پرونده‌های جنایی شنیدنی

در سینما و سریال‌سازی هم همیشه گونه‌های پلیسی ــ معمایی یا جنایی ــ عاشقانه پرمخاطب بوده و جزو فیلم‌ها و سریال‌های پرفروش دنیاست اما پرداختن به پرونده‌های جنایی در رادیو یک سبک نو و شاید کمتردیده‌شده در برنامه‌سازی است که رادیوجوان حدود یک‌دهه است با ساخت و روی‌آنتن‌رادیوبردن این برنامه این حوزه شده و تابه‌حال در جذب مخاطب و جریان‌سازی رسانه‌ای موفق عمل کرده است.

برنامه «یک پرونده یک روایت» قریب به یک‌دهه است که به‌صورت هفتگی روی آنتن می‌رود و استقبال مخاطبان باعث شده هر برنامه با محتوای بهتری از رسانه رادیو مهمان آنها باشد. امروز و در این گپ‌وگفت سراغ مجتبی حسنی، تهیه‌کننده این برنامه رفتیم و با او گفت‌وگویی داشتیم که می‌خوانید.

اولین مخاطب، متهم پرونده است

در هر برنامه‌ای که روی آنتن می‌رود شخص‌اولی که مخاطب ماست و از او سوال می‌شود، متهم پرونده است.

اصلا وجه تمایز این برنامه با تمام برنامه‌هایی که مخاطبان می‌شنوند و دنبال می‌کنند مستند و گفت‌وگومحور بودن آن است.

وقتی شما در حضور کارشناسان نیروی‌انتظامی، کارشناس برنامه و افسر پرونده رودرروی متهم می‌نشینید، قاعدتا حرف‌هایی زده می‌شود که کاملا مستند است.

یعنی اگر متهم بخواهد حرفی به خطا بزند، کارشناس برنامه، افسر و مسؤول پرونده در آنجا حضور دارند و اجازه نمی‌دهند بحث به بیراهه برود. متهم نمی‌تواند در حضور کسی که کاملا به پرونده اشراف دارد دروغ بگوید و مسیر پرونده و گفت‌گوی ما را تغییر دهد.

چه‌بسا برخی مواقع با متهمانی گفت‌وگو می‌کنیم که دوست دارند فرافکنی کنند، ولی از آنجا که گروه سازنده یک پرونده یک روایت سالیان سال با پرونده‌های مختلف سروکار داشته‌اند، گول این حرف‌ها را نمی‌خورند و وارد بازی بعضی از متهمانی که برای چندمین بار است به زندان می‌افتند نمی‌شوند.

به‌ویژه در پرونده‌های سرقت، بیشتر این اتفاق می‌افتد، چون در این پرونده‌ها ممکن است متهم دستگیر شود، به زندان برود و بیرون بیاید و دوباره مرتکب سرقت شود. به این دلیل ما با این افراد صحبت می‌کنیم و قاعدتا کسی که در برنامه حضور دارد کارشناس و افسر پرونده است.

مثلا در سری قبل سرهنگ شکیبایی، سرتیم اداره آگاهی استان البرز روبه‌روی ما می‌نشستند که کاملا به پرونده اشراف داشتند. همیشه یک کارشناس انتظامی و افسر پرونده کنار ما هست و مراقبت می‌کنند که بحث به بیراهه نرود و متهم ما را بازی ندهد.

مجری برنامه صادق علیخانی هم سال‌هاست که این برنامه را اجرا می‌کنند و به این مدل پرونده‌ها اشراف کامل دارند، ضمن این‌که خودشان روان‌شناس هستند و به همین دلیل ما از لحاظ روانی بازی نمی‌خوریم.

مجرمی که متحول شد

این برنامه به‌شدت با استقبال مخاطبان‌مان چه روی آنتن شبکه رادیویی جوان و چه در فضای مجازی مواجه و باعث شده از صفحه اصلی برنامه ما کپی‌برداری‌های مختلف صورت گیرد و با نام‌های مختلف در فضای مجازی پخش شود.

بابت تاثیرات این برنامه خوشحالیم

یکی از اتفاقات خوب دیگری که در مورد پخش این برنامه می‌افتد این است که ما تاکنون چند پرونده داشتیم که در اصل باعث و بانی کشف آن برنامه یک پرونده یک روایت بوده است.

