دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
به گزارش جام جم آنلاین از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی روز شنبه در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا، کاهش آمار میزان رعایت دستورالعمل های بهداشتی را بسیار نگران کننده خواند و گفت: آماری که امروز در جلسه ستاد ارائه شد نشان می دهد که میزان مراعات مردم از 82 درصد به 62 درصد در هفته گذشته رسیده که این بسیار نگران کننده است چرا که اگر مردم به هشدارها و آموزش های عمومی توجه نکنند در ماههای پیش رو با یک مشکل بزرگی مواجه می شویم.
رئیس جمهور از وزارت بهداشت و صدا و سیما و سایر رسانه ها خواست آموزش ملموس تری را با شیوه های مختلف برای مقابله با کرونا، به مردم ارائه کنند.
روحانی رعایت دقیق اصول و دستورالعمل های بهداشتی را یک ضرورت برشمرد و بار دیگر با رد دوگانه انگاری هایی که در جامعه مطرح می شود، گفت: این دوگانه انگاری های نادرست «سلامت یا نان، دیانت، فعالیت اجتماعی و آموزش و مهارت» را باید کنار بگذاریم و فکر نکنیم اگر نوجوانی مدرسه رفت مبتلا می شود اما در میهمانی های خانوادگی و بازی در کوچه مبتلا نمی شود! این ویروس همه جا هست و باید اصول بهداشتی دقیقا رعایت شوند.
وی افزود: در آزمون سراسری هم برخی نگران بودند و بدون توجه به عواقب آن برای نسل جوان ما، درخواست داشتند که امسال کنکور برگزار نشود اما ما این دوگانه سلامت یا کنکور را هم نپذیرفتیم و غربالگری های قبل و بعد از کنکور نشان داد همه کنکوری ها به سلامت آزمون دادند و برگشتند.
رئیس جمهور با بیان اینکه سبک زندگی در روند مقابله با کرونا باید برای میان مدت و بلند مدت تغییر کند، اظهارداشت:کرونا بحثی نیست که یک ماه دیگر تمام بشود و باید حتی اگر واکسن هم در دسترس قرار گیرد، زندگی را با سبک جدید بنیانگذاری کنیم چرا که اکنون در برخی استان ها افرادی که چند ماه قبلا در بیمارستان بستری بوده اند بار دیگر به کرونا مبتلا شده و راهی بیمارستان شده اند و این نکات حتی موضوع واکسن را هم زیر علامت سوال قرار می دهد.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع سرمایه گذاری در دوران کرونا و پساکرونا اشاره کرد و گفت: سرمایه گذاری ها از برخی امور باید به امور ضروری تر هدایت شوند. امروز سرمایه گذاری در بخش سلامت، بهداشت، اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد دیجیتالی و دولت الکترونیک را باید تشدید کنیم.
رئیس جمهور در ادامه به موضوع قاچاق کالا در کشور اشاره کرد و گفت: متاسفانه در کشور ما قاچاق کالا وجود دارد و در شرایط فعلی و با توجه به شیوع ویروس کرونا با قاچاق دارو و واکسن مواجه هستیم که همه ما مسوولیم در این زمینه مراقبت و دقت بیشتری داشته باشیم.
روحانی تاکید کرد: از مرزبانی گرفته تا نیروهای مسلح و گمرکات همه در شرایط فعلی باید مراقبت بیشتری در رابطه با قاچاق دارو و واکسن داشته باشیم. ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز دقت بیشتری کند و وزیر کشور هم به همه مسئولان ذیربط ابلاغ کند که مبارزه با قاچاق دارو و واکسن در شرایط حساس فعلی را تشدید کنند.
رئیس جمهور همچنین به موضوع ورود برخی گردشگران خارجی که به عنوان زائر وارد شهرهای زیارتی کشور میشوند اشاره کرد و با توجه به شیوع ویروس کرونا از طریق این گردشگران گفت: این موضوع جای نگرانی دارد و باید مراقبت بیشتری بکنیم.
وی همچنین بر ضرورت انجام امور و خدمات عمومی از طریق الکترونیکی تاکید کرد و گفت: هر کاری را میتوانیم از طریق الکترونیکی انجام دهیم باید همین کار را بکنیم و از مراجعه حضوری جلوگیری شود.
رئیس جمهور گفت: از جمله این امور دریافت عوارض بین راهی است که آلودگی را منتقل میکند و ضروری است که دریافت عوارض از طریق الکترونیکی انجام شود.
