سپیدپوشان نازنین

این شب‌ها و در هیاهوی جام‌جهانی فوتبال، سریال «آزادی مشروط» از شبکه یک پخش می‌شود. کاری نداریم که کیفیت سریال مسعود ده نمکی و روایت او از روز‌های نخست شیوع کرونا، چیست. مسأله مهم تر، ملاقات دوباره با پرستاران و کادر درمان است که تا چند وقت پیش هر بار قصه‌ای از ایثار آن‌ها را می‌شنیدیم.

شرایطی که کرونا رقم زد به دوران جنگ تحمیلی تشبیه شده؛ همان سال‌هایی که کشور ایران به یکباره مورد هجوم قرار گرفت و ایثار مردم سرزمین‌مان و پرستارانش در تاریخ جاودانه شد. این‌بار نیز در کنار همه چهره‌های حاضر در صف اول مبارزه با کرونا، پرستاران نقش تاریخی دیگری ایفا کردند.

«آزادی مشروط» می‌توانست از نظر کیفی اثری بهتر باشد، اما همین که تصویر تلاش پرستاران و کادر درمان در دوران کرونا را بازآفرینی کرده، تلنگری جدی است تا این قشر زحمتکش را فراموش نکنیم.

مشابه این اتفاق کمی پیشتر با سریال‌های «موج اول» و «فرشتگان بی‌بال» رخ داد تا تلویزیون پیشگام ساخت آثار نمایشی با موضوع کرونا، پرستاران و کادر‌درمان باشد. این دو سریال آن‌طور که باید دیده نشدند، اما در سال‌های آینده سند نمایشی خوبی برای یادآوری یک برهه تاریخی خاص محسوب می‌شوند.

وقتی اسم پرستاران و تصویر آن‌ها در مجموعه‌های تلویزیونی برده می‌شود، ذهن غالب مخاطبان به سمت سریال استرالیایی پرستاران می‌رود که پخش آن از طریق تلویزیون ما با استقبال فراوان مواجه شد. از قضا سال ۹۶ سریالی به همین نام ساخته مشترک علیرضا افخمی و شهرام شاه‌حسینی روی آنتن رفت که به‌رغم همه تلاش‌ها اتفاقی که باید رقم نزد. همچنان سریال‌های «روزگار قریب» کیانوش عیاری و «رقص پرواز» احمد مرادپور بهترین نمونه‌هایی هستند که بخشی از درام آن‌ها بر پایه زندگی پرستاران پیش می‌رود. اولی روایتی است از زندگی خاص دکتر محمد قریب که در کنار آن مخاطب با کوشش و دلسوزی پرستاران هم مواجه می‌شود. دومی تصویری بدیع از ایثار پرستاران در دوران جنگ ارائه می‌کند و همچنان سریالی دیدنی است.
بخش ۴ جراحی، روز ایپریت، گمشده، زمین انسان‌ها و شب هزار و یکم دیگر تلاش سریال‌های تلویزیونی برای روایت بخشی از زندگی پرستاران است که البته هیچ‌کدام توفیق نمونه‌هایی مثل روزگار قریب را به‌دست نیاوردند. با این حال نمی‌توان ارزش‌های این سریال‌ها را یکسره نادیده گرفت.

در تلویزیون، شوخی با پرستاران هم سابقه دارد که در قالب سریال‌های کمدی آیتمی و نیز «در حاشیه» به‌بار نشسته است. زندگی این طیف در کنار هم سختی‌ها و جدی بودن شغل‌شان، واجد خلق موقعیت‌های طنز هم هست که همچنان می‌تواند دستمایه ساخت آثار کمدی قرار گیرد. البته این کار باید هنرمندانه و توام با توجه به حساسیت‌ها انجام شود!

علاوه بر آنچه ذکرشان رفت، در سریال‌های دیگر هم اشاره‌ای ولو گذرا به پرستاران می‌شود. با این حال همچنان زندگی آن‌ها و اتفاقات بی‌شمار حرفه‌شان، ظرفیت دراماتیک بالایی برای تبدیل به سریال‌های مختلف را داراست. کما این که سریال «ابرمی‌بارد» با تمرکز بر روز‌های کرونایی در راه است و چندی پیش سریال «چسب زخم» زندگی زنی که به‌عنوان کمک بهیار در بیمارستانی مشغول به کار است را سوژه قرار داد.
هر زمان که صحبت از پرستاران است؛ مرور اتفاقات و بازخورد‌های گذشته را نباید از یاد برد. پرستاری ازجمله شغل‌های حساس است و سازندگان سریال‌ها باید با اشراف کامل نسبت به این حرفه اقدام به تولید آثار مختلف کنند. ذره‌ای عدول از واقعیت و نمایش تصویر غیر‌واقعی از آنها، اعتراض‌ها را به‌دنبال دارد که البته با مرور نمونه‌های پیشین (به‌ویژه فیلم‌های سینمایی) می‌توان نتیجه گرفت خیلی اوقات، دلخوری پرستاران بیراه نبوده است.

روزنامه جام جم