به گزارش جام جم آنلاین، کارنامه سالجاری در حوزه تحویل تجهیزات به نیروهای مسلح بخصوص نیروی دریایی سپاه، جایگاه خاص و ویژهای داشته و میتوان گفت در صورت تقسیم بندی بر اساس موارد اعلامی، بیشترین حجم تحویل سامانههای شناوری، بالگرد و پهپاد، طی سال ۹۹ به این نیرو تحویل شده است.
در جدیدترین مورد نیز ۳۴۰ فروند شناور مختلف که در ۶ کلاس عاشورا، ذوالفقار، طارق، قادر، ناصر و گشتی، ساخته شدهاند در روز دوشنبه ۲۰ بهمن به یگانهای رزمی سپاه پاسداران پیوستند.
در این رونمایی چند نکته و محصول قابل توجه دیده شده که در این گزارش به آنها خواهیم پرداخت، ولی پیش از آن بایستی اشارهای به حجم سامانههای تحویلی به نیروی دریایی سپاه و البته نقش شرکتهای خصوصی و دانش بنیان در این روند اشاره کرد.
در سال جاری و تا به اینجا، ۴ مرحله تحویل انواع شناور، پرندههای با سرنشین و بدون سرنشین به نیروی دریایی سپاه انجام شده است.
در این خصوص فرمانده نیروی دریایی سپاه در مراسم اخیر که مربوط به تحویل ۳۴۰ فروند شناور به نیروی دریایی سپاه بوده اعداد و ارقام قابل توجهی را ارائه داده است.
سردار تنگسیری در این زمینه میگوید: این مراسم چهارمین مراسم الحاق است که نخستین آن در خرداد امسال بوده و ۱۱۲ فروند شناور موشک انداز وارد سازمان رزم این نیرو شد و در مهرماه هم ۱۸۸ فروند پهپاد شناسایی از دور به این نیرو ملحق شد.
با این حساب باید بگوییم که با احتساب شناور شهید رودکی به عنوان یک شناور البته بسیار بزرگ و سنگین، در سال جاری بیش از ۴۵۳ فروند شناور در سازمان رزم نیروی دریایی سپاه عملیاتی شده و در حوزه پهپادها البته ذکر این مسئله نیز مهم است که علاوه بر ۱۸۸ فروند پهپادی که در مهر ماه سال جاری وارد سازمان رزم ندسا شد، بایستی به تعداد دیگری از پرندههای بدون سرنشین شناسایی و انتحاری خصوصا از سری ابابیل اشاره کرد که روی قایقها نصب شده و در همین مراسم اخیر نیز تعدادی از آنها مشاهده شد. پس مجموع در این زمینه میتوان گفت ۴۵۳ فروند شناور و بیش از ۲۰۰ فروند پهپاد در سال جاری به نیروی دریایی سپاه اضافه شده است.
پهپادهای شناسایی و تهاجمی مهاجر ۶، پهپادهای سری ابابیل شناسایی و انتحاری و مدلهای عمودپرواز سپهر، شهاب۲ و عمودپرواز هدهد۴ از دیگر مدلهای تحویلی به ندسا در سال جاری بوده اند.
دو فروند هواپیمای سبک آب نشین و ۴ فروند بالگرد نیز در بحث پرندههای سرنشین دار در سال جاری به نیروی دریایی سپاه تحویل شده است.
در میان شناورهای تحویل داده شده اخیر به نیروی دریایی سپاه، حداقل یک فروند شناور موشک انداز جدید دیده میشود که از نظر ظاهری و خصوصا طراحی بخش پایینی، شباهت زیادی به طرح قایق تندرو سراج دارد.
شناور سراج که در حقیقت یک نمونه کاملا ایرانی از طرح مشهور بلید رانر است که به عنوان یکی از سریعترین شناورهای جهان، با سرعت بیش از ۱۰۰ کیلومتر در ساعت، سالها پیش ساخته شده و ایران با دستیابی به این تکنولوژی، نمونههای نظامی آنرا طراحی کرده و ساخت.
در این شناور جدید، دو تیر موشک کروز نصب شده که با توجه به اندازه پرتابگر احتمالا با موشکهای سری کوثر یا نصر طرف هستیم.
این دو مدل از موشکهای کروز سبک عمدتا با سیستمهای مختلف هدایت راداری، اپتیکی و حرارتی بسته به نوعی ماموریت مجهز شده و گزینه مناسبی برای عملیاتیهای در اصطلاح (بزن و در رو) در آبهای کم عمق خلیج فارس هستند.
با اضافه شدن دو موشک و حذف راکت انداز و تیربار سنگین در این شناور جدید احتمالا وزن شناور تا حدی افزایش و سرعت نیز تا حدی کاهش پیدا کرده، ولی همچنان میتوان با درجه بالایی از اطمینان اعلام کرد که این شناور میتواند به سرعت بیش از یکصد کیلومتر در ساعت دست پیدا کند.
پیش از این نیز قایقهای تندروی سپاه به قابلیت حمل و پرتاب موشکهای کروز مجهز شده بودند، ولی این شناور جدید به احتمال زیاد سریعترین شناور موشک انداز در سپاه و ایران و بلکه جهان خواهد بود.