روحانی تاکید کرد: همه ما باید تلاش کنیم تا با کاستن از مراجعات حضوری غیرضرور و انجام امور از طریق الکترونیکی با مشکلات کمتری از این ایام سخت عبور کنیم.
متن کامل سخنان دکتر روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
در آستانه ورود به فصل پاییز هستیم و باید مراقبتها را در این فصل و در سراسر کشور در زمینه بیماری کرونا تشدید کنیم به دلیل اینکه همزمان بیماریهای دیگری هم ممکن است وارد شود مثل آنفلوآنزا، سرماخوردگی معمولی و یا یک بیماریهایی که اخیرا در برخی از کشورهای همسایه ما شروع شده و چیزی مثلا شبه ذاتالریه است که در برخی از گزارشهایی که دیدم نوشته اند از کرونا هم خطرناکتر است. احتمال دارد خدای ناکرده این بیماری که در برخی کشورهای همسایه هست، وارد کشور شود که البته ما باید همه مراقبتها را در این زمینه انجام دهیم.
بنابراین وارد فصلی میشویم که همه باید مراقبتها را بالا ببریم. به هر حال در این شرایط مردم ما مستحضرند که بالای 30 میلیون نفر در دنیا در ماههای مختلف به بیماری کووید 19 مبتلا شدند و از این 30 میلیون نفر مبتلا هم بیش از 950 هزار نفر و نزدیک به یک میلیون فوتی هست و این تازه یکی از آثار خطرناک کووید19 هست که جان مردم را در خطر قرار میدهد علاوه بر جان مردم، مشکلات و خطرات دیگری هم برای جامعه ایجاد میکند و در مسائل روحی و روانی جامعه، در اقتصاد جامعه، در علم، فرهنگ و آموزش جامعه تاثیرگذار است. به هر حال یک بیماری با این همه ویژگیهای خاص خودش هست که امروز با همهگیری خود، دنیا را گرفتار کرده است.
ما اقدامات مهمی را در این زمینه انجام دادیم و باز هم باید روی برخی از اقدامات تاکید کنیم و روی برخی از اقدامات با مراقبت و دقت بیشتر کار را به پیش ببریم. سرمایهگذاریها در دوران کرونا و پساکرونا که تا مدتی گرفتار آن خواهیم بود، شکل متفاوتی به خود گرفته و ما هم امروز در کشورمان باید همین کار را بکنیم.
امروز باید سرمایهگذاری در بخش سلامت، بهداشت، اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد دیجیتالی و در زمینه دولت الکترونیک را تشدید کنیم یعنی سرمایهگذاریها از برخی از امور که در این شرایط سخت و مشکل است باید به سمت اموری که الان ضرورت دارد، مورد نیاز ما است و میتواند اساسا شرایط اقتصادی ما را دچار تغییری کند، هدایت کنیم و در عین حال جامعه هم در زندگی و هم در اقتصاد شرایط مناسب خودش را داشته باشد.
سبک زندگی موضوع مهم دیگری است که مردم باید توجه کنند. مردم گاهی وقتها درباره این سبک زندگی میگویند تا چه زمانی؟ این ماسک تا چه زمانی هست؟ سفر کم باید برویم این تا چه زمانی است؟ در خیابان که میآییم باید این اصول را مراعات کنیم تا چه زمانی است؟ فاصلهگذاری اجتماعی تا چه زمانی است؟
اصلا باید بیحوصلگی را کنار بگذاریم. ما این سبک زندگی را میانمدت و بلندمدت ببینیم. این بحثی نیست که یک ماه دیگر و 15 روز دیگر تمام میشود و ما باید تمام امسال را مدنظر قرار دهیم حتی ممکن است سال آینده هم نیاز باشد همه این اصول بهداشتی را مراعات کنیم. به هر حال زندگیمان را باید با سبک جدید بنیانگذاری کنیم. حتی اگر واکسن هم در دسترس قرار بگیرد به اعتقاد من باز هم سبک زندگی ما باید ادامه پیدا کند.
