طرح آمریکا برای سوریه پسا داعش

البته ثمره این مقاومت محدود به آزادسازی سرزمین‌های عراق و سوریه از دست داعش و سقوط خلافتشان نمی‌شود، بلکه در حقیقت سقوط این خلافت و این که داعش در مراحل پایان عمر تاریخی خود در عراق و سوریه به سر می‌برد، شکست بزرگی است که متوجه حامیان اصلی جریان تروریستی داعش و دیگر گروهک‌های تروریستی می‌شود، حامیانی که نظام سلطه، صهیونیسم و حکام ارتجاعی منطقه با محوریت آمریکا را شامل می‌شود. دفاع جانانه دو ملت عراق و سوریه، دفاع از عزت و کرامت انسانی و در عین حال حفظ تمامیت ارضی، استقلال، وحدت ملی و جلوگیری از تجزیه این کشورها ست که در دستور کار مأموریت‌های داعشی بود که نظام سلطه به آن واگذار کرده بود.

این مقاومت سبب شد امروز داعش در مراحل پایانی در این دو کشور قرار بگیرد. اگر چه همچنان در نقاط محدود همچنان حضور دارد، اما به صورت جبهه‌ای و استقرار در یک سرزمین خاص نخواهد بود. قابل توجه است آمریکایی‌ها که هم در پیدایش داعش و هم در حمایت از این گروه با وجود حملات و تجاوزگری‌های بیرحمانه‌اش علیه ملت سوریه و عراق نقش اصلی را داشت، پس از این که مقاومت توانست بر این جریان تروریستی تفوق پیدا کند، چهره منافقانه خود را باز به نمایش گذاشتند و ادعا کردند در جبهه مبارزه با داعش قرار گرفته‌اند و ائتلاف اصطلاحا جهانی به رهبری آمریکا در مبارزه با داعش را شکل دادند. اما برای ملت‌های عراق و سوریه روشن بود آنچه آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند، فریبی بیش نیست.

سناریوهای جدید آمریکا

آمریکایی‌ها هیچ‌گاه نابودی داعش را نمی‌خواستند، ‌بلکه خواسته آنها تداوم وجود داعش در منطقه بود تا ابزاری برای فشار آمریکا بر نظام‌های مستقل در منطقه و بهانه‌ای برای حضور نظامی اشغالگرانه‌اش باشد. اکنون که داعش در سوریه و عراق به سمت نابودی کامل می‌رود،‌ آمریکایی‌ها در حال طراحی سناریوهای جدیدی هستند. نخست آنها می‌خواهند به بهانه تداوم پاکسازی داعش، حضور نظامی خود را در کشورهای عراق و سوریه حفظ کنند؛ حضوری غیرقانونی که در این یکی دو سال اخیر به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.

از سوی دیگر، آنها دست به بدیل‌سازی می‌زنند و به جای داعش، نیروهای جدید از جمله عشایر محلی و عرب، اکراد و ... را به صورت وسیع سازماندهی می‌کنند و آموزش می‌دهند و به تجهیزات نظامی مسلح می‌کنند تا به یک نیروی نظامی در اختیار آمریکا تبدیل شوند. این نیروها اکنون در شمال سوریه تا رقه حضور دارند. آمریکایی‌ها در راستای ادامه هژمونی و سلطه خود در منطقه و با همان نیت تجزیه کشورهای سوریه و عراق که خواست رژیم صهیونیستی است و آمریکا نیز نسبت به آن بی‌میل نیست، فشار بر دولت‌ها را ادامه خواهند داد. در یک ماه اخیر دیده شده آنها نیروهای عشایر و کرد را با حمایت‌های هوایی به رقه می‌برند؛ اقدامی که مغایر با حاکمیت ملی سوریه است.

از سوی دیگر، آنها سناریوهای خود را در چارچوب تقویت کردها و طرح مسأله خودمختاری و ایجاد کریدوری زمینی در مرزهای مشترک سوریه و عراق دنبال می‌کردند. البته با حملات نظامی هماهنگ میان نیروهای عراقی و سوری و آزادسازی کامل مرزهای دو کشور از لوث داعش، آمریکایی‌ها در ایجاد این کریدور ناکام ماندند. اما آنها همچنان مترصد هستند سرزمین و نیروهای جدیدی در اختیار بگیرند تا حضور نظامی اشغالگرانه خود را در منطقه به بهانه تداوم مبارزه با داعش و تروریسم تثبیت کنند. در واقع آنها به بهانه تعقیب باقیمانده نیروهای داعش، به دنبال تثبیت حضور نظامی خود هستند که اقدامی غیرقانونی و در نقض حاکمیت ملی عراق و سوریه است. آنها با هدف فشار بر ترکیه، عراق،‌ سوریه و جبهه مقاومت قصد حفظ چنین ابزاری را دارند.

