در جام‌جهانی فوتبال جامع و صریح باید بود!

رویداد دوره‌ای جام‌جهانی فوتبال، از راه رسید و هر کس به فراخور ساختار و اندیشه اش، برای آن برنامه ریزی کرده است و طبیعی است که رویدادی با چنین ابعادی، سویه‌های جذاب بسیار در خود دارد. این رویداد برای نخستین بار در تاریخی متفاوت با گذشته، با تعداد تیم‌هایی بیشتر از گذشته، با همزمانی بسیار خوب با ساعات کار و زندگی و استراحت ما ایرانیان و با شرایطی امیدوارانه برای تیم کشورمان در این دوره، بسیار زیبا می‌نماید؛ زیبا از نظر همراهی و زیبا از نظر تنوع موضوعات. اما صداوسیمای ما در چه حالتی برای پوشش دادن به این رویداد قرار گرفته است؟

ابتدا از صدا بگوییم. بسیاری از مردم در رفت و آمد‌های روزمره، به ویژه در وسایل نقلیه عمومی نظیر تاکسی، به رادیو گوش می‌دهند دست کم در شهر‌های بزرگی، چون تهران و برای همین، هر لحظه و هر ساعت، می‌توانند در هر شبکه‌ای که باشد حتی در شبکه نمایش‌های یا آوا، متناسب با ساختار شبکه، شنونده آیتم‌های مختلف باشند و از این لحاظ، باید پربار حرکت شود و این صوت‌ها می‌تواند هم از کارشناسان باشد و هم بازیکنان و هم گزارشگران در سطح شهر و گزارشگران در قطر و هم البته، تماس‌های تلفنی شنوندگان و اعلام نظرات آنان نسبت به همه موضوعات جام‌جهانی فوتبال.

اما سیما که به دلیل بعد تصویری، رسانه هدف برای ورود به جام‌جهانی و ایجادکننده ارتباط میان قطر و ایران، است. شبکه‌های اصلی سه و ورزش، اعلام برنامه اصلی خود را انجام داده و بعضا همانند شبکه ورزش، به‌تدریج وارد رویداد شده‌اند. اما سایر شبکه‌ها چطور؟ شبکه یک با ورزش و مردم و شبکه دو، با ورزش از شبکه دو، در ردیف بعدی هستند و البته، شبکه خبر که باید پویاتر و سریع‌تر از گذشته و روال سنتی، چه در زیرنویس و چه در بخش‌های خبری، به این رویداد بپردازد. گاهی در زیرنویس‌های شبکه خبر، عناوین تک جمله‌ای اخبار، ساعت‌ها در حال عبور از برابر چشم بیننده هستند و اگر در ساعتی غیر ساعت پخش اخبار ورزشی یا عناوین برنامه هایی، چون مجله فوتبال، به شبکه خبر رجوع کنیم، با یکبار دیدن زیرنویس‌ها، باید با این شبکه خداحافظی کرد و از این لحاظ، نیاز به تحول و تنوع است و شاید ردیف خبری مجزایی باید در کنار ردیف‌های مرسوم زیرنویس خبرها، باید طراحی شود. یا در بالای صفحه شبکه یا در ردیف‌هایی بالای ردیف سنتی پایین صفحه.

شبکه سه و ورزش، شبکه‌های پخش مستقیم هستند در کنار رادیو ورزش. تکلیف رادیویی‌ها مشخص است که چگونه گزارش می‌کنند و در میانه اش، کارشناسان به صورت کوتاه، اظهاراتی دارند؛ اما برای تلویزیون باید دقت کرد در ویرایش یا پیرایش تصاویر دریافتی. عطف به جریان قرعه کشی بازی‌ها که پوشش بانوان حاضر در برنامه به تأسی از وضعیت فرهنگی دینی قطر، بسیار متفاوت از دوره‌های گذشته جام‌جهانی بود، طبیعی است انتظار داشته باشیم که تصاویر دریافتی واجد کمترین قطع باشد. در عبارات، در گزارش‌ها، در واژگان که گاه احساسی می‌شود و در استفاده از کارشناسان، باید تنوع، دقت و البته صراحت را رعایت کرد؛ با این‌که اگر کلماتی در نقد بازی تیم ما بیان شود، مدعیان و معترضانی پیدا خواهند شد که گارد بگیرند. رعایت حال روان و اندیشه بازیکنان خودی نباید ما را از اصول، دور کند. اگر مانند چند رخداد اخیر ورزشی، رفتاری در همراهی با اغتشاشات داخلی یا تبلیغات سوء خارجی دیده شود، هم به صراحت بیان و نهی شود و هشدار داده شود و هم مدیریت این وضعیت از مسئولان ورزشی خواسته شود. «هدف، وسیله را توجیه می‌کند»، در قاموس فرهنگ دینی و ملی ما، محلی از اعراب ندارد. به نام ایران و تیم ملی جمهوری اسلامی ایران هستند و لباس این تیم را بر تن دارند، برای همین باید دقت و صراحت رسانه‌ای بروز پیدا کند.

روزنامه جام جم