آماری که در جلسه امروز ارائه شد، نشان می دهد در برخی از استانها افرادی که در روز های اخیر بستری هستند، چند ماه پیش هم همانجا بستری بودند، یعنی کسی به کووید 19 مبتلا شده و در بیمارستان بستری و معالجه و ترخیص شده و پس از چند ماه، دو مرتبه مبتلا شده است لذا این موضوع داستان خودِ واکسن را هم زیر علامت سوال قرار میدهد که اگر واکسن هم کشف شد، این واکسن چقدر تاثیر دارد؟
از فردی که به این بیماری مبتلا شده، مثلا 2 یا 3ماه بیشتر محفاظت نکرده است و بعد از 2 ، 3 ماه مجددا گرفتار شده حالا واکسن چه کار میتواند بکند؟ واکسن هم نمیداند آثار آن چه مقدار است؟ چند ماه آثار مثبت دارد و ایمنی ایجاد میکند؟ بنابراین حتی اگر واکسن برسد هم باید همه اصول بهداشتی را مراعات کنیم یعنی ماسک، فاصلهگذاریها، ضدعفونی کردنها و شستن دست را ادامه دهیم و از ترددهای غیرضرور پرهیز کنیم یعنی حتی در شرایطی که واکسن در اختیار ما قرار گیرد هم نمی توان شرایط را عادی در نظر گرفت.
نکته دیگری که میخواهم روی آن تاکید کنم یک سری دوگانه انگاریهایی است که گاهی در جامعه، در فضای مجازی و در برخی از روزنامهها مطرح میشود باید این دوگانه انگاریها را کنار بگذاریم که آیا سلامت یا معیشت؟ نه هر دو. آیا سلامت یا دیانت؟ نخیر هردو، آیا سلامت یا فعالیت اجتماعی؟ هر دوی اینها باید مدنظر باشد. آیا سلامت یا آموزش و مهارت؟ اینها دوگانگیهای نادرستی است یعنی فکر نکنیم اگر نوجوانی مدرسه رفت مبتلا میشود ولی اگر در کوچه بازی کند، مبتلا نمیشود. فکر نکنیم اگر جوانی دبیرستان رفت آنجا مبتلا میشود اما اگر در میهمانی خانوادگی شرکت کرد، مبتلا نمیشود.
این کووید تعلق خاص به یک مکان واجتماع خاص ندارد، عنوان خاص ندارد همه جا هست. در مدرسه هم هست، دبیرستان هم هست، مسجد هم هست، خیابان هم هست، خانه و مغازه هم و پیاده رو هم هست میتواند هیچ جایی هم نباشد، آنجایی که همه اصول را مراعات کنیم وقتی ما تمام اصول بهداشتی را دقیق مراعات کردیم یعنی هرآنچه گفتند را دقیق اجرا کردیم کووید 19 یا هر چه میخواهد باشد، وقتی فاصله را مراعات میکنیم در آن فاصله آن کووید به ما نمیرسد، وقتی اصول بهداشتی را کامل مراعات میکنیم او به ما نمیرسد. بله خطری بالقوه است و بالفعل نمیشود این خطر بالقوه زمانی بالفعل میشود که اصول بهداشتی را کنار بگذاریم بنابراین شغل مهم نیست که در کدام شغل هر شغلی میخواهد باشد اتفاقا آمار و ارقام نشان میدهد مشاغلی که کارمند یا کارگر زیادی داشتند و مراعات کردند کمتر مبتلا شدند و جاهایی که تعداد کم بوده و مراعات نکردند، مبتلا شدند.
یک کارخانه عظیم و بزرگ ممکن است 5هزار کارگر داشته باشد و از ابتدای کووید19 تا الان تعداد مبتلا بسیار کم بوده و هیچ خطری اینها را تهدید نکرده اما یک مغازه کوچک که دو یا سه شاگرد داشته و مراعات نکرده هم صاحب مغازه و هم شاگردان و هم خریدار همه را مبتلا کرده است پس این دلیل نیست که اینجا کارگر 10هزار یا 5هزار است. اینها دلیل نمیشود.
دلیل نیست که آموزش را در خانه یا در مدرسه ارایه دهیم مهم این است که آن اصول را دقیق مراعات کنیم اتفاقا در ماه محرم هیئات خیلی بزرگ، پروتکل ها را بهتر مراعات کردند آنهایی که معروف بودند، آنهایی که هیئتهای کوچکی بودند آنها کمتر مراعات کردند و اتفاقا آنها گرفتاری درست کردند.
پس بنابراین به فکر این نباشیم که اینجا این، نمونه بارز اَتَم و اکمل آن همین کنکور و آزمون سراسری بود. در این آزمون سراسری برخی از عزیزان نگران بودند، برخی از عزیزان برای من نامه نوشته بودند که بسیار نگرانیم که یک میلیون جوان را میآورید در مکانهای مختلف کنار هم مینشانید و ورقه امتحانی دست آنها میدهید. امسال رها کنید بگذارید اینها یک سال عقب بمانند، یک سال نتیجه کارشان روشن نباشد.