در سال ۱۳۹۴ و در جریان یک نمایشگاه رسمی و مهم نیروهای مسلح، یک شناور خاص با نام ذوالفقار درنیروی دریایی سپاه رونمایی شد.
این شناور دو زیست با طول ۱۷ متر، عرض ۳.۳ متر و ارتفاع ۳.۵ متر، وزنی در حدود ۲۲تُن دارد و میتواند هم در زیر آب و روی سطح آب حرکت کند.
سرعت این شناور اژدرافکن در سطح آب، ۴۰ گره دریایی برابر با ۷۴ کیلومتر بر ساعت است. اژدر مورد استفاده از در این شناور نیز به نام اژدر ۳۲۴، طولی در حدود ۴ متر و قطری برابر با ۳۲۴ میلی متر دارد و برای مقابله با ناوهای هواپیمابر، شناورهای سطحی با وزن ۲۰۰تُن، سکوهای نفتی و اسکلههای تخلیه و بارگیری به کار گرفته میشود.
و حالا بعد از ۵ سال انتظار و در اواخر سال ۱۳۹۹ شاهد این هستیم که نمونههای جدید شناور اژدر افکن ذوالفقار به واحدهای عملیاتی سپاه تحویل داده شده است. با عملیاتی شدن این شناور یک قطعه مهم دیگر در دکترین نبرد نامتقارن و عملیاتهای ضد دسترسی سپاه در منطقه خلیج فارس تکمیل شده است.
در نهایت باید به این مسئله اشاره کنیم که پرونده امسال مربوط به تحویل تجهیزات مختلف به نیروی دریایی سپاه نشانگر مسائل و نکات مهمی است.
نکته اول تلاش سپاه برای افزایش تعداد شناورهای موشک انداز و ورود به خدمت پرندههای بدون سرنشین شناسایی، تهاجمی و انتحاری بوده که نشان از میل سپاه به اجرای دقیقتر و بهتر حملات فوجی به وسیله ترکیبی از پرندههای بدون سرنشین و موشکهای کروز دارد.
این مسئله در آینده میتواند با مواردی مثل شناورها و زیردریایی بدون سرنشین نیروی دریایی سپاه که مراحل توسعه آن در حال حاضر در دست اجرا است نیز تقویت شود.
مسئله دوم و پایانی بحث افزایش سطح اطمینان به بخش خصوصی و شرکتهای دانش بنیان است. اگر بخواهیم نگاهی به وضعیت ورود بخش خصوصی و شرکتهای دانش بنیان به صورت علنی و اعلامی در نیروهای مسلح داشته باشیم، شاید این امر به صورت جدی، قدمتی حدود ۱ دهه داشته باشد، ولی حالا شاهد هستیم که این شرکتها از نقشهایی مثل مشاوره، ساخت قطعات کوچک یا ساخت نمونههای اولیه و آزمایشگاهی در حال بدل شدن به خط تولید صنعتی و پیشرفته، با توانایی تولید انبوه در تیراژ بالای ۱۰۰ فروند در مقولهای مثل قایقهای تندرو شده اند. نگاه به آنچه این شرکتها بودند و آنچه امروز هستند نشان دهنده آینده روشنی است که در این بخش در انتظار بخش خصوصی و شرکتهای دانش بنیان کشور است.
این همکاری میتواند علاوه بر رشد نیروهای مسلح به رشد علمی و صنعتی کشور، اشتغال زایی و در نهایت ایجاد خطوط مهم ارتباطی بین صنعت، دانشگاه، نیروهای مسلح و بخش خصوصی شده و بخش غیر نظامی را نیز از موهبات پیشرفتهای دفاعی بهرمند سازد.
در این خصوص فرمانده نیروی دریایی سپاه توضیحات مهمی ارائه داده و گفته است: تولید بالغ بر ۱۰۰ فروند شناور در یک شرکت دانش بنیان خصوصی و بیش از ۳۰ فروند شناور موشک انداز در سال جاری آماده شده است و همچنین تولید ۳۵ فروند شناور از شناورهای مختلف در یک شرکت دانش بنیان کوچک انجام شده است.
این مسئله نشان دهنده این نکته است که نیروی دریایی سپاه در حوزه شناوری تا حد زیادی میتواند به برون سپاری کار خود، نه فقط به صنعت دفاعی بلکه به بخش خصوصی و شرکتهای دانش بنیان آن هم در فاز صنعتی و تولید انبوه تکیه کند.
چنین اقدام مهمی، میتواند فشار را از بخش صنعتی در حوزه شناورهای کوچک برداشته و این صنعت را کمک کند تا صرفا در پروژههای بزرگ و پیچیدهتر متمرکز شود و از طرف دیگر ایجاد اشتغال و درآمد زایی در بخش خصوصی و شرکتهای دانش بنیان نیز بیش از قبل جریان پیدا کند.
با این اوصاف، ضمن بایگانی کامل هرنوع تحریم و فشار در عرصه دریایی، نوید درخشش این حوزه پردرآمد و پر ظرفیت را در بخش اشتغال نیروی انسانی خواهد داد که نیروهای مسلح و صنایع دفاعی پیشران و قوه محرکه آن محسوب شده و میشوند.
منبع:مشرق
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد