پسلرزههای این رخداد، قطعا محدود به ایتالیا نخواهد شد و کل اروپای واحد را تحتتاثیر خود قرار خواهد داد. نکته مهمتر اینکه بهواسطه استقرار یک نخستوزیر وابسته به جریان ملیگرای افراطی در ایتالیا، قطعا رم باردیگر به کانون حمایت از ایدههای ضدساختاری در اروپا تبدیل میشود. کابوسی که سران اتحادیه اروپا هرگز تصور آن را نمیکردند.
جورجا ملونی که حزبش در انتخابات پارلمانی ۲۵سپتامبر در ایتالیا در صدر قرار گرفت، مدعی رهبری دولت بعدی شده است. ملونی در یک سخنرانی کوتاه در رم گفت: «ایتالیاییها پیام روشنی در حمایت از دولت دست راستی به رهبری حزب «برادران ایتالیا» ارسال کردهاند.»
وی وعده داد که دولتش برای تمام ایتالیاییها خواهد بود. در میان بهت و نارضایتی مطلق سران اروپایی، جورجا ملونی بهعنوان رئیس حزب برادران ایتالیا در ائتلاف جناح راست برنده شد و آماده است تا نخستین نخستوزیر زن ایتالیا شود. در کشوری بهشدت مردسالار که چهرههای برجسته سیاسی آن اکثرا مرد بودهاند، پیروزی ملونی نشاندهنده گسست بزرگی از گذشته است. او پیش از این به یورونیوز گفته بود: «برای من باعث افتخار است نخستین کسی باشم که این تابو را در کشورم میشکند.»
لیا کوارتاپله، نماینده چپ میانه، ملونی را نمادی برای یک جریان راست واقعی (افراطی) توصیف میکند. وی تاکید میکند که چگونه مانیفست حزب برادران ایتالیا به زنان و جنسیت اشاره دارد. احتمال زیاد طبق آخرین برآوردها، دولت آینده ایتالیا متشکل از ائتلاف برادران ایتالیا به رهبری ملونی و همچنین ماتئو سالوینی رهبر حزب «لیگ شمال» (لگا نورد) خواهد بود. این دو نماینده یک چشمانداز ضد مهاجرتی و پوپولیستی هستند. در حالی که سیلویو برلوسکونی، رهبر میانهروتر حزب «فورزا ایتالیا» که در ائتلاف آنها حضور خواهد داشت، میانهروتر است و بیشتر با سیاستهای لیبرالهای محافظهکار هماهنگ است.
مشارکت اندک سیاسی در انتخابات
ایتالیا همیشه از مشارکت سیاسی بالایی در میدانهای رایگیری برخوردار بوده بهطوریکه اغلب مشارکت رایدهندگان نسبت به برخی از همسایگان اروپایی بالاتر بوده است. بیش از ۹۰ درصد رایدهندگان در سال ۱۹۷۹ به پای صندوقهای رای رفتند و این ارقام در دهه ۱۹۹۰ در بالاترین سطح دهه ۸۰ باقی ماندند. با اینحال در این انتخابات تنها ۶۴ درصد از جمعیت واجد شرایط، رای خود را به صندوق انداختند. مشارکت در انتخابات عمومی سال ۲۰۱۸ نیز ۷۳ درصد بود. به نظر میرسد طبق آمار، مشارکت رایدهندگان در بیش از یک دهه اخیر، روند نزولی داشته است.
در ماههای منتهی به انتخابات، حزب دموکرات به رهبری انریکو لتا بهعنوان اصلیترین نیروی چپ میانه ایتالیا، رقیب اصلی جورجا ملونی شناخته شد. پیش از انتخابات گفته میشد این حزب میتواند بهراحتی بیش از ۲۰درصد آرا را کسب کند، اما طبق اولین برآوردهای خروجی از صندوقهای رای، این حزب تنها ۱۹درصد آرا را کسب کرده است. تخمین زده میشود جنبش پوپولیستی «پنجستاره» به رهبری جوزپه کونته، نخستوزیر سابق بین۱۳.۵ تا ۱۷.۵درصد آرا را به دست آورده است. با این حال آنها در سال ۲۰۱۸ توانستند ۳۲.۷درصد آرا را کسب کنند؛ بنابراین رقم فعلی به طور قابلتوجهی کمتر از انتخابات قبلی خواهد بود. این حزب در سالهای قبل تحتتاثیر انشعابات داخلی قرار گرفت بهطوریکه لوئیجی دی مایو، رهبر پیشین حزب از آن جدا شد، به نیروهای ائتلاف چپ میانه پیوست و حزب خود با نام «تعهدمدنی» را شکل داد.
آیا این به معنی بازگشت برلوسکونی است؟
سیلویو برلوسکونی، نخستوزیر اسبق ایتالیا نیز در سایه ائتلاف با جریان راست افراطی فرصت بازگشت به قدرت را پیدا کرده است. حزب برلوسکونی بزرگترین نیروی سیاسی ایتالیا بود، اما حمایت برلوسکونی از ائتلاف جناح راست برای اطمینان از داشتن اکثریت کرسیهای ضروری است. به این ترتیب نخستوزیر جنجالی سابق همچنان میتواند نفوذ قابلتوجهی داشته باشد. بااینحال قدرت اصلی در دستان ملونی متمرکز خواهد بود. حزب برادران ایتالیا در حالی در انتخابات سراسری ایتالیا به پیروزی رسیده است که چند نقر از بنیانگذاران اصلی آن از وابستگان به موسولینی، دیکتاتور سابق این کشور هستند! حتی دو نوه موسولینی عضو حزب برادران ایتالیا هستند. پیروزی جریان راست افراطی ایتالیا در حالی رخ داده که کمتر از یک ماه قبل نیز در انتخابات سراسری سوئد شاهد قدرتنمایی دموکراتها بودیم. حزب دموکرات سوئد وابسته به جریان راست افراطی میباشد. نکته مهمتر اینکه میان احزاب راست افراطی در سرتاسر اتحادیه اروپا، نوعی پیوند مستقیم و شبکهای وجود دارد. پس از تاسیس اتحادیه اروپا، سابقه نداشته که قدرت در دولتهای اصلی این مجموعه (آلمان، فرانسه و ایتالیا) در دست جریان ملیگرای افراطی باشد، اما اکنون چنین اتفاقی در اتحادیه اروپا رخ داده است! این مسأله میتواند پیشدرآمدی بر اضمحلال اتحادیه اروپا باشد. موضوعی که بسیاری از استراتژیستها و نظریهپردازان غربی نیز نسبت به آن تاکید دارند.
روزنامه جام جم