شما میدانید چه بارِ سنگین روحی و روانی و اضطراب و دلهره برای اینها ایجاد میشد و حتی افسردگی، اما از این طرف بر همان اساس که دوگانهای را نمیپذیریم، اینجا همین دوگانه یا سلامت یا کنکور بود که گفتیم نه، هم سلامت هم کنکور. دیدیم حدود یک میلیون جمعیت آمدند شرکت کردند، مثلا 940 الی 950 هزار نفر آمدند شرکت کردند و هیچ ابتلایی نداشت. این از عجایب است. یعنی بعد که غربالگری کردند تعداد افرادی را که احتمال میدادند مشکلی داشته باشند 56 نفر بودند، اینها را تست کردند و تستها منفی شد و معلوم شد که این کار کاملا و دقیقا با پروتکلهای بهداشتی بوده و آنها به سلامت رفتند و برگشتند. پس این خیلی مهم است. اصل، اجرای پروتکل هست نه اینکه کجا باشد، چگونه باشد، چه شغلی باشد، با چه شرایطی باشد یا در چه سنی باشد؟ اوایل به ذهن همه میآمد که مثلا از 60 سال به بالا گرفتار میشوند یا آنهایی که بیماری زمینهای دارند گرفتار میشوند، بعد دیدیم این بیماری سن سرش نمیشود. یعنی ممکن است یک کودک، یک نوجوان، یک جوان، اینها را هم مبتلا کند. بنابراین برای همه باید گفت از کودک و نوجوان و جوان و میانسال و پیرمرد و مسن فرق نمیکند همه باید این اصول و پروتکل را تا زمانی که کاملا مصون شویم، رعایت کنیم. نمیدانیم بیماری تا چه زمانی هست؟ باید همه حراست و حفاظت کنیم و کار را پیش ببریم.
امروز در جلسه باز هم بر مراعات مردم نسبت به پروتکلها تاکید کردیم. آماری از طرف وزارت بهداشت و درمان داده شد که نگران کننده بود و آن اینکه میزان رعایت پروتکلها در میان مردم عزیز و بزرگوار در هفتههای قبل 82 درصد بوده و این کاهش پیدا کرده و آمده به 62 درصد رسیده است. این بسیار نگرانکننده است. اگر مردم بخواهند مساله مراقبت را کنار بگذارند، هشدارها را توجه نکنند، به آموزشهای عمومی که پزشکان میدهند، صدا و سیما و رسانهها توضیح میدهند، توجه نکنند، با یک مشکل بزرگی مواجه میشویم. این گرافها و نمودارهایی که کشیده میشود، به خوبی نشان میدهد، هر جا مراعات مردم پایین آمده از هفته بعد افزایش بیماری داشتیم. افزایش بیماری که داریم هفته بعد بستری اضافه میشود، بستری که اضافه میشود هفته بعد مرگ و میر اضافه میشود. این زنجیره است که کنار هم انجام میگیرد.
بنابراین باز هم تاکید میکنیم و از مردم خواهش میکنیم که در همه جا و در همه حالت این اصولی که مدنظر است و تاکید شده مورد توجه قرار دهیم.
هم از وزارت بهداشت و درمان و هم از صدا و سیما و هم از سایر رسانهها خواهش میکنم ولو اینکه آموزش زیاد داده میشود، آموزش ملموستری را با شیوههای مختلف برای مردم بگوییم. طرف کووید19 گرفته یک هفته هم بوده در اداره راه میرفته، گفتند شما یک هفته پیش چیزی حس نکردید؟ گفت چرا عطسهای میکردم، کمی سردردی داشتم، اما چیزی نبود یک مثلا قرصی خوردم سردردم خوب شد.
از این به بعد در فصل زمستان و پاییز هر چه که میشود میگویند سرماخوردگی است، چند تا مسکن بخوریم و استراحت کنیم. در همه این موارد از این به بعد باید آن حداکثر را در نظر بگیریم، شدیدتر و بدتر را در نظر بگیریم. هر علامتی می آید، اول بگوییم این کووید19 است تا بعد روشن شود که نیست، وقتی روشن شد نیست خیالمان راحت میشود.
بنابراین این علایم را برای مردم بیشتر توضیح بدهیم و این نیست که حتما سرفه کند. طرف میگوید من بدنم درد میکرد و سرفه نمیکردم و فکر میکند حتما باید سرفه کند. عطسه نمیکردم، اصلا بحث سرفه و عطسه نیست بلکه علایم خیلی متنوع و مختلفی دارد.