داعشی‌های بی‌سرزمین

امروز در عراق و سوریه شاهدیم داعش بر اثر پیروزی‌های مقاومت، به صورت جبهه‌ای در این دو کشور حضور ندارد و ارتش عراق و نیروهای الحشدالشعبی و ارتش و نیروهای متحد سوریه در حال مقابله و پاکسازی تروریست‌های داعش در این دو کشور هستند. با وجود این و در شرایطی که ارتش عراق با کمک مردم در تعقیب داعش بود، شاهد کمک آمریکایی‌ها برای خارج‌سازی رهبران و بخشی از نیروهای داعش از منطقه بودیم. در واقع، آمریکایی‌ها سعی دارند کادرهای داعش را همچنان حفظ کنند. بخش قابل توجهی از این تروریست‌ها را به مناطق جدیدی چون یمن، لیبی، شبه‌جزیره سینا و افغانستان منتقل می‌کنند.

در چنین شرایطی قابل پیش‌بینی است تروریست‌های داعش از فضای نظامی به سمت امنیتی کشیده شوند و به صورت تیم‌های خفته و هسته‌های امنیتی و تروریستی به صورت فردی یا به صورت هسته‌های دو سه نفره در مناطقی که امکان حضور دارند به عملیات‌ تروریستی اقدام کنند. قصد آنها از انتقال داعش به افغانستان، فراهم آوردن امکان ورود این تروریست‌ها به آسیای مرکزی و ایجاد مشکل برای کشورهایی چون روسیه و چین است.

در یمن، آل سعود در کنار محاصره و تحریم زمینی، هوایی و دریایی این کشور در بیش از هزار روز تجاوز وحشیانه علیه مردم بی‌دفاع یمن، در سکوت جامعه جهانی که چشم خود را به ‌این جنایت‌ها بست، امروز به شکست کامل رسیده است. بر این اساس، آنها با هدف ایجاد جنگ‌های داخلی در یمن به تقویت داعش و القاعده پرداخته‌اند. این روزها خبرها حاکی از افزایش حجم حملات تروریستی در یمن و افغانستان است.

در شبه‌جزیره سینا نیز افزایش حملات تروریستی سبب درگیر شدن ارتش مصر با این پدیده شده است؛ ارتشی که باید برای مقابله با دشمن اصلی، یعنی رژیم صهیونیستی و تهدیدات آن هر لحظه آماده باشد، درگیر مسائل تروریستی منافقانه شده که نظام سلطه در قالب جنگ نیابتی علیه کشورهای اسلامی طراحی کرده‌اند.

به میزانی که سوریه و عراق از پدیده داعش خلاص می‌شود، این تروریست‌ها به سمت مناطق دیگر خاورمیانه و افزون بر آن به شمال آفریقا و شرق آسیا کشانده می‌شوند. در واقع به نظر می‌رسد داعش در مناطقی حضور پیدا می‌کند که مردم یا دولت آن کشور سیاست‌هایی در تضاد با سیاست‌های آمریکا دارد.

افزایش حملات تروریستی داعش در فیلیپین، زمانی که مواضع دولت این کشور تا اندازه‌ای با سیاست‌های آمریکا در تضاد قرار گرفت، می‌تواند در این راستا باشد. بخشی از این تروریست‌ها اگر امکان بازگشت به اروپا را داشته باشند، دست به اقدامات تروریستی در اروپا خواهند زد.

چرا آمریکا در رقه حضور دارد؟

در سوریه تنها داعش نبود که می‌جنگید، گروه‌های تروریستی دیگری در این کشور حضور داشتند و دارند که همچنان از خود مقاومت نشان می‌دهند و علیه حاکمیت ملی سوریه اقدام می‌کنند. هر چند با افزایش توانمندی و اقتدار ارتش سوریه، این کشور می‌تواند با تهدیدات این گروه‌ها مقابله کند؛ اما مسأله اصلی دولت سوریه در حال حاضر، حضور نامشروع آمریکا و گروه‌های تحت حمایت آن است که در شمال سوریه تا رقه مستقر شده‌اند. دولت سوریه همان طور که این موضوع را محکوم کرده، طبیعی است مسیر آزادسازی این مناطق را به شیوه مذاکره یا قوه قهریه دنبال خواهد کرد.

دستاوردهای جبهه مقاومت، دستاورد بزرگی بوده ، اما به معنای پایان مسائل ناامنی و تروریستی نیست. آمریکایی‌ها به دنبال خلق سناریوهای جدیدی خواهند بود. اما جبهه مقاومت همان طور که در طول این چند سال توانست با اقتدار موقعیت خود را تثبیت کند، به امید خدا بر مشکلات جدید نیز فائق خواهد آمد.

حسن کاظمی قمی

سفیر سابق ایران در عراق