با این حال در شرایطی که شاهد افول هژمونی آمریکا در نظام بینالملل و گذار آن به شرایطی بحرانی هستیم، این سفر حکم عاملی تسریع کننده را در مسیر این افول و ناتوانی ایفا کرده است. «جامجم» در خصوص این موضوع گفتوگویی با جیم اونیل، عضو مجلس اعیان انگلیس و وزیر اقتصاد اسبق بریتانیا انجام داده است:
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، بهرغم هشدارهای چین به تایوان سفر کرد. چرا در این مقطع زمانی آمریکا در تلاش برای تحریک چین است؟
مطمئن نیستم آمریکا تصمیمی سیستماتیک و ساختاری را در خصوص تحریک چین گرفته باشد، زیرا این مسأله توجیهی به سود واشنگتن ندارد. نانسی پلوسی به معنای دولت آمریکا نیست گرچه فرد بسیار مهمی است و وزن و جایگاه مهمی دارد. فکر نمیکنم جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا میتوانست جلوی او را بگیرد.
آنچه به همان اندازه جالب است این که چین معامله بزرگ و اقدامات تلافیجویانه بزرگی را با این سفر انجام داد. به نظر میرسید چین از برخورد با آن بهعنوان یک تحریک مستقیم بهره ببرد. در هر حال، نمیدانم چرا این سفر رخ داد.
به نظر میرسد این سفر نشان از فصل جدیدی در روابط آمریکا و چین و حتی نشاندهنده تصویری از آینده نظم جهانی باشد. یعنی جایی که در آن آمریکا درصدد است برای مهار چین، پکن را وارد درگیریهای ژئوپلتیک کند.
نظر شما چیست؟
به نظرم این یک گام دیگر در مسیر رو به وخامت از زمان ریاست جمهوری ترامپ است. بسیار غمانگیز و نگران کننده است. به نظر میرسد هر دو طرف از منطقیتر بودن ناتوان هستند و هر کدام براساس غرور و منیت خود، دیگری را تحریک میکند. برای من روشن نیست چرا دو اقتصاد بزرگ در جهان حتی با اعتقادات و سیستمهای سیاسی بسیار متفاوت، باید در مقابل هم قرار گیرند. از بحران آسیا تا سال ۲۰۱۶ به نظر میرسید آنها اختلاف نظرهای زیادی داشتند، اما بهخوبی همکاری کردند.ای کاش میتوانستیم به آن دوران برگردیم.
تایوان از مهمترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان تراشههای الکترونیک است که در high tech نقش محوری دارد به گونهای که اگر جنگی میان چین و تایوان رخ دهد، صنایع الکترونیک مرتبط با گوشی تلفن، رایانه و ... فلج خواهد شد. به نظر شما جنگی میان چین و تایوان رخ خواهد داد و اگر چنین شود، سرنوشت صنایعهای تک در سطح جهان چه خواهدشد؟
این واقعا هیچ معنایی نخواهد داشت. به نظر نمیرسد این جنگ رخ دهد. اگر چنین احتمالی وجود داشت، احتمالا خبر بسیار بدی خواهد بود. من الان نمیخواهم به این موضوع فکر کنم.
نظم جدید جهانی از حیث بلوکبندیهای اقتصادی به چه صورتی خواهد بود؟
در طول ۲۲سال گذشته، بیش از ۸۰درصد تولید ناخالص داخلی جهانی از دو مکان یعنی آمریکا و چین آمده، اما این معادله (به ضرر غرب) میتواند تغییر کند. هند، ژاپن و بسیاری از کشورهای اروپایی و... از نظر اقتصادی اهمیت کمتری خواهند داشت؛ بنابراین در این رابطه مردم در حال اغراق در این بهاصطلاح بلوکهای اقتصادی هستند. اتحادیه اروپا هم اگر از هم فرو نپاشد و کشورهای عضو اتحادیه در کنار هم بمانند از قدرتهای آتی اقتصاد جهانی خواهد بود.
جیمز اونیل در یک نگاه
لُرد بارون «ترنسجیمزاونیل» اقتصاددان بریتانیایی و عضو مجلس اعیان (مجلس لردها) بریتانیاست. وی بیشتر به خاطر ابداع اصطلاح بریک «BRIC»، مخفف اختصاری ابتدای نام کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین (چهار کشور با سرعت در حال توسعه) است. بریک در واقع نماد تغییر قدرت اقتصادی جهانی به دور از اقتصادهای توسعه یافته جی۷ به شمار میرود. اونیل همچنین در سال ۲۰۱۱ اصطلاح «میکت» که اشاره به اقتصادهای مکزیک، اندونزی، کره جنوبی و ترکیه دارد را به نام خود کرد. در سال۲۰۱۳ وی نو واژه «مینت» را که به اقتصاد کشورهای مکزیک، اندونزی، نیجریه و ترکیه اشاره دارد نیز ابداع کرده است. وی همچنین رئیس سابق مدیریت دارایی گلدمن ساکس و وزیر دولت محافظه کار سابق بوده و استاد افتخاری اقتصاد در دانشگاه منچستر است. او بهعنوان وزیر بازرگانی و خزانهداری بریتانیا در دولت دوم دیوید کامرون منصوب شد؛ سمتی که تا زمان استعفا در ۲۳سپتامبر۲۰۱۶ در آن مشغول کار بود. اونیل در حال حاضر رئیس شورای سلطنتی «چتامهاوس» بریتـانیاسـت.
منبع: روزنامه جام جم