بعد از او میپرسی بویایی و چشایی و بعد میگوید چرا اتفاقا آن روزها اینها دچار اختلال شد پس چرا نرفتی؟ چرا مراجعه نکردی؟ میگوید گفتیم این چیز معمولی و عادی است.
خواهش میکنم در آموزش که دقیقتر، ریزتر و ملموستر برای مردم توضیح بدهیم و هر کس که مبتلا شد خودش را موظف قانونی و شرعی بداند که دوهفته ایزوله کند و برود خانه و حتی با اعضای خانواده خود هم در تماس نباشد.
الان در کشور ما ابتلا با مرگ و میر فاصلهای که دارد، در برخی از کشورها این فاصله بیشتر است و دلیل آن مراعات مردم است. در بعضی از کشورها هم کمتر است که باز هم به خاطر اینکه کمتر مراعات میکنند. پزشکی ما همان پزشکی هست، پرستارهای ما همان پرستارها و دلسوزتر و فداکارتر هم هستند، تجهیزات پزشکی ما همان هست منتها این از روز اول که میفهمد، 14 روز میماند و مراعات میکند و این یکی مراعات نمیکند تا زمانی که گرفتار میشود و وقتی به بیمارستان میرسد که کمی دیر است و بعد گرفتاری درست میکند. بنابراین ما این کار را به شدت ادامه بدهیم و برای آموزش مردم برای اینکه حس کردند که مبتلا شدند، چگونه باید خود مراقبتی و از خودشان مراقبت کنند تا از این عبور کنیم.
دو نکته دیگر هم مهم است که همه باید توجه کنیم یکی مساله قاچاق کالا است که متاسفانه در کشور ما وجود دارد حالا عدد آن چه رقم و چه مقدار است، محل بحث است و همه ما در برابر قاچاق کالا مسوول هستیم. مرزبانیها، نیروی انتظامی، نیروهای مسلح، گمرکات، خودِ ستاد و همه در این شرایط روی قاچاق دارو و واکسن مراقبت بیشتری کنیم یعنی خبرهایی رسیده که برخی از قاچاقچیها برای سودجویی دارو را به کشورهای همسایه میبرند که ممکن است آنجا خیلی گرانتر باشد در حالی که اینها ممنوع است و اگر دارویی بخواهد صادر شود به طور رسمی صادر میشود نه اینکه قاچاقچی بخواهد چیزی را صادر کند. بنابراین ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز دقت بیشتری کند، وزیر محترم کشور این را به همه مسوولین ابلاغ کند و این مبارزه را در این ایام تشدید کنند مخصوصا در زمینه دارو و واکسن که چیزی از کشور خارج نشود.
مساله دوم مساله گردشگر خارجی است. در این جلسه وزیر بهداشت و درمان باز هم نسبت به برخی از خارجیهایی که به عنوان زائر احیاناً وارد قم یا مشهد میشوند، اظهار نگرانی کرد و نگرانی هم دارد واقعا نباید اجازه دهیم به هر دلیلی کسی از مرزها ورود پیدا کند. اگر یک خارجی میخواهد وارد کشور شود پروتکل ویژه خودش را دارد و باید آن پروتکل دقیقا مراعات شود والا اگر همینطور بیایند و در جایی جمع شوند مخصوصا در شهرهای زیارتی، مشکل پیدا می کنیم و لذا برای همه ما نگران کننده است.
نکته آخر اینکه باز تاکید میکنیم هر آنچه که از لحاظ خدمات به مردم از طریق الکترونیکی امکان پذیر هست نباید آن کار از طریق حضوری انجام بگیرد از جمله عوارض بین راهی. عوارض بین راهی نباید اینگونه باشد که طرف پول از جیب خود بدهد و آن هم کاغذی را به طرف بدهد اینکار آلودگی ایجاد می کند، عوارض باید از طریق الکترونیکی انجام بگیرد. همه در این زمینه کمک کنند که این کار انجام بگیرد. بقیه کارهای ادارات هم همینطور است هر کاری که بتوان از طریق الکترونیکی انجام داد، لازم است آن کار بصورت غیر حضوری انجام گیرد.
بنابراین در این زمینه هم مراقبت کنیم تا بتوانیم از این ایام سخت و فصل پاییز و زمستان با مشکلات کمی عبور کنیم. ان شاءالله.
والسلام علیکم و رحمتالله و برکاته
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد