ضرورت های تاسیس هولدینگ های کشاورزی توسط شبکه تعاونی های روستایی و کشاورزی کشور

به گزارش جام جم آنلاین از روابط عمومی سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، دکتر حسین شیرزاد در سمپوزیوم مدیریت هولدینگ های کشاورزی و روستایی که با حضور تعدادی از اتحادیه ها و روسای انجمن های صنفی و تولیدی کشاورزی برگزار گردید، ضمن تحلیل شرایط محیطی مدیریت حرفه ای و ستادی در هولدینگ های کشاورزی تحت عنوان تأمین مالی زنجیره ارزش (برنامه ریزی ،کنترل، نظارت و پشتیبانی) واحدهای بزرگ عنوان کرد: آنچه که لازمه تحقق تداوم و رونق فعالیت ها در بخش کشاورزی است تأمین الزامات مدیریتی مورد نیاز می باشد که یکی از مهمترین این الزامات تاسیس شرکتهای بزرگ و هولدینگهای زراعی- باغی، دامی و شیلاتی مورد نیاز درچارچوب نظامات بهره برداری و تکنولوژی تولید مرسوم کشور است که بی توجهی به آن موجب لطمه بر تولید محصولات کشاورزی خواهد بود. وی، تولید محصولات کشاورزی را حاصل تعامل چهار عامل مهم کارانسانی، آب،خاک و مکانیزاسیون برشمرد و نقش مهم عامل انسانی را در حیطه های تفکر، برنامه ریزی و مدیریت تولید مهم تلقی کرد.
شیرزاد در ادامه افزود، هولدینگ نهادی است که محصول تکامل تاریخی و بلوغ ساختارهای مالی و اداری در حاکمیت شرکتی است و اداره مجموعه ای از بنگاهها را بر عهده دارد، ذات تاسیس شرکتهای های هلدینگ ایجاد ارزشی مازاد بر مجموع ارزش تک تک واحدها و فراگردهای آنها، به کمک هم افزایی سینرژیک زنجیره ای از فرایندهای به هم پیوسته مرکب از مدیریت دانش، مدیریت زنجیره تامین یا هماهنگ سازی جریانهای مواد )کود و بذر( و ادوات مورد نیاز بین واحدهای موجود ، فروش بین واحدی، است.

امروزه برای مدیریت کلان واحدهای تولید کشاورزی تعابیر مختلفی از جمله هولدینگ های زراعی (Holding Company یا Parent Ag. Company) مانند شرکت مادرتخصصی کشاورزی، شرکت دارنده یا مالک زراعی، شرکت کنترل کننده،شرکت صاحب سهم، شرکت اصلی یا شرکت فرعی(Subsidiary Company)، شرکت وابسته (Affiliated Company)، شرکت مرتبط تخصصی(Associated Company) یا الگوی(S.B.U) برگزیده اند. اما در الگوی رایج هولدینگ های کشاورزی، هریک از واحدها بطور شخصیت های حقوقی مستقل – مدیریت شده و هر واحد با هیئت مدیره و مدیرعاملی مستقل اداره و بصورت شبه متمرکز و یا غیر متمرکز شود اما یک مرکز اداری ، کلیه واحدها را متناسب با شرایط خاص خود نظارت فنی و عالیه می کند و سیاست گذاری تولید، مالی و اداری در هر واحد متناسب با شرایط خاص واحد تولید کشاورزی واحدهای زراعی یا باغی و یا دامی صورت می پذیرد. امروزه هولدینگهای کشاورزی با استفاده از نوآوری فرآیندی، نوآوریهای تأمین مالی و نوآوریهای تکنولوژیک، شامل تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات (ICT) مانند: موبایل بانکینگ (بانکداری همراه) پشتیبانی فنی موبایل، شبکه الکترونیک و غیره و بهبود سیستم‌های اطلاعات مدیریت (MIS) برای هم راستا کردن خدمات مالی مناسب، تأمین مالی زنجیره ارزش کشاورزی را امکانپذیر نموده اند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: در هلدینگ حتی اگر صددرصد سهام شرکت فرعی درتملک شرکت اصلی باشد موجودیت شرکت فرعی از بین نمی رود وکماکان شخصیت حقوقی سابق خود را حفظ می نماید و هیچ نوع عملیات پر هزینه انتقال عنوان مالکیت املاک ضروری نیست و حقوق و ادعاهای اعتبار دهندگان فعلی دست نخورده باقی می ماند. با توجه به اینکه شرکت های فرعی مختلف در هلدینگ شخصت حقوقی جداگانه ای دارند، لذا از قوانین حقوقی مجزایی تبعیت می نماید و وظایف هر واحد از وظایف دیگر واحدها متمایز باشد بنابراین زیانهای غیر مترقبه که بر یک واحد وارد می شود برای دیگر واحدها تعهدی ایجاد نمی نماید و مانع از آن می شود که به کلیه سرمایه شرکت زیان وارد گردد. به اعتقاد شیرزاد، هولدینگ های متعارف کشاورزی بین المللی بر اساس ارتباطات (پسینی یا پیشینی) شرکتهایی هستند که دارنده بخش زیادی از سهام سایر شرکتها به شمار رفته و به این ترتیب بر آن شرکتها کنترل دارند. شرکتهایی که شرکت مادر آنها را تحت کنترل خود دارد به نام «شرکت فرعی» خوانده می شود. شرکت مادر می تواند صددرصد سهام شرکتهای فرعی را تحت تملک خود داشته باشد اما اغلب از نظر کنترل کاری درچنین سطحی قرار ندارد. عمده وظایف هولدینگ های کشاورزی؛ تعیین استراتژی و اعمال مدیریت و هدایت شرکتهای زیرمجموعه به منظور ساماندهی و افزایش بازدهی و بهره وری و استفاده مطلوب از امکانات و منابع آنها. و راهبری و سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت عالیه در امور و وظایف شرکتهای زیرمجموعه با توجه به اساسنامه، اهداف و فعالیتهای هر یک از آنها و هدایت «شرکت های زیرمجموعه» در چارچوب استراتژی تعیین شده می باشد.

