلال تبعاتی را به همراه دارد که از مهم‌ترین‌هایش می‌توان به نقصان زندگی معمولی مردم اشاره کرد که شامل از دست دادن نزدیکان و سرمایه‌های اقتصادی می‌شود.

کد خبر: ۱۰۹۳۹۱۰

با تمرکز روی تبعات این حادثه باید به فقر اقتصادی بیشتر توجه کرد به این مفهوم که با چنین حادثه‌ای افراد طبقه پایین جامعه از لحاظ اقتصادی ‌ضربه‌های بیشتری می‌بینند، چراکه شرایط‌‌ خانه‌های آنها نیز نسبت به دیگر گروه‌های جامعه ناایمن‌تر است. تبعات چنین آسیبی مواجهه آنها با محرومیت جدید است و چنین آسیبی سطح نیازهای این افراد را پایین‌تر می‌برد. اگر براساس هرم مازلو ‌پیش برویم می‌بینیم این افراد در این هرم هم تنزل پیدا می‌کنند و به سمت تامین نیازهای اولیه‌‌شان می‌روند در حالی که می‌توانستند ‌به سمت بالای هرم حرکت کنند‌.

مساله دیگر این‌که‌ چنین حادثه‌ای کنترل نهادهای نظارتی و اجتماعی و البته شبکه‌های ارتباطی بومی را نیز تخریب می‌کند‌ در نتیجه ‌افراد بیش از گذشته دچار تنهایی می‌شوند‌. باید یادآور شد در این شرایط به طور معمول نهادهای حمایتی که می‌توانستند کمک مناسبی به افراد کنند نیز دستخوش ‌آسیب شده‌اند؛ به همین دلیل بستری فراهم می‌شود تا برخی به اعمال بزهکارانه روی آورند. این را می‌شود از میزان آسیب‌های اجتماعی همچون سرقت و البته نوع دیگری همچون خودکشی و پناه بردن به مواد مخدر و غیره متوجه شد.

آسیب دیگری که از مختل شدن نظام‌های حمایتی و نظارتی ایجاد می‌شود‌ این است که‌‌ افراد ناراضی فرصتی پیدا می‌کنند برای بیان حرف‌هایشان‌ و انتقاد‌‌ از این‌که چرا اقدام‌های پیشگیرانه صورت نگرفته است و این مورد کارآمدی نهادهای حاکم را نشانه‌ می‌رود، البته ابراز نارضایتی و انتقاد به خودی‌خود امری مذموم نیست، اما در چنین شرایطی هم از نیت فرد منتقد و هم از شرایط موجود برای بیان این نوع انتقاد می‌توان متوجه شد که چه اهدافی پشت این انتقادها قرار دارد.