دانش‌ آموزان در ایام کرونا چگونه اوقات فراغت خود را پر کنند؟

به گزارش جام جم آنلاین، با همه گیری کرونا نه فقط در ایران بلکه در دنیا برای نخستین بار آموزش مجازی را با شبکه شاد تجربه کردیم و این مساله سبب شد تا میزان اوقات فراغت دانش آموزان نیز افزایش یابد اما امکان ثبت نام در دوره های آموزشی به دلیل شیوع این ویروس امکان پذیر نبوده و نیست.

اوقات فراغت زمان‌هایی است که فرد آن را طبق تمایل شخصی خود و برای خود تنظیم می‌کند و برنامه آن در مورد هر فردی متفاوت است و به سلیقه، نیازهای روحی، سن و توان مالی فرد بستگی دارد در این شرایط شاید از دغدغه های بسیار مهم والدین پرکردن این اوقات در شرایط کرونایی است.

سعید کاوه روانشناس و مشاور خانواده روز جمعه در این ارتباط می گوید: شیوع کرونا و به دنبال آن قرنطینه و خانه نشینی، مدت زمان اوقات فراغت را دوچندان کرد که این دوران برای برخی بسیار سخت و دشوار بود و برای برخی دیگر مفید و با اثرگذاری مثبت تا آنجا که کارهای عقب مانده را سروسامان داده اند.

وی می افزاید: بنابراین اگر فرد مدیریت خوبی بر زمان و ساعت های زندگی خود داشته باشد اوقات بسیار خوب و جالبی را در فراغت می گذارند تا آنجا که باعث رشد و شکوفایی وی می شود اما اگر نتواند مدیریت صحیحی بر اوقات فراغت داشته باشد غیر از خستگی، افسردگی، ناراحتی و احیانا اعمال مجرمانه چیزی برداشت نمی کند؛ پس به نفع افراد است که اوقات فراغت را به درستی مدیریت کنند.

کاوه با تاکید بر اینکه دو نوع نگرش نسبت به اوقات فراغت وجود دارد، توضیح می دهد: نگرش نخست پر کردن اوقات فراغت با دلمشغولی های روزمره است تا دچار ملال نشود و دیگری به خدمت درآوردن اوقات فراغت برای رسیدن به هدف ها است؛ این رویکرد بازدهی بهتری برای فرد دارد.

وی با بیان اینکه از نگاه جامعه شناسان، اوقات فراغت پدیده ای است که هم جنبه سازنده و هم جنبه مخرب دارد و اغلب اعمال مجرمانه و هنجارشکنانه در اوقات فراغت رخ می دهد، می گوید: به طور معمول، انسان ساعاتی که مشغول به کار و فعالیت است به دنبال کار خلاف نمی رود اما ساعت بیکاری شرایطی فراهم می شود که اعمال مجرمانه یا مخرب سر می زند.

وی ادامه می دهد: به طور کلی و برخلاف باور عمومی که با شنیدن اسم اوقات فراغت به یاد تعطیلات تابستان می افتند، باید گفت اوقات فراغت اختصاص به تابستان و تعطیلی مدارس ندارد هر چند در این ایام پررنگ تر می شود اما در طی سال، زمان های مختلفی را به خود اختصاص داده است.

کاوه اضافه می کند: همان طور که گفته شد اوقات فراغت دارای دو جنبه سازنده و مخرب است، اولیای خانه و مدرسه با زبانی شیوا و گویا و کشف استعداد و تشویق فرزندان به حرفه‌ای که علاقه دارند؛ می‌توانند اوقات فراغت او را سازنده و به دور از افسردگی کنند.

چگونه اوقات فراغت فرزندان را هدفمند کنیم؟

استعداد او را دریابیم

این روانشناس بالینی در مورد پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان به خانواده ها توصیه می کند: هیچ فرد بدون استعدادی در جهان وجود ندارد و همه انسان ها اعم از زن و مرد دارای استعداد هستند اما برخی که با شناسایی آن، در مسیر استعداد خود قرار می گیرند زندگی و کار موفقی را پشت سر می گذارند که متاسفانه تعداد این افراد کم است پس پیدا کردن استعداد شغلی فرزندان و پرورش آن در اوقات فراغت یکی از وظایف والدین است.