مثلا در یک مورد خیانت و اقدام به قتل داشتیم که پس از پخش قسمت اول گفت‌وگوی ما با یکی از متهمین این پرونده، متهم اصلی که فرار کرده بود با شنیدن این برنامه از رادیوجوان و انتشارش در فضای مجازی خودش را به پلیس معرفی کرد و در برنامه هم گفت با شنیدن برنامه یک پرونده، یک روایت آمدم و خودم را به پلیس معرفی کردم تا درباره جرمی که مرتکب شدم بتوانم صحبت کنم و از طرف پلیس آگاهی تفهیم اتهام شوم. ما از بابت تاثیرات این برنامه خیلی خوشحالیم، زیرا اگر این برنامه باعث جلوگیری از بروز تنها یک ناهنجاری هم شود، یعنی ما کار رسانه‌ای و وظیفه رسانه‌ای خودمان را انجام داده‌ایم.

به دام افتادن موبایل‌ قاپ

یکی از برگ‌های برنده این برنامه انتخاب پرونده‌های به‌روز است. همین اواخر ما پرونده‌ای داشتیم که سروصدای زیادی به‌پا کرده بود. این پرونده مربوط به استان البرز و در دست بررسی بود و متهمانش هم دستگیر شده بودند. پرونده موبایل‌قاپ‌هایی که روزانه شش هفت فقره سرقت داشتند. این تعداد سرقت روزانه را وقتی ضربدر ۳۰ روز ماه کنیم، آمار عجیب‌وغریبی به‌دست‌می‌آید و قاعدتا سروصدا و ایجاد ناامنی می‌شود که به دستور سردار محمدیان، فرمانده ناجای استان البرز خیلی سریع پیگیری شد. متهمان در اسرع وقت دستگیر شدند و اولین گروهی که به این پرونده پرداخت شبکه جوان و برنامه یک پرونده یک روایت بود.

برنامه یک پرونده یک روایت به‌خصوص در فضای مجازی حالت تعاملی دارد. فراخوان دادیم کسانی که مالباخته هستند به پلیس آگاهی مراجعه کنند. از طریق پخش همین برنامه تعداد زیادی از مالباخته‌ها که موبایل‌شان دزدیده شده بود، مطلع شدند و به پلیس آگاهی مراجعه کردند و این برنامه توانست باری از دوش پلیس آگاهی بردارد. برنامه ما به‌شدت تعاملی برخورد می‌کند و به دلیل این‌که به پرونده‌های روز می‌پردازیم قاعدتا نمی‌توانیم پرونده‌ها را از ماه‌ها قبل انتخاب کنیم.

تاکنون هیچ شکایتی نداشتیم

برنامه یک پرونده، یک روایت با تمایل کامل متهم پرونده ساخته می‌شود. یعنی تا زمانی که متهمان نخواهند و میل شخصی خودشان نباشد، طبق قانون ما نمی‌توانیم با آنها صحبت کنیم.

در خیلی از پرونده‌ها خود متهمین در آخر برنامه می‌گویند برای مخاطبان برنامه‌تان می‌گویم که این کارها را نکنند. یعنی با علم به این‌که برنامه پخش می‌شود صحبت می‌کنند. خیلی از متهمان به‌شدت همکاری می‌کنند و دوست دارند گفت‌وگو کنند.

از عملی که انجام داده‌اند متنبه شده‌اند، بگویند. به همین دلیل خوشبختانه طی این هشت سال ما حتی یک پرونده شکایت هم نداشتیم، یعنی کاری نمی‌کنیم که کسی از ما شکایت کند.

در چارچوب قانون و با میل شخصی متهم با موضوعات برخورد می‌کنیم

ما در چارچوب قانون و با میل شخصی متهم با موضوعات برخورد می‌کنیم و از آنجا که بررسی این پرونده‌ها به‌صورت کارشناسی انجام می‌شود، خوشبختانه تاکنون روی آن ریلی که قرار بوده حرکت کنیم حرکت کرده‌ایم. از ابتدا مبنای این برنامه قانون‌مداری و آموزش و پیشگیری برای مخاطبان بوده و خوشبختانه خیلی روی این خط حرکت کرده‌ایم و تابه‌حال مشکلی هم پیش نیامده است.

احمدرضا معراجی - گروه رسانه روزنامه جام جم