سبک زندگی سالم موجب حفظ سلامتی در دوران سالمندی می شود

دکتر شیما رئیسی، متخصص طب سالمندان و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران بمناسبت روز جهانی سالمندان به جام جم آنلاین گفت: تحلیل قوای جسمی و ذهنی در اثر افزایش سن، ابتلا به بیماری های متعدد، مصرف داروهای مختلف و عوامل اجتماعی ( مانند بازنشستگی، تنهایی، دوری از فرزندان و ...) سالمندان را در معرض آسیب ها و مشکلات مختلفی قرار می دهد.

وی ادامه داد: از آن جا که افراد سالمند منابع ارزشمند تجربه و دانش هستند، توجه به کیفیت زندگی و حفظ استقلال آن ها کمک خواهد کرد تا سالمندان در این سال های افزایش یافته عمر، مفید و مولد بوده و برای خانواده و جامعه سودمند باشند. باید به این نکته توجه داشت که دوره سالمندی جزئی از روند معمول عمر است و نه یک بیماری.

به گفته این متخصص، بسیاری از مشکلات شایع دوران سالمندی قابل پیشگیری هستند. به این ترتیب می توان با شناخت و مدیریت صحیح آن ها و داشتن سبک زندگی مناسب، ناتوانی دوره سالمندی را به کمترین میزان، کاهش داد و یا بروز آن را به تاخیر انداخت.

رئیسی اظهار داشت: بهتر است برنامه مراقبتی و پیشگیری کننده از سنین جوانی و با اصلاح سبک زندگی آغاز شود و در دوران سالمندی ادامه یابد. به عنوان نمونه اصلاح برخی عادت های غلط (مانند برنامه غذایی نامناسب، استفاده از سیگار و دخانیات و سبک زندگی ماشینی) می تواند در بهبود کیفیت زندگی و پیشگیری از بیماری ها موثر باشد.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران توصیه کرد: انجام فعالیت های فیزیکی به صورت مداوم و در حد تحمل سالمند، مدنظر قرار گیرد. به طور کلی، بهترین شکل فعالیت برای سالمندان، پیاده روی است. باید توجه داشت که ابتلا به بیماری هایی مانند مشکلات قلبی عروقی و یا اختلالات حرکتی و آسیب های مفصلی مانند آرتروز به معنای منع مطلق فعالیت های فیزیکی نیست و در صورت مشورت با پزشک، می توان برنامه فعالیت فیزیکی مطابق با توان و نیاز هر فرد را تنظیم کرد.

وی داشتن برنامه غذایی مناسب برای سالمندان را بسیار مهم دانست و گفت: استفاده از مواد غذایی کم چرب و کم نمک، خوردن غذا در حجم کم و وعده های متعدد و از همه گروه های غذایی متناسب با میزان نیاز به آن ها، و مصرف میزان کافی میوه و سبزیجات نقش مهمی در سلامت دارند.

به گفته این متخصص طب سالمندی، نوشیدن آب و سایر مایعات مانند آبمیوه های طبیعی و چای، حتی در صورت عدم احساس تشنگی در سالمند، باید به وی توصیه شود؛ چرا که برای حفظ عملکرد سیستم ادراری ضروری است. و باید به این نکته توجه داشت که میزان مایعات مورد نیاز بر اساس بیماری های زمینه ای هر فرد، تا حدودی متفاوت است.

رئیسی گفت: همچنین، داشتن یک رژیم غذایی سرشار از فیبر (در کنار فعالیت فیزیکی منظم و رفتن به توالت در زمان های معین)، به بهبود یبوست که یکی از مشکلات شایع سالمندان است، کمک می کند.

دانشگاه علوم پزشکی تهران هشدار داد: برای داشتن خواب مناسب، تا حد ممکن از مصرف داروهای خواب آور اجتناب شود. با استفاده از یک برنامه مناسب برای انجام فعالیت های فیزیکی در طول روز، پرهیز از خواب های منقطع و کوتاه مدت روزانه، فراهم کردن محیط مناسب از نظر دما و روشنایی برای خواب، خوابیدن و بیدار شدن از خواب در ساعات منظم و عدم استفاده از کافئین و نیکوتین در ساعات پایانی شب، می توان به بهبود بهداشت خواب کمک کرد و باید توجه داشت که با افزایش سن، نیاز به خواب کاهش می یابد.

وی متذکر شد: باید سالمندان را تشویق کرد که تا حد ممکن در جامعه حضور فعال داشته باشند؛ چرا که تنهایی و زندگی در انزوا، از دلایل شایع افسردگی و زمینه ساز اختلال حافظه و شناخت در سالمندان است. باید تلاش شود که افراد سالمند، فعالیت ها و ارتباطات اجتماعی خود را حفظ کرده و با حضور در جامعه، ضمن احساس مفید بودن، نگرش مثبت خود را نسبت به زندگی تداوم بخشند. دوستی با سایر سالمندان و گذراندن وقت با آنان و مشارکت در برنامه های خیریه و انسان دوستانه، از مواردی است که لازم است مدنظر قرار گرفته شود.

این متخصص یادآور شد: کنترل بیماری های زمینه ای از قبیل فشار خون بالا، دیابت، مصرف منظم و صحیح داروها تحت نظارت پزشک، کنترل درد، توجه به علایم اولیه بیماری های خطرناک، مانند تغییر عادات دفع مدفوع، هرگونه مشکل در ادرار کردن، خونریزی غیرطبیعی، وجود توده در سینه، کاهش وزن ناخواسته و ... از سایر مواردی است که توجه به آن، با بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر همراه است.

رئیسی در پایان تاکید کرد: سالمندی مترادف با ناتوانی و از کار افتادگی نیست و با برنامه ریزی دقیق و اقدامات مناسب می توان این دوره از زندگی را نه با درد، ناتوانی و در آرزوی مرگ، بلکه توانمند، پویا و فعال در امور خانوادگی و اجتماعی طی کرد.

بیتا نوروزی-جام جم آنلاین