احیای سهمیه‌بندی

دولت در بودجه سال آینده در نظر داشت قیمت سوخت را افزایش دهد و از این موضوع نیز دفاع می‌کند. برخی حامیان دولت آلودگی هوا را بهانه می‌کنند و برخی دیگر نیز معتقدند بنزین بیش از حد معقول مصرف می‌شود و با گرانی آن باید مقابل رشد مصرف را گرفت.

مخالفان افزایش قیمت بنزین

در هفته‌های گذشته پیشنهادی از سوی برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس مبنی بر دو نرخی شدن بنزین مطرح شد که به نظر می‌رسد بهترین راهکار است. به طوری که هر کارت سوخت وسیله نقلیه، دارای میزان مشخصی بنزین باشد و اگر مازاد بر نیاز مصرف کرد، باید قیمت بالاتری را پرداخت کند. بسیاری از نمایندگان مجلس با هدف جلوگیری از افزایش فشارهای اقتصادی به مردم، بحث عدم افزایش قیمت بنزین را به صورت جدی مطرح کرده‌اند. اما مقامات ارشد دولتی همچنان ضمن تاکید بر ضرورت اصلاح قیمت حامل‌های انرژی براساس برنامه ششم توسعه و همچنین ضرورت توجه بیشتر به موضوع اشتغال از پیشنهاد دولت در زمینه افزایش قیمت بنزین دفاع می‌کنند و برضرورت تصویب آن تاکید دارند.

افزایش قیمت باعث کاهش مصرف نمی‌شود

در دولت یازدهم بنزین تک نرخی شد، غافل از این‌که برداشته شدن کارت سوخت همان و افزایش بی‌رویه مصرف بنزین همان. در تابستان سال جاری مصرف بنزین تا
84 میلیون لیتر هم ثبت شد و برخی کارشناسان حوزه انرژی برداشته شدن کارت سوخت را بزرگ‌ترین عامل رشد مصرف دانستند. این در حالی است که همه بنزین مصرفی در داخل کشور تولید نمی‌شود و بخشی از تقاضای بازار از طریق واردات پوشش داده می‌شود. در صورت افزایش قیمت بنزین به 2000 تومان هم بعد از یک سال دوباره شرایط عادی می‌شود و روند رشد مصرف سوخت را شاهد خواهیم بود.

دولت اعلام می‌کند قصد دارد با افزایش نرخ بنزین کمی از یارانه بنزین را حذف کند. در صورتی که محدودیتی برای سوختگیری خودروها وجود ندارد، هرچه خودروها بیشتر مصرف کنند از یارانه بیشتری برخوردار خواهند شد. اما اگر احیای سهمیه‌بندی بنزین با محور قرار دادن خانواده به جای خودرو مورد استفاده قرار بگیرد راه درست برای اصلاح وضعیت موجود بدون ایجاد فشار به عموم مردم بخصوص مستضعفان است.

تاکید رئیس مجلس
بر بازگشت کارت سوخت

علی لاریجانی هفته گذشته درباره افزایش نرخ بنزین عنوان کرد حتماً شرایط مردم در نظر گرفته می‌شود و پرش در این زمینه به مصلحت نیست و باید راه‌هایی مانند دونرخی بودن اندیشیده شود تا به طبقات پایین جامعه فشار نیاید.

هدایت‌الله خادمی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به این که دولت می‌توانست افزایش نرخ بنزین را با شیب ملایم از سال 92 اعمال کند، تصریح کرد: دولت با افزایش تدریجی بنزین از شوک‌های اجتماعی و اقتصادی جلوگیری می‌کرد اما در بودجه سال آینده قصد دارد 50 درصد نرخ بنزین را گران کند که تبعات سنگین تورمی را به جامعه تحمیل می‌کند.

خادمی با تاکید بر این که مردم از نظر اقتصادی توان پرداخت هزینه‌های اضافی را ندارند، افزود: با افزایش یکباره نرخ بنزین رکود اقتصادی، از دست رفتن مشاغل مختلف و افزایش فقر را شاهد خواهیم بود. اما اگر می‌خواهیم هم دولت درآمد داشته باشد و هم به مردم فشاری وارد نیاید، بنزین باید دو نرخی شود.

وی با ارائه راهکاری در این زمینه گفت: برای هر خودرو 80 لیتر و هر موتور سیکلت 20 لیتر بنزین با قیمت هزار تومان در نظر بگیرند و افرادی که مازاد بر این میزان مصرف دارند، قیمت 1500 تا 1600 تومان را بپردازند.

نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: دولت قصد داشت درآمد 37 هزار میلیاردی خود از محل هدفمندی یارانه‌ها را از گرانی حامل‌های انرژی به دست بیاورد که طبق این پیشنهاد بنزین 1600 و گازوئیل 500 تومان باید عرضه می‌شد. در این صورت قدرت خرید مردم بسیار کاهش می‌یافت. اما با دو نرخی شدن بنزین نه تنها این موضوعات حل می‌شود بلکه واردات کاهش یافته و میزان قاچاق نزولی خواهد شد.

خادمی درباره این که دولت قیمت بنزین را با دیگر کشورها مقایسه می‌کند، تصریح کرد: هر موقع وضعیت معیشت، درآمد، حقوق و دستمزد، قیمت تمام‌شده کالاها، قیمت خودرو، بیمه و سایر بخش‌های اجتماعی و اقتصادی کشور ما متناسب با کشورهای دیگر شد، می‌توانیم قیمت بنزین را متناسب با آنها در نظر بگیریم.

این نماینده مجلس تاکید کرد: ایران یک کشور نفت‌خیز است و نباید نرخ بنزین آن با کشورهایی مقایسه شود که نفت ندارند؛ اما برای این که این فرآورده نفتی قاچاق نشود، باید از سیستم سهمیه‌بندی استفاده شود.

وضعیت اقتصادی مردم نامطلوب است

عباسعلی پوربافرانی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان این‌که مخالف افزایش نرخ حامل‌های انرژی هستم به خبرنگار ما گفت: در شرایطی که مردم وضعیت اقتصادی مطلوبی ندارند، نمی‌توان توقع داشت دولت براحتی به فکر درآمد خود باشد و افزایش نرخ بنزین را در دستور کار قرار دهد.

وی با بیان راهکاری مبنی بر افزایش قیمت بنزین افزود: اگر دولت نظام سهمیه‌بندی را احیا کند، براحتی می‌تواند به بخشی از درآمدهای در نظر گرفته در بودجه سال آینده دست یابد؛ به طوری که ماهانه به هر خانوار میزان مشخصی بنزین اختصاص یابد و بیشتر از حجم مذکور افراد باید از سهمیه آزاد که می‌تواند قیمت بسیار بالایی باشد، استفاده کنند.

پوربافرانی با اشاره به این که بنزین تک‌نرخی و گرانی آن در یک دوره، مصرف را کاهش نداد، تصریح کرد: دولت با نظر به این که مصرف را کنترل کند قصد دارد نرخ بنزین را 50 درصد افزایش دهد در حالی که هدف اصلی دولت از رشد نرخ حامل‌های انرژی درآمد است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش نرخ حامل‌های انرژی می‌تواند به ایجاد اشتغال منجر شود، گفت: با 17 هزار میلیارد تومان شغل زیادی نمی‌توان ایجاد کرد، ضمن این که افزایش نرخ حامل‌های انرژی باعث رشد نرخ تورم خواهد شد.

با افزایش نرخ بنزین بشدت مخالفم

فرهاد فلاحتی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات درباره افزایش نرخ حامل‌های انرژی به خبرنگار ما گفت: دولت در بودجه سال آینده در نظر گرفته که نرخ حامل‌های انرژی افزایش و تعداد یارانه بگیران کاهش یابد در حالی که اکنون شرایط اقتصادی ما به‌گونه‌ای نیست که هیچ‌کدام از این دو روش اجرا شود و به همین دلیل بشدت مخالف هستم. وی تاکید کرد: شرایط اقتصادی خانوارها در طول سال‌های گذشته ضعیف شده و قدرت خرید خود را از دست داده‌اند و دولت باید تمهیداتی را در نظر بگیرد که یارانه اقشار ضعیف افزایش یابد.

فلاحتی با بیان این که یارانه حق مردم است و دولت نباید نسبت به آن دست درازی کند، افزود: هنوز منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها مشخص نیست و از دولت خواستیم گزارش عملکرد خود را در این زمینه ارائه دهد؛ اما هنوز گزارشی به مجلس داده نشده است. شواهد نشان می‌دهد همه درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به خزانه دولت واریز نمی‌شود و تا زمان گزارش رسمی دولت، مجلس اجازه افزایش نرخ حامل‌های انرژی را نخواهد داد.

این نماینده مجلس به پیشنهاد دولت مبنی بر افزایش نرخ حامل‌های انرژی به‌منظور ایجاد اشتغال اشاره کرد و گفت: این پیشنهاد دولت بسیار غیرکارشناسی است و با افزایش نرخ حامل‌های انرژی علاوه بر تورم، رکود عمیق تر می‌شود که بیکاری را به همراه دارد. اقتصاد ما هنوز به این درجه نرسیده که افزایش نرخ بنزین روی دیگر اقلام بی‌تاثیر باشد. به نظر می‌رسد دولت اگر بخواهد نظام سهمیه بندی را احیا کند، باید همه ابعاد آن را در نظر بگیرد که در شرایط فعلی بهترین اقدام است.