آوردن فضا به کلاس و بردن کلاس به فضا!

یکی از آزمایش‌ها به جوانه‌زدن و بررسی روند رشد برخی بذرهای گیاهی در شرایط گرانش ناچیز مربوط است. برای مثال فضانوردان قرار است بذرهای هویج، کلم بروکلی و گل تیریشه (نوعی گیاه مهاجم) را در فضا بکارند تا روند رشد آنها با زمین مقایسه شود. به کمک این مقایسه‌ها در آینده می‌توان گلخانه‌های فضایی را برای کاشت انواع محصولات کشاورزی بهینه‌تر و به این وسیله بخشی از نیازهای تغذیه‌ای فضانوردان را در سفرهای فضایی طولانی‌مدت تامین کرد. همچنین در این آزمایش چگونگی رشد تخم میگو در فضا بررسی می‌شود؛ از طرفی فضانوردان روی چگونگی ترمیم دم کرم‌های پلانار (که دم آنها توسط دانش‌آموزان قطع شده است) مطالعه می‌کنند. این مطالعه می‌تواند به پژوهشگران کمک کند تا به درک بهتری از ترمیم بافت‌ها در شرایط گرانش ناچیز برسند.

آزمایش دیگر درباره بررسی اثر بزاق دهان روی دندان‌هاست. در این آزمایش یک گروه دانشجویی مقداری نمونه بزاق دهان را به همراه یک دندان شیری از دوران کودکی یکی از اعضای گروه (که مادرش برای یادگاری نگه داشته بود) را جمع‌آوری کرده به فضا فرستادند. برای جمع‌آوری نمونه بزاق‌ها یکی از دانشجویان به مدت 20 دقیقه درون ظرف نمونه‌گیری تُف کرده است! همان‌طور که می‌دانید مقدار و ترکیبات بزاق تاثیر مستقیمی روی روند پوسیدگی دندان‌ها دارد و در این آزمایش قرار است این موضوع در فضا بررسی شود. دو نمونه آزمایشی دیگر نیز از دانشجویان آلمانی در محموله آزمایشگاهی دراگون وجود دارد که به بررسی برخی فرآیندهای الکترومغناطیس و جریان مایعات در فضا مربوط است.

محمدرضا رضائی

جام‌جم