شیرزاد گفت: اتخاذ تدابیر و خط مشی های لازم در خصوص تعیین وضعیت "شرکتهای زیرمجموعه" اعم از واگذاری، ادغام، انحلال، تجزیه، اصلاح ساختار و فرآیند بهبود مدیریت آنها و انجام خدمات جهت امور کشاورزی، دامی و منابع طبیعی و پشتیبانی ستادی و فنی از فعالیتهای "شرکتهای زیرمجموعه". به همراه برنامه ریزی فعالیتهای آموزشی، ترویجی و فنی در چهار چوب موضوع و وظایف و فراهم نمودن موجبات تأمین و تدارک کالاهای مورد نیاز "شرکتهای زیرمجموعه" از مهمترین وظایف هولدینگهای کشاورزی در جهان است.

رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در پایان با تحلیل هولدینگهای مطرح تولید کننده بذور سبزی و صیفی مانند شرکت کلوز و تزیر فرانسه(clause & tezier)، شرکت یونی ژن آمریکا(Unigen )، شرکت رویال اسلیوس هلند (Royal Sluis )، شرکت ارگون هلند(Ergon )، شرکت بیجو هلند(Bejo)، شرکت آمریکایی (EMERALD SEEDS) ، شرکت هلندی(INNOSEEDS)، شرکت اسپانیایی (MASSO)، شرکت ایتالیایی (SEMITALIA SEEDS)، و شرکت استرالیایی (JARIT SEEDS) و شرکتهای چند ملیتی (CROWN SEEDS, DORSING SEEDS, DESSERT SEEDS)، اضافه کرد، مدیران هولدینگ های کشاورزی باید با رعایت اصول حاکمیت شرکتی و حرفه ای گری تمام، تمایز صورتهای مالی تلفیقی را از تجمیعی بدانند و مکانیزم تکامل ساختارهای سازمانی عمودی از افقی را بخوبی بشناسند. زمان آن رسیده که بسیاری از شرکت های تعاونی روستایی و کشاورزی داوطلبانه اقدام به ایجاد مجتمع هایی بزرگ برای تولید بذر یا واردات نهاده مثل کود و سم و کنجاله ها نمایند و با ایجاد ائتلاف های پایدار، شرکتهای مادری Parent Company بوجود آوردند تا بر «سهام با رأی» شرکت های مورد نظر کنترل راهبردی داشته باشند. برخی دیگر هم باید راه ادغام و اختلاط را برگزینند و شرکتهای بزرگتر با گرایشهای بازاری در زمینه توسعه صادرات، بازارهای جدید با خلق ارزش بالاتر و حضور بیشتر در بازارهای بین المللی و توانایی گسترده تنظیم بازار داخلی بوجود آوردند.