وی می افزاید: والدین باید دقت داشته باشند که فرزند در اوقات فراغت، خود را با چه چیزی سرگرم می کند چرا که بر اساس استعداد به آن کار مشغول شده است. البته فراموش نکنیم که فرزندان در پایه تحصیلی نزدیک و بعد از بلوغ، نسبت به مشاغل رویایی فکر می کنند اما بعدتر انتخاب شغلی آنان جنبه عینی تر و واقعی تری پیدا می کند.

کاوه با تاکید بر اینکه داشتن علاقه نسبت به شغلی خاص به معنای داشتن استعداد نیست، می گوید: عمده ترین نکته ای که والدین و مربیان باید در دوران اوقات فراغت دانش آموزان مدنظر قرار بدهند این است که وقتی فرزند کاری را با لذت و شوق و استعداد انجام می دهد حتما او را به سمت مشاوران و افراد فعال در آن رشته یا حرفه هدایت کنند تا اطلاعات کافی پیدا کنند.

این مشاوره خانواده تصریح می کند: فراموش نکنیم که وقتی فرزند حرفه یا کاری را با علاقه انجام می دهد علاوه بر اینکه جذابیت خاصی برایش دارد، موفقیت آمیزتر انجام می دهد تا کاری که از روی اجبار و زور در مسیر زندگی او قرار داده ایم.

به گفته وی، مقایسه کاری شخص با هم رده های خود یکی دیگر از راهکارهای استعدادیابی در فرزندان است؛ آنجا که می بینیم فرزند کاری را در مقایسه با دیگران به نحو عالی انجام می دهد.

پرورش مهارت های فرزندان

کاوه با تاکید بر اینکه والدین باید با پرورش مهارت های فرزندان، مهارت های اساسی زندگی آنان را بالا ببرد، توضیح می دهد: در دوران فراغت بهترین فرصت است تا والدین پس از کشف استعداد فرزندان، زمینه کسب مهارت های ارتقای آن را فراهم کنند مثلا فرزندی که استعداد علمی خوبی دارد کتاب ها و مطالب مرتبط با آن را برایش تهیه کنند.

وی ادامه می دهد: همچنین آشنا کردن فرزند با مشاغل فنی و حرفه ای نکته دیگری برای پرورش مهارت او است. کارهای هنری و ورزشی و فراگیری مهارت های لازم و ضروری برای زندگی از دیگر مهارت هایی است که اوقات فراغت بهترین فرصت برای پرورش آن است.

تقویت تاب آوری و کنترل خشم

این روانشناس بالینی، آموزش مدیریت خشم را یکی دیگر از مهارت های اساسی زندگی عنوان کرد که در دوران اوقات فراغت می توان به فرزندان آموخت. وی می افزاید: آموزش عشق ورزی، مهرورزی و محبت به دیگران از دیگر مهارت هایی است والدین باید با زبان شیوا و گویا در اوقات فراغت به فرزندان بیاموزند.

وی ادامه می دهد: اگر نکات آموزش و یادگیری درست رعایت نشود نتیجه عکس دربرخواهد داشت؛ چیزی که متاسفانه در جامعه و در میان زوج های جوان شاهد آن هستیم؛ همچنین آموزش خودمراقبتی به فرزندان.

کاوه با تاکید بر اینکه باید سعی کنیم فرزندان از حالت دانش آموزی خارج شوند و خود به دنبال پاسخ پرسش های خود برود، می گوید: نکته دیگری که متاسفانه در میان جوانان متدوال شده است کم شدن علاقه به مطالعه است در حالیکه مطالعه راهکار رشد اعتماد به نفس و فن بیان است. پس باید جوانان را در دوران اوقات فراغت به مطالعه تشویق کرد.

ساختن خود و بالا بردن ارزش های انسانی با عملکرد و زبانی شیوا، راهکار دیگری بود که کاوه به خانواده ها توصیه کرده و می گوید: باید به آنان آموخت که در کنار درس و کسب مهارت، انسانی متعالی از خود بسازند؛ کاری که تنها از عهده خود شخص برمی آید و دیگری نمی تواند آن را به او بدهد.

منبع: ایرنا