۱- بیست و چند سال پیش که آمریکاییها به افغانستان آمدند تا به ادعای خودشان، زندگی را برای مردم این سامان راحتتر کنند و امنیت را به کوهها و درههای این کشور برگردانند، هیچکس فکر نمیکرد موریانه آمریکایی که به جان تنه درخت حکومت این کشور افتاده، ۲۰سال بعد، چنین فاجعهای را رقم بزند. درخت بهظاهر تنومند این کشور چنان از داخل پوسیده بود که در کمتر از یک روز فروریخت و خیلیها را زیر بار تنهاش له کرد. حالا با گذشت چیزی حدود ۲۵ سال که فاصله تغییر یک نسل است، پردهها کنار رفت و واقعیتها هویدا شد.
۲- وقتی قطعنامه ۵۹۸ پذیرفته شد و شیپور جنگ آرام گرفت، کسانی که در سالهای جنگ فکر میکردند سرشان بیکلاه مانده، طبل «سازندگی» را دست گرفتند تا از کنار آن به نان و نوایی برسند. نه اینکه سازندگی بد باشد، اما سازندگی هم میتوانست بر طبق اصول انقلابی و مثل سالهای جنگ پیش برود! هنوز یک دهه از آن سالها نگذشته بود که با استقرار دولت دوم خرداد، بسیاری از ارزشهای سوم خرداد رو به فراموشی گذاشت. دشمن تا دندان مسلح که در نبرد رودررو نتوانسته بود به پیروزی برسد، از کانال تلویزیونها و سایتهای اینترنتی، راه جدیدی را برای نفوذ و ضربه پیدا کرده بود. اما رهبر حکیم انقلاب، گوشی را خیلی زود به دست جوانهایی داد که هنوز گول ظواهر را نخورده بودند. هشدار تهاجم فرهنگی جوانهای پاکطینت را هوشیار کرد که حواسشان به اطراف و تحرکهای دشمن باشد.
۳- ۲۵ سال از پایان جنگ هشت ساله گذشته بود که ناقوس جنگ، در جای دیگری از دنیا بلند شد. این بار دشمنان به حرم امن اهل بیت (ع) در سرزمین سوریه حمله کرده بودند. مستشاران نظامی از ایران، روانه پایتخت سوریه شدند؛ مستشارانی که همهشان جوان بودند و بدون اینکه سابقه حضور در جنگ هشت ساله را داشته باشند، افتخارات آن سالها را بهخوبی به یاد داشتند. دیری نپایید که سیل داوطلبان دفاع از حرم، پاشنه در اتاقهای فرماندهی در سپاههای استانی را درآوردند و مقاومتهای دیپلماتیک، شکست! ایران مجبور بود تعدادی از این عاشقان شهادت را به سوریه بفرستد تا از یأس و ناامیدی بین آنها جلوگیری کند. جوانان پرشوری که متولدین دهه ۷۰ هم بین آنها دیده میشد و حالا با رضایتنامه والدین، خودشان را به فرودگاه امامخمینی تهران میرساندند. در بین این مدافعان، جوانان پرشوری بودند که یگان موفق فاطمیون را تشکیل دادند و در نبرد سوریه، حماسههای بینظیری آفریدند. جوانان افغان که اکثرا وضع مالی خوبی داشتند کار و بارشان را گذاشتند تا به دفاع از حرم بپردازند.
۴- هر ۲۵ سال، یک نسل عوض میشود و حالا میشود دو «۲۵ سال» و دو نسل از دو کشور را در مقابل هم قرار داد و بهخوبی بینشان مقایسه کرد. ۲۵ سالی که نظامیان ناتو و آمریکا برای افغانستان رقم زدند و ۲۵ سالی که جوانان ایرانی روی پای خودشان، آن را ساختند.